66 Pułk Piechoty (austro-węgierski)
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1860 |
Rozformowanie |
1918 |
Nazwa wyróżniająca | |
Tradycje | |
Święto |
24 czerwca |
Dowódcy | |
Pierwszy |
płk Eduard Hayduk |
Działania zbrojne | |
I wojna światowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja |
Użhorod, garnizon Lwów, Lewocza, Budapeszt, Travnik, Mostar, Wiedeń, Koszyce, Goražde |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
15 Dywizja Piechoty |
Węgierski Pułk Piechoty Nr 66 (IR. 66) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia pułku
[edytuj | edytuj kod]Pułk został sformowany 1 lutego 1860 roku z połączenia trzech batalionów, które dotychczas wchodziły w skład pułków piechoty nr: 34, 40 i 57[1][2].
Okręg uzupełnień nr 66 Użhorod (węg. Ungvár, niem. Ungwar) na terytorium 6 Korpusu[2].
Kolejnymi szefami pułku byli: wielki książę Toskanii, FML Ferdynand IV (1860 – †17 I 1908) i jego syn arcyksiążę, generał piechoty Peter Ferdinand (od 1908), natomiast drugim szefem pułku (niem. Zweiter Inhaber) był tytularny FZM Ludwig von Sztankovics (1860 – †17 IV 1868)[2].
Swoje święto obchodził 24 czerwca, w rocznicę bitwy pod Custozą stoczonej w 1866 roku[2].
Skład narodowościowy w 1914 roku 25% – Węgrzy, 46% – Słowacy, 22% – Rusini[3].
W 1867 sztab pułku stacjonował we Lwowie, natomiast Główna Stacja Okręgu Uzupełnień i kancelaria rachunkowa (niem. Haupt-Ergänzungs-Bezirks- und Rechnungskanzlei-Station) w Użhorodzie[4].
W 1873 roku dowództwo oraz wszystkie bataliony stacjonowały w Użhorodzie.
W 1875 roku sztab pułku znajdował się w Lewoczy (niem. Leutschau in Ungarn). W 1878 roku został przeniesiony do Budapesztu[5], dwa lata później do Travnika[6], a w 1882 roku do Użhorodu[7]. W 1889 roku pułk (bez 4. batalionu) stacjonował w Użhorodzie i wchodził w skład 29 Brygady Piechoty należącej do 15 Dywizji Piechoty, natomiast 4. batalion był detaszowany w Mostarze i wchodził w skład 1 Brygady Górskiej należącej do 18 Dywizji Piechoty[8].
W 1893 roku pułk został przeniesiony do Wiednia i włączony w skład 25 Brygady Piechoty należącej do 13 Dywizji Piechoty. W Użhorodzie pozostał 3. batalion, który nadal wchodził w skład 29 Brygady Piechoty[9]. W następnym roku 1. batalion został przeniesiony do Wöllersdorf[10]. W 1895 roku 1. batalion został przeniesiony do Wiednia, a w jego miejsce do Wöllersdorf został skierowany 2. batalion[11]. W następnym roku 2. batalion wrócił do Wiednia[12].
W 1897 roku pułk (bez 2. i 4. batalionu) został przeniesiony do Koszyc, 2. batalion do Użhorodu, a 4. batalion detaszowany do Goražde. Pułk pozostał w składzie 29 Brygady Piechoty, natomiast detaszowany 4. batalion został podporządkowany komendantowi 8 Brygady Górskiej należącej do 1 Dywizji Piechoty[13]. W 1900 roku 4. batalion został przeniesiony z Goražde do Koszyc[14]. W 1901 roku pułk został przeniesiony do Użhorodu, a w Koszycach pozostał 1. batalion[15].
W latach 1903–1914 komenda pułku razem z 3. i 4. batalionami stacjonowała w Użhorodzie. 1. batalion w latach 1901–1903 oraz 1908–1914 w Koszycach, a w latach 1904–1907 w Zvorniku, natomiast 2. batalion w Użhorodzie w latach 1903–1909 oraz w Goražde w latach 1910–1914.
W 1914 roku pułk (bez 2. batalionu) wchodził w skład 29 Brygady Piechoty należącej do 15 Dywizji Piechoty, natomiast detaszowany 2. batalion był podporządkowany komendantowi 7 Brygady Górskiej należącej do 1 Dywizji Piechoty[16].
