Alokazja olbrzymia
Kwiatostan | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
alokazja olbrzymia |
Nazwa systematyczna | |
Alocasia macrorrhizos (L.) G. Don R. Sweet, Hort. brit. ed. 3:631. 1839 |
Alokazja olbrzymia (Alocasia macrorrhizos) – gatunek rośliny z rodziny obrazkowatych. Pochodzi z obszarów tropikalnej Azji (Malezja), Australii (stan Queensland) i Wysp Salomona[3].
Nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]W języku polskim posiada nazwę zakleśń olbrzymia. W języku łacińskim posiada wiele synonimów: Alocasia indica (Lour.) Spach, Alocasia variegata K. Koch & C. D. Bouché, Arum indicum Lour., Arum macrorrhizon L. (basionym), Colocasia indica (Lour.) Kunth, Colocasia indica var. rubra Hassk[3]. Używana wciąż nazwa Alocasia macrorrhiza jest nieprawidłowa.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Roślina o zgrubiałej łodydze dorastającej do 5 m wysokości i grubości do 25 cm.
- Liście
- Wyrastają tylko w szczytowej części łodygi. Mają blaszkę o długości do 60 cm wyrastającą na ogonku o długości do 100 cm.
- Kwiat
- Zebrane w kolbę objętą pochwowatym liściem. Kwiaty są rozdzielnopłciowe, bardzo drobne i bez okwiatu. W kwiatach męskich pręciki tworzą tzw. synandria, kwiaty słupkowe zbudowane są z jednego tylko słupka.
- Owoc
- Jagoda.
Pomimo polskiej nazwy "olbrzymia", A. macrorrhizos nie jest największym gatunkiem w rodzaju. Rekordzistką jest Alocasia robusta M. Hotta. Ma ona największy pojedynczy, niepodzielony liść w świecie roślin. Występuje dziko na Sarawak w Malezji. Jej liść dorasta do 10 m wysokości przy szerokości około 3 m[4]. Największy znaleziony w 1966 w prowincji Sabah w Malezji okaz A. macrorrhizos miał liść o długości 3,02 m i szerokości 1,92 m, a jego powierzchnia wynosiła 3,17 m²[5].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]Jest byliną. W liściach i łodygach występuje sok mleczny. W stanie surowym są one trujące, po przegotowaniu tracą trujące własności.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Liście i łodygi po wcześniejszym ugotowaniu są używane jako warzywo. Jest uprawiana w Malezji, na Nowej Gwinei i niektórych krajach tropikalnych. Sprowadzono ją do Brazylii, gdzie też przez jakiś czas była uprawiana, jednak po stwierdzeniu jej trujących własności zaprzestano uprawy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-07-10] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-22].
- ↑ International Aroid Society: Alocasia robusta.
- ↑ Rekordziści w świecie roślin. [dostęp 2009-04-21].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- EoL: 1097840
- Flora of China: 242302396
- Flora of North America: 242302396
- GBIF: 5329904
- identyfikator iNaturalist: 126165
- IPNI: 60444565-2
- ITIS: 42557
- NCBI: 4456
- Plant Finder: 276573
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-6775
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:60444565-2
- identyfikator Tropicos: 2106772
- USDA PLANTS: ALMA11
- CoL: C2X8