Aleksandr Wiertinski

Aleksander Wertyński
	; Aleksandr Wertyński
Data i miejsce urodzenia	8 marca?/20 marca 1889 ; Kijów
Data i miejsce śmierci	21 maja 1957 ; Leningrad
Zawód	pieśniarz, kompozytor, poeta, aktor
Współmałżonek	Lidija Wiertinska
	Odznaczenia

Aleksandr Nikołajewicz Wiertinski, w Polsce znany jako Aleksander Wertyński (ros. Александр Huколаевич Вертинский, ur. 8 marca^?/20 marca 1889 w Kijowie, zm. 21 maja 1957 w Leningradzie) – rosyjski pieśniarz, kompozytor, poeta i aktor. Mąż Lidiji Wiertinskiej. Ojciec radzieckiej aktorki Anastasiji Wiertinskiej.

Życiorys

Wiertinski był autorem śpiewanych romansów, które uczyniły go najsłynniejszym rosyjskim bardem okresu międzywojennego, mimo że już wtedy przebywał on na emigracji, m.in. w Warszawie (wyemigrował z Rosji w 1919^[1]). Koncertował też na terenie całej Polski, m.in. 9 listopada 1924 roku wystąpił z recitalem w łódzkiej Filharmonii^[2].

Do ZSRR powrócił w 1943 roku^[3]. Podczas wojny dawał koncerty m.in. dla żołnierzy Armii Czerwonej. W 1951 otrzymał Nagrodę Stalinowską. Jego utwory na język polski tłumaczyli m.in. Julian Tuwim oraz Jonasz Kofta.

Pieśni Wiertinskiego śpiewają m.in. Mieczysław Święcicki i Olena Leonenko.

Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie^[4].

Wybrana filmografia

1913: Obryw jako Kadet (jeden z gości)
1928: Geheimnisse des Orients jako Wezyr
1953: Skanderbeg jako doża wenecki
1954: Anna na szieje jako Książę

Polska dyskografia

Longplay pt. Romanse cygańskie [Aleksandra Wertyńskiego] śpiewa Mieczysław Święcicki (wyd. Polskie Nagrania, nr XL-0600 (mono) i SXL-0600 (stereo); lista utworów: A: „Żółty Anioł”, „Madame Irene”, „Liliowy Negr”, „Step Mołdawiański”, „Długa Droga”, „Zapomniane Pieszczoty” • B: „Litość Miej”, „Kominek Zgasł”, „Stary Cygan”, „Kto Mi Samotność Osłodzi”, „Chryzantemy”, „O Pieśni Me Prosisz”)

Przypisy

↑ Александр Вертинский (Aleksandr Vertinsky) - актёр - биография - советские актёры - Кино-Театр.Ру [online], kino-teatr.ru [dostęp 2021-08-29] .
↑ „Łódź w Ilustracji” z 16 XI 1924, nr 13, s. 6 (wraz z informacją zdjęcie portretowe)
↑ Иван Толстой: Вертинский. svoboda.org, 27 Май 2007. [dostęp 2018-06-13].
↑ Московский некрополь. Могилы знаменитостей Вертинский Александр Николаевич (1889-1957)

Bibliografia

„Łódź w Ilustracji” z 16 XI 1924, nr 13, s. 6 (zdjęcie portretowe).

Linki zewnętrzne

Biografia na stronie peoples.ru (ros.)
Wertyński Aleksandr Nikołajewicz. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-27)]. w bazie portalwiedzy.onet.pl

[1] Александр Вертинский (Aleksandr Vertinsky) - актёр - биография - советские актёры - Кино-Театр.Ру [online], kino-teatr.ru [dostęp 2021-08-29] .

[2] „Łódź w Ilustracji” z 16 XI 1924, nr 13, s. 6 (wraz z informacją zdjęcie portretowe)

[3] Иван Толстой: Вертинский. svoboda.org, 27 Май 2007. [dostęp 2018-06-13].

[4] Московский некрополь. Могилы знаменитостей Вертинский Александр Николаевич (1889-1957)

[1]

[2]

[3]

[4]