ARA Santa Fe (1944)

ARA Santa Fe (S-21)

W 1956 roku pod banderą amerykańską jako USS Catfish (SS-339)
Klasa	okręt podwodny
Typ	Balao
Historia
Stocznia	Electric Boat
Położenie stępki	6 stycznia 1944
Wodowanie	19 listopada 1944
US Navy
Nazwa	USS Catfish (SS-339)
Wejście do służby	19 marca 1945
Wycofanie ze służby	1 lipca 1971
Armada de la República Argentina
Nazwa	ARA Santa Fe (S-21)
Wejście do służby	1 lipca 1971
Wycofanie ze służby	25 kwietnia 1982
Los okrętu	porzucony
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	1550 ton 2460 ton
Długość	95 metrów
Szerokość	8,31 metra
Zanurzenie testowe	122 metry
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	20¼ węzłów 16 węzłów (po GUPPY)
Zasięg	powierzchnia: 11.800 Mm @ 10 węzłów zanurzenie: 100 Mm @ 3 węzły
Uzbrojenie
24 torpedy
Załoga	80

ARA Santa Fe (S-21) – (ex-USS "Catfish" (SS-339)) zbudowany w stoczni Electric Boat argentyński okręt podwodny, nabyta od Stanów Zjednoczonych amerykańska jednostka typu Balao, zmodernizowana do standardu GUPPY IIA. Jak inne jednostki swojego typu, został zaprojektowany w konstrukcji częściowo dwukadłubowej, otrzymał kadłub sztywny ze stali o zwiększonej ciągliwości i wytrzymałości celem zwiększenia testowej głębokości zanurzenia do 400 stóp (122 metry). Uzbrojony był w 24 torpedy Mark XIV wystrzeliwane z sześciu wyrzutni torpedowych na dziobie oraz czterech wyrzutni rufowych. Układ napędowy tych okrętów stanowiły cztery generatory elektryczne Diesla oraz cztery silniki elektryczne o mocy 2740 shp, napędzające dwa wały napędowe ze śrubami. W trakcie II wojny światowej brał udział w wojnie podwodnej na Pacyfiku. Po zakończeniu II wojny światowej, 1 lipca 1971 roku okręt został sprzedany Argentynie, gdzie skończył swoją służbę w 1982 roku udziałem w wojnie falklandzkiej, podczas której został poważnie uszkodzony ostrzałem z brytyjskich helikopterów i porzucony przez załogę.

Wojna Falklandzka

W pierwszym okresie operacji „Santa Fe” wykonał zadanie wysadzenia oddziału sił specjalnych oraz zaopatrzenia, „San Luis” natomiast przeprowadził patrol na północ od Wysp Falklandzkich, podczas którego zaatakował brytyjski okręt który wpłynął w sektor jego patrolu. W pierwszym okresie konfliktu „Santa Fe” nie został jeszcze wykryty, toteż patrolował obszar między Wyspą Wniebowstąpienia, a Georgią Południową, w celu przecięcia brytyjskich linii komunikacyjnych. „Santa Fe” był jedynym argentyńskim okrętem podwodnym zaangażowanym w inwazję na Falklandy. Jego pierwszą misją było wysadzenie oddziału komandosów na przylądku Pembroke mającego zająć tamtejszą latarnię morską. W tym celu 26 marca opuścił bazę morską w Mar del Plata, jednak w międzyczasie Brytyjczycy poznali plan ataku i wzmocnili obronę latarni. Wobec zmiany sytuacji dowództwo argentyńskie nie zdecydowało się na atak małym oddziałem komandosów, toteż po otrzymaniu odpowiednich rozkazów, „Santa Fe” 2 kwietnia 1982 roku wysadził oddział na plaży, na północ od latarni. Po przeprowadzeniu kilkudniowego patrolu w tym rejonie, okręt powrócił następnie do bazy. Podczas następnego patrolu połączonego z dostarczeniem 20 ludzi i zaopatrzenia do Georgii Południowej, 24 kwietnia „Santa Fe” wykrył działanie brytyjskiego sonaru aktywnego, sam pozostał jednak nie wykryty. Już jednak następnego dnia, w trakcie przepływania na powierzchni w kierunku głębszych wód umożliwiających zanurzenie, argentyński okręt został wykryty przez brytyjskie śmigłowce i ostrzelany pociskami rakietowymi. Z obawy jednak przed atakiem za pomocą bomb głębinowych oraz torped, dowódca okrętu nie zdecydował się na zanurzenie. „Santa Fe” został w efekcie kilkakrotnie trafiony pociskami, odczuł też skutki pobliskich wybuchów bomb głębinowych. Uszkodzenia jednostki były na tyle poważne, że jej dowódca zdecydował się osadzić okręt na brzegu w Zatoce Króla Edwarda, gdzie załoga porzuciła okręt. Po zajęciu Georgii Południowej przez wojska brytyjskie, „Santa Fe” został zajęty przez Brytyjczyków.

Bibliografia

• Steven R. Harper, USN: Submarine Operations During Falklands War. Naval War College, Newport, 17 czerwca 1994. [dostęp 2011-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-08)]. (ang.).
• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). ABC-CLIO, marzec 2007, s. 306-307. ISBN 1-8510-9563-2.