Alternantera

Alternantera
	; Alternantera krokodylowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	szarłatowate
Rodzaj	alternantera
	Nazwa systematyczna
	Alternanthera Forsskål; Fl. Aegypt. Arab. 28. 1775
	Typ nomenklatoryczny
	A. achyranthes Forsskål (l.c. lix)
Synonimy
	Adoceton Raf.; Adoketon Raf.; Allaganthera Mart.; Amarantesia Regel; Brandesia Mart.; Bucholzia Mart.; Everion Raf.; Jeilium Regel; Mogiphanes Mart.; Pityranthus Mart.; Steiremis Raf.; Telanthera R.Br.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Alternantera^[5]^[6], krąglatka^[7] (Alternanthera) – rodzaj roślin należących do rodziny szarłatowatych. Obejmuje ok. 110^[4]–200^[8] gatunków roślin rocznych, bylin i krzewów występujących w strefie międzyzwrotnikowej^[7], głównie w Ameryce Południowej i Północnej. Wiele gatunków zostało szeroko rozpowszechnionych^[8]. Niektóre gatunki są roślinami pokarmowymi, leczniczymi i ozdobnymi^[7], w tym uprawianymi jako rośliny akwariowe^[9].

Morfologia

Pokrój: Rośliny płożące się lub wznoszące o pędach silnie rozgałęzionych^[8].
Liście: Naprzeciwległe, całobrzegie, siedzące lub krótkoogonkowe.
Kwiaty: Zebrane w główkowate lub kłosowate kwiatostany, wzniesione lub zwisające, wyrastające pojedynczo w kątach liści. Listków okwiatu 5, zwykle błoniastych, nierównych, zwykle białych lub zielonawych. Pręcików 2–5, zalążnia kulista lub owalna z pojedynczym zalążkiem, szyjka słupka różnej długości zakończona jest główkowatym znamieniem^[8]^[7].
Owoce: Niełupki kuliste lub owalne, opadające wraz z trwałym okwiatem^[8].

Systematyka

Rodzaj należy do rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae), która znajduje się w politomii z grupami siostrzanymi Achatocarpaceae i goździkowatych Caryophyllaceae. Tworzy wraz z nimi i z szeregiem innych rodzin rząd goździkowców w obrębie dwuliściennych właściwych.

Wykaz gatunków^[4]^[7]^[5]