W czasie I wojny światowej pułk walczył z Rosjanami w Galicji w 1914 i 1915 roku. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych nr: 256 w Pasiece Otfinowskiej, 264 w Szczurowej i 263 w Zaborowie.
Żołnierze
[edytuj | edytuj kod]- Komendanci pułku
- płk Eduard Hayduk (1860[1] – 1866 → brygadier w 11 Dywizji we Lwowie)
- płk Karl von Magdeburg (1866 – )
- płk Johann Karojlović von Brondolo (1873 – 1875 → stan spoczynku)
- płk Edmund von Zedtwitz (1875 – )
- płk Alexander Kiszling (1876 – 1880 → komendant 57 Brygady Piechoty[17])
- płk Ludwig Janski (1880[6] – 1882 → komendant 61 Brygady Piechoty[7])
- płk Hugo von Schram (1882[7] – 1887[18])
- płk Anton Franz Josef Chavanne-Wöber (1887[19] – 1892 → komendant 63 Brygady Piechoty[20])
- płk Gustav Blondein (1892[21] – 1897 → komendant 34 Brygady Piechoty[22])
- płk Victor Skribe (1897[23] – 1902 → komendant 37 Brygady Piechoty[24])
- płk Blasius von Schemua (1902[25] – 1905 → komendant 55 Brygady Piechoty)
- płk Karl Müller von Sturmthal (1905-1906)
- płk Josef Paur (1907-1908)
- płk Natalis Mervos (1909-1912)
- płk Virgil Geöcz (1913 – 1914[2])
- Oficerowie
- mjr Mieczysław Wiktor
- por. Aleksander Boruszczak
Barwy
[edytuj | edytuj kod]Z chwilą sformowania pułk otrzymał następujące barwy:
- kurtka biała (niem. Röcke weiss) z bladoczerwonymi wyłogami i kołnierzem (niem. Aufschläge und Kragen blassroth), jak dla IR 65,
- spodnie jasnoniebieskie (niem. Beinkleider lichtblau),
- guziki białe (niem. weisse Knöpfe)[a][26].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zachowano ówczesną pisownię języka niemieckiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rocznik oficerski 1860-1861 ↓, s. 262.
- ↑ a b c d e Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 510.
- ↑ Infanterie-Regimenter 1 - 102 as at July 1914.. [dostęp 2010-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].
- ↑ Rocznik oficerski 1867 ↓, s. 308.
- ↑ Rocznik oficerski 1879 ↓, s. 368.
- ↑ a b Rocznik oficerski 1881 ↓, s. 382.
- ↑ a b c Rocznik oficerski 1883 ↓, s. 398.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1890 ↓, s. 105, 123, 422.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1894 ↓, s. 97, 105, 460.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1895 ↓, s. 436.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1896 ↓, s. 454.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897 ↓, s. 496.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1898 ↓, s. 121, 139, 498.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 526.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1902 ↓, s. 532.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 93, 113.
- ↑ Rocznik oficerski 1881 ↓, s. 123.
- ↑ Rocznik oficerski 1888 ↓, s. 150.
- ↑ Rocznik oficerski 1888 ↓, s. 400.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1893 ↓, s. 101, 450.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1893 ↓, s. 450.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1898 ↓, s. 123, 157.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1898 ↓, s. 498.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1903 ↓, s. 125, 158.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1903 ↓, s. 528.
- ↑ Rocznik oficerski 1867 ↓, s. 309.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1861.
- Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1867. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, kwiecień 1867.
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.).
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1879. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1878.
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1881. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1880.
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1883. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1883.
- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1888. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1887.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1898. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1897.
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1902. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1901.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
- Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900 - 1914
- Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner
- Polegli na ziemiach polskich z K.u.K. Infanterie Regiment Erzherzog Peter Ferdinand Nr 66. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].
- Węgierskie pułki piechoty cesarskiej i królewskiej Armii
- Cesarska i Królewska Armia w Budapeszcie
- Cesarska i królewska Armia w Koszycach (Kassa)
- Cesarska i Królewska Armia we Lwowie
- Cesarska i królewska Armia w Mostarze
- Cesarska i Królewska Armia w Wiedniu
- Lewocza
- Travnik
- Użhorod
- Austro-węgierskie jednostki organizacyjne wojska utworzone w 1860
- Austro-węgierskie jednostki organizacyjne wojska rozwiązane w 1918