Przejdź do zawartości

Aleksy Awdiejew

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alosza Awdiejew
Алексей Алексеевич Авдеев
Ilustracja
Aleksy Awdiejew (2018)
Imię i nazwisko

Aleksiej Awdiejew

Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1940
Woroszyłowsk, RFSRR, ZSRR

Zawód

językoznawca, aktor, piosenkarz

Współmałżonek

Katarzyna Ślęczek-Awdiejew

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Order Ecce Homo
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Aleksy Awdiejew, również Alosza Awdiejew (ros. Алексей Алексеевич Авдеев, Aleksiej Aleksiejewicz Awdiejew; ur. 18 lipca 1940 w Woroszyłowsku[1]) – polski aktor filmowy, piosenkarz, językoznawca pochodzenia rosyjskiego. Do Polski przyjechał na studia w 1967[2], na stałe w 1974[3]. Od 1993 posiada obywatelstwo polskie[4][5].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec Alieksiej Alieksejewicz Awdiejew, biolog z wykształcenia, służył w NKWD[6]. W dzieciństwie mieszkał w Bielcach w Mołdawii. Rodzice rozwiedli się w 1950[7]. Od 1952 po ponownym małżeństwie matki mieszkał w Moskwie[8]. Uczył się w Szkole Muzycznej im. Gniesinych[9].

W 1962 został dyrygentem chóru i orkiestry Narodowego Zespołu Pieśni i Tańca w Maryjskiej Republice Autonomicznej w Joszkar-Ole[10].

W połowie lat 60. rozpoczął studia filologii angielskiej w Moskwie, w czasie których zainteresował się językoznawstwem[11]. W 1967 wyjechał na studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim[12], gdzie uczył się m.in. u Marii Dłuskiej[13]. Dzięki Andrzejowi Drewniakowi zaczął uprawiać karate kyokushin w KS Wisła[14], które potem wprowadził do zajęć studium WF na uniwersytecie[15].

Po studiach krótko pracował jako tłumacz w Radio Moskwa[16]. W 1974 wyjechał na stałe do Krakowa, gdzie rozpoczął pracę w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ[3].

Trzykrotnie żonaty[17]. W czasie studiów poznał i ożenił się ze swą pierwszą, polską żoną. Rozstali się w 1976[18]. Z trzecią żoną, tenisistką Małgorzatą Rejdych (mistrzyni Polski w mikście) ma dwóch synów[19]. Mieszka w Bolechowicach pod Krakowem[20].

Działalność artystyczna

[edytuj | edytuj kod]

Od 1975 związany jest z krakowskim kabaretem „Piwnica pod Baranami”, gdzie występuje w trio z Kazimierzem Adamczykiem (kontrabas) oraz Michałem Kaniewskim (gitara), śpiewając romanse rosyjskie i cygańskie oraz piosenki odeskie i żydowskie okraszone humorem. W latach 1975–1980 współpracował jako pianista z krakowskimi zespołami jazzowymi Beale Street Band[21] i Playing Family[22]. Wykonuje utwory Aloszy Dimitrijewicza, cygańskiego śpiewaka rosyjskiego[23].

Od 1990 występuje w trio gitarowym z Kazimierzem Adamczykiem i Markiem Piątkiem, dając liczne koncerty w kraju i za granicą. Nagrywa płyty oraz programy telewizyjne i radiowe. Jest stałym felietonistą miesięcznika psychologicznego „Charaktery” i członkiem Rady Naukowej tego magazynu[24].

Działalność naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim (1972)[12]. W latach 1974–2001 pracownik naukowy Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ[3], gdzie pełnił funkcje wicedyrektora ds. studenckich (1994–1998) oraz kierownika Zakładu Języka Rosyjskiego (1996–2001)[25]. Od 2001 pracuje w Instytucie Rosji i Europy Wschodniej UJ[26], gdzie zajmuje się głównie pragmalingwistyką i gramatyką komunikacyjną[27]. Członek Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. W 1978 – doktor nauk humanistycznych (rozprawa: Interferencja foniczna w mowie rosyjskiej Polaków)[28]. W 1980 pracował w Trinity College w Dublinie jako visiting professor[29]. Twórca koncepcji gramatyki komunikacyjnej. W 1986 doktor habilitowany[30]. Od 2005 roku profesor nauk humanistycznych[31].

Współpracował ze Zbigniewem Nęckim i Grażyną Habrajską[32].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Role aktorskie

Film dokumentalny

Serial dokumentalny

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
Albumy
Tytuł Dane dot. albumu Pozycja na liście
POL
Alosza Awdiejew
w repertuarze żydowskim
  • Data: 1998
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Piosenki dla Swoich
  • Data: 1998
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Chłopcy źli.
Piosenki z Odessy i nie tylko
  • Data: styczeń 1999
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Słowiańska dusza
  • Data: 7 marca 2006
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Najpiękniejsze
piosenki rosyjskie
  • Data: 3 marca 2008
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Alosza na Bis
  • Data: 12 listopada 2010[35]
  • Wydawca: Polskie Radio
 37[36]
Jestem tutaj
  • Data: 15 października 2012[37]
  • Wydawca: Polskie Radio
 10[38]
Ostalgia
  • Data: 2013
  • Wydawca: Oko Art
 –
„–” album nie był notowany.
Albumy koncertowe
Tytuł Dane dot. albumu Pozycja na liście
POL
Pamiątka z Piwnicy pod Baranami
  • Data: styczeń 1992
  • Wydawca: Tandem F.W.
 –
Alosza w Bagateli
  • Data: 2011
  • Wydawca: Oko Art
 –
Koncerty w Trójce vol. 12
- Alosza Awdiejew
  • Data: 26 września 2014[39]
  • Wydawca: Polskie Radio
 27[40]
„–” album nie był notowany.
Kompilacje
Tytuł Dane dot. albumu
45xAlosza Awdiejew
- Kolekcja Bardów
  • Data: 2002
  • Wydawca: Agencja Artystyczna MTJ

