Przejdź do zawartości

Alnilam

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alnilam
ε Orionis
Ilustracja
Pas Oriona - Alnilam jest środkową gwiazdą
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Orion

Rektascensja

05h 36m 12,813s[1]

Deklinacja

-01° 12′ 06,91″[1]

Paralaksa (π)

0,00165 ± 0,00045[1]

Odległość

1340 ly
411,22[2] pc

Wielkość obserwowana

1,69m[1]

Ruch własny (RA)

1,44 ± 0,42 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−0,78 ± 0,19 mas/rok[1]

Prędkość radialna

27,30 ± 0,80 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

błękitny nadolbrzym

Typ widmowy

B0 Iab[1]

Masa

~40[3] M

Promień

30[4] R

Wielkość absolutna

−6,38m[2]

Jasność

375 000 L[3]

Wiek

~4 mln lat[3]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 46 Orionis
2MASS: J05361280-0112070
Bonner Durchmusterung: BD−01°969
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 210
Boss General Catalogue: GC 6960
Katalog Henry’ego Drapera: HD 37128
Katalog Hipparcosa: HIP 26311
Katalog jasnych gwiazd: HR 1903
SAO Star Catalog: SAO 132346
Alnihan, Alnitam

Alnilam (Epsilon Orionis, ε Ori) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Oriona (obserwowana wielkość gwiazdowa: 1,69m), odległa od Słońca o około 1340 lat świetlnych. Jest środkową gwiazdą pasa Oriona.

Położenie w gwiazdozbiorze

Nazwa Alnilam wywodzi się z języka arabskiego. Słowo ‏النظام‎ an-niṭām oznacza „sznurek pereł” i jest inną nazwą pasa Oriona[3][5][6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Alnilam dla określenia tej gwiazdy[7].

Charakterystyka fizyczna

[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda Alnilam oświetlająca mgławicę NGC 1990

Wielkość absolutna tej gwiazdy to −6,38m[2]. Jest to błękitny nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego B0. Jest bardzo gorąca i jasna, ma temperaturę 25 000 K i jasność 375 000 razy większą niż jasność Słońca, przy czym znaczna część energii jest wypromieniowywana w ultrafiolecie. Promieniowanie oświetla otaczającą mgławicę NGC 1990. Masa gwiazdy jest oceniana na podstawie jasności na około 40 mas Słońca. Jak wiele nadolbrzymów, Alnilam traci masę przez wiatr gwiazdowy uciekający z niej z prędkością do 2000 km/s, w tempie około dwóch milionowych masy Słońca na rok (20 milionów razy więcej niż Słońce). Choć ma tylko około 4 milionów lat, kończy już lub zakończył syntezę wodoru w hel w jądrze i rozpoczął przemianę w czerwonego nadolbrzyma. W tym stadium będzie jaśniejszy niż Betelgeza leżąca w tym samym gwiazdozbiorze. W przyszłości eksploduje jako supernowa[3].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Alnilam w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c Anderson E., Francis C: HIP 26311. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-12-18]. (ang.).
  3. a b c d e Jim Kaler: Alnilam. STARS. [dostęp 2017-12-18]. (ang.).
  4. P.A. Crowther, D.J. Lennon, N.R. Walborn. Physical parameters and wind properties of galactic early B supergiants. „Astronomy and Astrophysics”. 446 (1), s. 279–293, 2006. DOI: 10.1051/0004-6361:20053685. (ang.). 
  5. Orion, the Giant, Hunter, and Warrior. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 313–314. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  6. Orion, the hunter. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  7. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-11].