Amazonka wenezuelska
| Amazona barbadensis[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1788) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
amazonka wenezuelska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Amazonka wenezuelska[4] (Amazona barbadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), zamieszkujący północną Wenezuelę oraz okoliczne wyspy[3]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten występuje na niewielkich, izolowanych obszarach na wybrzeżach Wenezueli oraz na pobliskich wyspach: La Blanquilla, Margarita, Bonaire. Została również wprowadzona na Curaçao. Na wyspie Aruba gatunek wyginął około 1950 roku[3].
Środowisko
[edytuj | edytuj kod]Amazonki wenezuelskie zamieszkują obszary słabo zalesione oraz skaliste w pobliżu wybrzeża[6] do 450 m n.p.m.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Amazonki wenezuelskie osiągają wymiary około 33 cm oraz ważą 270 g. Brak widocznego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu dominuje kolor zielony. Czoło i kantarek są białe. Wierzch głowy, okolice oczu i górne policzki żółte, podobnie jak ramiona oraz uda. Na skrzydłach widoczne czerwone lusterko. Sterówki u nasady również są czerwone. Wokół oczu jest bladoszary pierścień. Tęczówki pomarańczowoczerwone. Dziób jasny. Młode osobniki są podobne do dorosłych. Zazwyczaj są one bledsze i mają mniej żółtego na głowie. Mają ciemniejszy dziób oraz brązowawą tęczówkę[7].
Zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten żyje w parach, lecz również w stadach do 100 osobników. Żywi się między innymi owocami, nasionami i nektarem. Głos ma głośny i ochrypły[7].
Gniazduje wysoko w dziuplach drzew oraz w szczelinach skalnych. Tam samica składa 2–3 jaja, które są wysiadywane przez ok. 26 dni. Młode po wykluciu ważą 10 g[7]. W gnieździe przebywają prawie 2 miesiące[6].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN od 2021 roku uznaje amazonkę wenezuelską za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Wcześniej, od 1994 roku, miała ona status gatunku narażonego (VU – Vulnerable). Liczebność populacji na wolności szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za spadkowy. Głównym zagrożeniem jest odłów tych ptaków do niewoli[3]. Gatunek jest objęty I załącznikiem konwencji waszyngtońskiej (CITES)[8].
W niewoli
[edytuj | edytuj kod]Amazonka wenezuelska należy do mało spotykanych gatunków w hodowlach[7]. Łatwo oswajają się z człowiekiem oraz potrafią nauczyć się powtarzania dźwięków, w tym słów. Na ogół oswojone osobniki nie wydają swoich naturalnych dźwięków[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Amazona barbadensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Collar, N., Boesman, P., de Juana, E. & Kirwan, G.M.: Yellow-shouldered Amazon (Amazona barbadensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-07].
- ↑ a b c d e Amazona barbadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872. Wersja: 2020-01-11. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-20].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-07]. (ang.).
- ↑ a b c Stanislav Chvapil, Ptaki ozdobne, Praga: Delta, s. 134, ISBN 83-7175-485-X.
- ↑ a b c d Yellow-shouldered Amazon (Amazona barbadensis), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2020-03-12].
- ↑ Amazona barbadensis. [w:] Species [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2021-12-18]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).