Muchomor złotawy

Muchomor złotawy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	muchomorowate
Rodzaj	muchomor
Gatunek	muchomor złotawy
	Nazwa systematyczna
	Amanita ceciliae (Berk. & Broome) Bas; Persoonia 12(2): 192 (1984)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Muchomor złotawy (Amanita ceciliae (Berk. & Broome) Bas) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1854 r. Berkeley i Broome nadając mu nazwę Agaricus ceciliae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1984 r. Cornelius Bas, przenosząc go do rodzaju Amanita^[1].

Posiada 13 synonimów naukowych. Niektóre z nich to^[2]:

Agaricus ceciliae Berk. & Broome 1833
Amanita inaurata Secr. ex Gillet 1874
Amanita strangulata sensu auct. mult. 2005
Amanitopsis ceciliae (Berk. & Broome) Wasser 1992
Amanitopsis inaurata (Secr. ex Gillet) Fayod 1889.

Nazwę polską podały A. Borowska i Alina Skirgiełło w 1993 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako muchomor pochwiasty forma łuskowata^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 8–20 cm, początkowo jajowaty, potem dzwonkowato-stożkowaty, na koniec rozpostarty, prążkowany do 1/4 promienia. Brzeg ostry. Powierzchnia żółtobrązowa, czerwonobrązowa do szarobrązowej i oliwkowobrązowej, na środku ciemniejsza, w stanie suchym matowa, w stanie wilgotnym nieco lepka. Łatki grube, początkowo szare, brązowawe z wiekiem, w centrum gęsto rozmieszczone, rzadziej duże (osłona składa się głównie z kulistych komórek i dlatego jest łamliwa i często zostaje na kapeluszu)^[4].

Blaszki

Białe, nieco brązowiejące z wiekiem wolne, ostrza z białymi kłaczkami^[4].

Trzon

Wysokość 12–25 cm, grubość 2–4 cm, nieco rozszerzający się ku podstawie, białawy w górze, poza tym brązowawy, nieco łuseczkowaty, bez pierścienia, podstawa bez wyraźnej pochwy, z kilkoma strefami łusek, resztek osłony, początkowo pełny, pusty z wiekiem kruchy^[4].

Miąższ

Biały, w kapeluszu cienki, bez zapachu, smak łagodny, orzechowy^[4].

Wysyp zarodników

Biały, nieamyloidalny. Zarodniki okrągłe, gładkie, przejrzyste, 10,5-14 × 10-14 µm^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje na półkuli północnej, jego stanowiska opisano w Ameryce Północnej, Europie i Japonii^[5]. W Polsce jest dość rzadki.

Owocniki wyrastają od lata do jesieni, w lasach liściastych i iglastych, na polanach i w parkach, preferuje gleby wapienne, gliniaste i ilaste^[4].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy^[3]. Grzyb jadalny po obróbce termicznej, w stanie surowym toksyczny dla człowieka. Bez aromatu i dlatego niezbyt zalecany do jedzenia^[4].

Gatunki podobne

Muchomora złotawego można pomylić z muchomorem brązowooliwkowym (Amanita submembranacea), czy też z muchomorem oliwkowym (Amanita battarrae)^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-09-20]. (ang.).
↑ ^a ^b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 28. ISBN 83-7404-513-2.
↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).

[2] Species Fungorum. [dostęp 2013-09-20]. (ang.).

[checklist-3] Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

[gerhardt-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 28. ISBN 83-7404-513-2.

[5] Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]