Alternanthera albida (Moq.) Griseb.
Alternanthera albosquarrosa Suess.
Alternanthera albotomentosa Suess.
Alternanthera altacruzensis Suess.
Alternanthera angustifolia R.Br.
Alternanthera aquatica (D.Parodi) Chodat
Alternanthera arequipensis Suess.
Alternanthera areschougii R.E.Fr.
Alternanthera axillaris (Willd.) DC.
Alternanthera bahiensis Pedersen
Alternanthera bettzickiana (Regel) G.Nicholson – alternantera powabna, krąglatka powabna
Alternanthera brasiliana (L.) Kuntze
Alternanthera calcicola Standl.
Alternanthera cana Suess.
Alternanthera canescens Kunth
Alternanthera caracasana Kunth
Alternanthera cinerella Suess.
Alternanthera collina Pedersen
Alternanthera congesta Suess. & O.Stützer
Alternanthera cordobensis (Standl.) Standl.
Alternanthera corymbiformis Eliasson
Alternanthera costaricensis Kuntze
Alternanthera crassifolia (Standl.) Alain
Alternanthera decurrens J.C.Siqueira
Alternanthera dendrotricha C.C.Towns.
Alternanthera denticulata R.Br.
Alternanthera dominii Schinz
Alternanthera echinocephala (Hook.f.) Christoph.
Alternanthera elongata (Willd. ex Schult.) Schinz
Alternanthera fasciculata Suess.
Alternanthera fastigiata Suess.
Alternanthera ficoidea (L.) P.Beauv. – alternantera pstra^[10]
Alternanthera filifolia (Hook.f.) J.T.Howell
Alternanthera flava (L.) Mears
Alternanthera flavescens Kunth
Alternanthera flavicoma (Andersson) J.T.Howell
Alternanthera flavida Suess.
Alternanthera flosculosa J.T.Howell
Alternanthera galapagensis (A.Stewart) J.T.Howell
Alternanthera geniculata Urb.
Alternanthera glaziovii R.E.Fr.
Alternanthera grandis Eliasson
Alternanthera halimifolia (Lam.) Standl. ex Pittier
Alternanthera helleri (B.L.Rob.) J.T.Howell
Alternanthera herniarioides Beurl.
Alternanthera hirtula (Mart.) R.E.Fr.
Alternanthera inaccessa Pedersen
Alternanthera ingramiana (Standl.) Schinz
Alternanthera jacquinii (Schrad.) Alain
Alternanthera januarensis J.C.Siqueira
Alternanthera kurtzii Schinz ex Pedersen
Alternanthera laguroides (Standl.) Standl.
Alternanthera lanceolata (Benth.) Schinz
Alternanthera laxa Suess.
Alternanthera littoralis P.Beauv.
Alternanthera lupulina Kunth
Alternanthera macbridei Standl.
Alternanthera markgrafii Suess.
Alternanthera martii (Moq.) R.E.Fr.
Alternanthera micrantha R.E.Fr.
Alternanthera microphylla R.E.Fr.
Alternanthera minutiflora (Seub.) Suess.
Alternanthera mollendoana Suess.
Alternanthera multicaulis (Mart.) Kuntze
Alternanthera nahui Heenan & de Lange
Alternanthera nesiotes I.M.Johnst.
Alternanthera nodifera (Moq.) Griseb.
Alternanthera nodiflora R.Br.
Alternanthera obovata (M.Martens & Galeotti) Millsp.
Alternanthera olivacea (Urb.) Urb.
Alternanthera panamensis (Standl.) Standl.
Alternanthera paronychioides A.St.-Hil.
Alternanthera pennelliana Mears ex Pedersen
Alternanthera peruviana (Moq.) Suess.
Alternanthera philippo-coburgi i (Zahlbr. ex Wawra) Suess.
Alternanthera philoxeroides (Mart.) Griseb. – alternantera krokodylowa, krąglatka krokodylowa
Alternanthera piptantha Pedersen
Alternanthera porrigens (Jacq.) Kuntze
Alternanthera praelonga A.St.-Hil.
Alternanthera puberula (Mart.) D.Dietr.
Alternanthera pubiflora (Benth.) Kuntze
Alternanthera pulchella Kunth
Alternanthera pulverulenta Moq.
Alternanthera pumila O.Stützer
Alternanthera pungens Kunth
Alternanthera pycnantha (Benth.) Standl.
Alternanthera raimondii Suess.
Alternanthera ramosissima (Mart.) Chodat & Hassl.
Alternanthera regelii (Seub.) Schinz
Alternanthera reineckii Briq. – alternantera Reineka, alternantera bzowa
Alternanthera robinsonii Suess.
Alternanthera rufa (Mart.) D.Dietr.
Alternanthera rugulosa (B.L.Rob.) J.T.Howell
Alternanthera sericea Kunth
Alternanthera serpens Pedersen
Alternanthera serpyllifolia (Poir.) Urb.
Alternanthera sessilis (L.) R.Br. ex DC. – alternantera bezszypułkowa, krąglatka bezogonkowa
Alternanthera snodgrassii (B.L.Rob.) J.T.Howell
Alternanthera spinosa (Hornem.) Schult.
Alternanthera stellata (S.Watson) Uline & W.L.Bray
Alternanthera stenophylla (Standl.) Standl.
Alternanthera subscaposa Hook.f.
Alternanthera suessenguthii Covas
Alternanthera tetramera R.E.Fr.
Alternanthera tomentosa (Moq.) Schinz
Alternanthera truxillensis Kunth
Alternanthera tubulosa Suess.
Alternanthera vestita (Andersson) J.T.Howell
Alternanthera villosa Kunth

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-22] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-23].
↑ ^a ^b ^c Alternanthera Forssk.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].
↑ ^a ^b Stanisław Sławiński, Mieczysław Tokarski: Rośliny wodne w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, 1978, s. 142-143.
↑ Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 160.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 418-419. ISBN 83-214-1305-6.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Alternanthera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-23]. (ang.).
↑ Peter Beck: Rośliny akwariowe. Warszawa: Multico, 2001. ISBN 83-7073-335-2.
↑ Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 22. ISBN 978-83-925110-5-2.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-22] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-23].

[powo-4] Alternanthera Forssk.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].

[slawinski-5] Stanisław Sławiński, Mieczysław Tokarski: Rośliny wodne w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, 1978, s. 142-143.

[karpowicz-6] Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 160.

[slownik-7] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 418-419. ISBN 83-214-1305-6.

[china-8] Alternanthera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-23]. (ang.).

[beck-9] Peter Beck: Rośliny akwariowe. Warszawa: Multico, 2001. ISBN 83-7073-335-2.

[gawrys-10] Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 22. ISBN 978-83-925110-5-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]