Wybrane publikacje naukowe i popularnonaukowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Pragmatyczne podstawy interpretacji wypowiedzi, Kraków 1987.
  • Model gramatyki komunikacyjnej (projekt badawczy), w: Studia nad polszczyzną mówioną Krakowa, Kraków 1991.
  • Strategie konwersacyjne (próba typologii), „Socjolingwistyka” 1991.
  • Składnik wyjściowy w gramatyce komunikacyjnej, w: Język a kultura, t. 8, Wrocław 1992.
  • Standardy semantyczne a znaczenie leksykalne, w: Język a kultura, t. 12, Wrocław 1998.
  • Gramatyka komunikacyjna, Warszawa-Kraków 1999 (redaktor).
    • Leksykon w gramatyce komunikacyjnej, w: Gramatyka komunikacyjna, Kraków 1999.
    • Standardy semantyczne w gramatyce komunikacyjnej, w: Gramatyka komunikacyjna, Kraków 1999.
  • Tryby komunikacyjne, w: W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowska i S. Niebrzegowska, Lublin 1999.
  • Szkice z filozofii potocznej z rysunkami Janusza Kapusty, Warszawa-Kraków 1999.
  • Komunikatywizm – nowe horyzonty badań nad językiem, w: „Język a komunikacja 1”, red. G. Szpila, Kraków 2000.
  • Gramatyka interakcji werbalnej, Kraków 2004.
  • Życie po śmiechu. Skrawki felietonów z „Charakterów”, wyd. Charaktery, Kielce 2008, ss. 111, ISBN 978-83-921701-4-3.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • Nagroda w plebiscycie „Profesjonaliści Forbesa” w kategorii aktorów (2013)[44]
  • Nagroda dla najlepszego aktora niezawodowego „Monidło” (2014)[45]
  • Nagroda Krakowska Książka Miesiąca za książkę Polak z wyboru, czyli szczęśliwy Rosjanin nad Wisłą. Wspomnienia (2019)[46]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 9.
  2. ↑ Teresa Bętkowska. Alosza. „Przekrój”. nr 2, s. 10-12, 1996-01-14. ISSN 0033-2488. (pol.). 
  3. ↑ a b c Awdiejew 2019 ↓, s. 134.
  4. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 206.
  5. ↑ Wrośnięty w pejzaż. „Alma Mater”. 151, s. 26-31, listopad 2012. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. ISSN 1427-1176. 
  6. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 14-17.
  7. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 43.
  8. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 49.
  9. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 62.
  10. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 71.
  11. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 80.
  12. ↑ a b Awdiejew 2019 ↓, s. 102–104.
  13. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 106.
  14. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 111.
  15. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 137.
  16. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 131.
  17. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 128,158,189.
  18. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 128,145.
  19. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 189,197.
  20. ↑ Alosza Awdiejew (kabarecik.pl)
  21. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 146.
  22. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 159.
  23. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 148.
  24. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 217.
  25. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 194.
  26. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 220.
  27. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 200–201.
  28. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 138,155–156.
  29. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 162–167.
  30. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 183.
  31. ↑ M.P. z 2005 r. nr 76, poz. 1063
  32. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 195,203.
  33. ↑ Światy Aloszy Awdiejewa. filmpolski.pl. [dostęp 2020-06-14].
  34. ↑ [1], 23.48 min. filmu
  35. ↑ Alosza Awdiejew – Alosza na Bis. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  36. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 07.02.2011 – 13.02.2011. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  37. ↑ Alosza Awdiejew – Jestem tutaj. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  38. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 12.11.2012 – 18.11.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  39. ↑ Alosza Awdiejew – Koncerty w Trójce vol. 12 – Alosza Awdiejew. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  40. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 22.09.2014 – 28.09.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-10-31].
  41. ↑ M.P. z 2008 r. nr 7, poz. 81 – pkt 1.
  42. ↑ Awdiejew 2019 ↓, s. 237.
  43. ↑ Święto uczelni 2014 [online], www.ukw.edu.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  44. ↑ BFP, Kancelaria BFP - „Adwokaci i radcowie prawni w gronie „Profesjonalistów Forbesa” - portal Polski Prawnik [online], bf.com.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  45. ↑ MONIDŁO [online], Festiwal Himilsbacha [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  46. ↑ Alosza Awdiejew Polak z wyboru, czyli szczęśliwy Rosjanin nad Wisłą – Krakowska Książka Miesiąca [online] [dostęp 2023-04-04] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alosza Awdiejew: Polak z wyboru, czyli szczęśliwy Rosjanin nad Wisłą. Wspomnienia. Wydawnictwo Mando, 2019. ISBN 978-83-277-1655-2.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksy_Awdiejew&oldid=74963821”