65 Batalion Saperów (1939)

65 Batalion Saperów
baon saperów typ I nr 65
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	24 sierpnia 1939
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	mjr Antoni Pecha
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	saperzy
Podległość	Armia „Kraków”

65 Batalion Saperów (65 bsap) – oddział saperów Wojska Polskiego.

Batalion nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w 1939 przez 5 batalion saperów z Krakowa.

Formowanie i działania

65 bsap został sformowany w dniach 24-26 sierpnia 1939, w Krakowie, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym. Jednostką mobilizującą był 5 batalion saperów^[1]. Batalion został utworzony według organizacji wojennej L.3661/mob.org. – batalion saperów typ I. Organizacja przewidywała: dowództwo batalionu, dwie kompanie saperów po trzy plutony, zmotoryzowaną kompanię saperów, pluton rozpoznawczy, pluton minerski, pluton sprzętowy, pluton odwodowy, pluton transportowy i kolumnę saperska. Po zakończeniu mobilizacji 65 bsap został podporządkowany dowódcy Armii „Kraków” i w jej składzie walczył w kampanii wrześniowej.

Po mobilizacji został; przesunięty do Oświęcimia. W dniach 4-6 września 65 bsap zniszczył mosty: na Wiśle i Sole w rejonie Oświęcimia oraz na Wiśle pod Mogiłą, a także mosty i przeprawy na Dunajcu.

12 września 1939 część batalionu w liczbie 5 oficerów oraz 150 podoficerów i saperów pod dowództwem kpt. Tadeusza Grzmielewskiego została skierowana z postoju w Dzikowie pod Baranów Sandomierski, gdzie razem z 23 bsap zbudowała przeprawę na Wiśle dla oddziałów GO „Jagmin”.

Struktura i obsada etatowa

Obsada personalna we wrześniu 1939^[2]^[3]:

Dowództwo batalionu

dowódca – mjr Antoni Pecha

zastępca dowódcy – kpt. Tadeusz Józef Grzmielewski

adiutant – ppor. rez. Jerzy Stanisław Długoszewski

oficer materiałowy – ppor. Bronisław Kucharski

lekarz batalionu – ppor. rez. lek. dr Adam Wiktor Górka

1 kompania saperów – por. Wacław Boguszewski
- dowódca I plutonu – ppor. rez. Zygmunt Nowak
- dowódca II plutonu – ppor. rez. Adam Władysław Doboszyński
- dowódca III plutonu – ppor. rez. Adam Ludwik Schönthaler
2 kompania saperów – por. Antoni Szajta
- dowódca I plutonu – ppor. rez. Ludwik Józef Koczy
- dowódca II plutonu – ppor. rez. Bogusław Marian Nowaczyński
- dowódca III plutonu – ppor. rez. inż. Kazimierz Marian Dekler
3 zmotoryzowana kompania saperów – kpt. Władysław Pogorzelski R^[4]
- dowódca plutonu rozpoznawczego – por. Aleksander Koślacz R
  - dowódca 1 patrolu rozpoznawczego – por. rez. pdsc Teodor Jan Gucwa
  - dowódca 2 patrolu rozpoznawczego – ppor. rez. Rudolf Błahut
- dowódca plutonu minerskiego – ppor. Jan Uchto
- dowódca plutonu technicznego – ppor. rez. inż. Stefan Bergander
- szef kompanii – sierż. Franciszek Bochniak
kolumna saperska – ppor. rez. inż. Władysław Czarnik

Przypisy

↑ Cutter 2003 ↓, s. 161.
↑ Kryska-Karski 1985 ↓, s. 36.
↑ Cutter 2003 ↓, s. 321.
↑ R – Relacja złożona w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.

Bibliografia

Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Tadeusz Kryska-Karski: Materiały do historii Wojska Polskiego, z. 17. Londyn: nakładem autora, 1985.
Adam Julian Szugajew: Saperzy w służbie Polsce : księga pamiątkowa. Londyn: Stowarzyszenie Polskich Saperów na Obczyźnie, 1985.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
"Saperzy polscy w wojnie obronnej 1939 r." Zdzisław Cutter w "Działania bojowe saperów polskich we wrześniu 1939 r." Warszawa 2009

[CITEREFCutter2003161-1] Cutter 2003 ↓, s. 161.

[CITEREFKryska-Karski198536-2] Kryska-Karski 1985 ↓, s. 36.

[CITEREFCutter2003321-3] Cutter 2003 ↓, s. 321.

[4] R – Relacja złożona w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.

[1]

[2]

[3]

[4]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918–1922) Prezydent RP (1922–1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919–1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924–1939) Obrona Narodowa (1937–1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937–1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. „W” Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan „Zachód” Plan „Wschód”
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna