2 Brygada Łączności

2 Brygada Łączności

Odznaka pamiątkowa zatwierdzona przez MON w 1993 r.
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	29 lutego 1976
Rozformowanie	31 grudnia 2001
Patron	gen. Władysław Korczyc (1978 – 1991)
Tradycje
Święto	29 czerwca
Nadanie sztandaru	29 czerwca 1994
Rodowód	1 pułk łączności
Dowódcy
Pierwszy	płk mgr inż. Stanisław Markowski
Ostatni	płk dypl. Wojciech Reszka
Organizacja
Numer	JW 2016
Dyslokacja	Wałcz
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska łączności
Podległość	Sztab Generalny Wojska Polskiego

2 Brygada Łączności im. gen. broni Władysława Korczyca – jednostka operacyjna wojsk łączności podlegała Sztabowi Generalnemu Wojska Polskiego. Brygada stacjonowała w Wałczu.

Rozkazem Dowódcy Wojsk Lądowych z 14 maja, brygadę rozwiązano z dniem 31 grudnia 2001 roku.

Formowanie brygady i zmiany organizacyjne

W związku ze zmianami organizacyjnymi i planowanymi zadaniami dla sił Układu Warszawskiego powstała potrzeba rozbudowy i reorganizacji wojsk łączności. Skutkiem tego wiosną 1976, rozkazem Szefa Sztabu Generalnego nr 076/Org. na bazie 1 Pułku Łączności w Wałczu do dnia 29.02.1976 nakazano utworzyć 2 Brygadę Łączności. Razem z pułkiem powyższym rozkazem rozwiązano stacjonujące w tym samym obiekcie 64 batalion WSD (wszedł w skład tworzonej brygady) i 95 batalion KSD, który stał się zalążkiem nowo tworzonego 24 Pułku Łączności KSD w Kwidzynie.
Etat nowo tworzonej brygady, zgodnie ze wspomnianym zarządzeniem przewidywał 1859 oficerów i żołnierzy oraz 23 pracowników wojska.

Z dniem 31 grudnia 2001 rozwiązano brygadę, a jej tradycje przejął 100 batalion łączności.

• 
  Sztandar brygady przejęty po 5 i 1 Pułku Łączności
• 
  Sztandar brygady przejęty po 5 i 1 Pułku Łączności
• 
  Znak taktyczny

Tradycje brygady

3 września 1994 brygada przejęła tradycje:

• I batalionu radiotelegraficznego (1919–1920);
• II batalionu radiotelegraficznego (1919–1920);
• batalionu radiotelegraficznego zapasowego (1920–1924);
• pułku radiotelegraficznego (1924–1939).

Zadania brygady

W początkowym okresie istnienia

Zasadniczym zadaniem operacyjnym brygady, wraz z 15 Brygadą Radioliniowo-Kablową z Sieradza było zabezpieczenie systemu łączności stanowisk dowodzenia Frontu Północnego działającego w ramach Sztabu Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego poprzez budowę polowych węzłów łączności przy zasadniczych, wysuniętych i zapasowych stanowiskach dowodzenia frontu.

Od strony logistycznej, realizacja samych stanowisk dowodzenia była wykonywana przez 2 Pułk Zabezpieczenia.

Po rozwiązaniu Układu Warszawskiego

Osiąganie wyższych stanów gotowości bojowej. Utrzymywanie gotowości do rozwijania i eksploatowania stanowisk dowodzenia szczebla strategicznego na okres mobilizacyjnego i operacyjnego rozwijania wojsk oraz prowadzenia operacji obronnej.

Przed wstąpieniem Polski do NATO

Osiąganie wyższych stanów gotowości bojowej. Utrzymywanie gotowości do mobilizacyjnego rozwinięcia, przemieszczenia się do rejonów alarmowych, wydzielania sił i środków dla potrzeb funkcjonowania stanowisk dowodzenia Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Po wstąpieniu Polski do NATO

Utrzymywanie gotowości do zabezpieczenia funkcjonowania stanowisk dowodzenia Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i Wielonarodowego Korpusu Północ – Wschód.

Dowódcy

• płk mgr inż. Stanisław Markowski (od stycznia 1976 do sierpnia 1978);
• płk inż. Włodzimierz Augustynowicz (od sierpnia 1978 do kwietnia 1989);
• płk dypl. Janusz Modrzyński (od kwietnia 1989 do maja 1991);
• płk dypl. Lech Zakrzewski (od maja 1991 do stycznia 1999);
• płk dypl. Wojciech Reszka (od stycznia 1999 do 31 grudnia 2001).

Historia

W dniach 20-28 czerwca 1991 na poligonie w Karwicach odbyły się (wraz z udziałem sił i środków brygady) próby w warunkach polowych, pierwszych prototypowych aparatowni cyfrowych WŁC, oraz próby pracy urządzeń telefaksowych produkcji amerykańskiej w kanale telefonicznym radiostacji R-161AP. W próbach brali udział przedstawiciele firm amerykańskich. W dniach 7-15 stycznia 1992 brygada była kontrolowana przez Inspekcję Sił Zbrojnych. Przewodniczącym inspekcji był gen. Bolesław Matusz. W czerwcu 1992 roku w Żaganiu siły i środki brygady wzięły udział w ćwiczeniu "LATO-92". Węzeł łączności wizytował Minister Obrony Narodowej Janusz Onyszkiewicz oraz liczne organizacje kombatanckie. W lipcu 1992 w ramach rozliczeń z wojskami ZSRR opuszczającymi teren Polski, na terenie 10 Pułku Łączności we Wrocławiu, przekazano Armii Radzieckiej dwa komplety eksploatowanej w brygadzie węzłowej stacji satelitarnej – R-440W (ros. Р-440-У). Pułki okręgowe i rodzajów sił zbrojnych wyzbyły się, pozostałego elementu tego systemu – stacji końcowych. Satelita jest na orbicie prawdopodobnie do dzisiaj. Stacja węzłowa składała się z 5 samochodów specjalnych i czterokołowej przyczepy antenowej. Jesienią 1992 dowódca brygady ogłosił konkurs na odznakę pamiątkową. Jury w którego skład wchodzili oprócz dowódcy także i jego poprzednicy oraz przedstawiciele korpusów oficerów, chorążych i podoficerów, wybrało jeden z projektów złożonych przez starszego inżyniera brygady ppłk Marka Kiersztyna. Wiosną 1993 roku zaproponowany wzór odznaki został zatwierdzony przez Ministra Obrony Narodowej.

W dniu 29 czerwca 1994 w święto jednostki, Prezydenta RP nadano 2 Brygadzie Łączności nowy sztandar ufundowany przez społeczeństwo i instytucje miasta Wałcza. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli: łączniczka AK z Powstania Warszawskiego pani Krystyna Hojka i prezes Związku Łącznościowców w Anglii pan ppłk rez. inż. Jerzy Juszczyk. Wręczenia sztandaru w imieniu Prezydenta RP dokonał Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego – Minister Henryk Goryszewski.

• 
  Nowy sztandar brygady
• 
  Nowy sztandar brygady
• 
  Emblemat 2 Brygady Łączności

Wraz ze sztandarem w dniu 3 września 1994, decyzją Ministra Obrony Narodowej Admirała Piotra Kołodziejczyka, 2 Brygada Łączności przyjęła tradycje przedwojennych jednostek łączności:

• I i II Batalionu Radiotelegraficznego 1919–1920;
• Batalionu Radiotelegraficznego Zapasowego 1920–1924;
• Pułku Radiotelegraficznego 1924–1939;
• Radiostacji Nacz. Wodza PSZ we Francji („Ragina” i „Angers”) 1940;
• Radiostacji Nacz. Wodza PSZ w Wielkiej Brytanii („Marta”) 1940–1945;
• Batalionu Radiotelegraficznego Kom. Głównej AK ("Iskra") 1943–1945;
• Batalionu Łączności Naczelnego Wodza w Londynie
• 1 Samodzielnego Batalionu Łączności 1 Korpusu Wojska Polskiego 1943–1944;
• 1 Samodzielnego Pułku Łączności 1 Armii Wojska Polskiego 1944–1945;
• 1 Samodzielnego Batalionu Łączności MON 1945–1949;
• 5 Pułku Łączności 1949–1967;
• 1 Pułku Łączności 1967–1976.

W czerwcu 1995 weszły w życie nowe zmiany etatowe – wprowadzono podobnie jak na szczeblu MON nowe struktury logistyki brygady. Dotychczasowych zastępców dowódcy: szefa służb technicznych i kwatermistrza zastąpiła jedna osoba – szef logistyki. W sztabie brygady dotychczasowe komórki techniczne i kwatermistrzowskie zastąpiły sekcje: planowania, materiałowa i techniczna. Dawni starsi inżynierowie i szefowie służb stali się od tego momentu oficerami logistyki. Podobne struktury powstały w batalionach dowodzenia.

W maju 1996 do brygady trafiły, nowo wyprodukowane przez nasz przemysł cyfrowe aparatownie RWŁC-10. Stały się one zalążkiem cyfryzacji polowych systemów łączności. 15 czerwca 1996 brygadę odwiedziła grupa oficerów angielskich. 29 czerwca 1996 roku w XX rocznicę powstania 2 Brygady Łączności wprowadzono, zatwierdzony przez MON – emblemat brygady, noszony na prawym ramieniu munduru przez jej żołnierzy. Z tej okazji jednostkę odwiedzili byli dowódcy brygady: pułkownicy Markowski i Augustynowicz oraz dowódca 5 i 1 Pułku Łączności płk Mieczysław Kluka. 1 lipca 1996 rozwiązano stacjonującą na terenie brygady, istniejącą w Wałczu od czasów powojennych – Orkiestrę Garnizonową. W sierpniu 1996 w ramach międzynarodowych spotkań "Partnerstwo dla Pokoju" wysłano do Austrii nowe cyfrowe aparatownie RWŁC-10. Jednocześnie w tym samym czasie powołano do życia nowy pododdział – kompanię cyfrową. 15 września 1996 brygadę odwiedziła grupa brytyjskich łącznościowców z tzw. Brygady Szczurów Pustyni Armii Renu, stacjonujących w Niemczech. 26 lutego 1997 wizytował brygadę przedstawiciel wojsk NATO amerykański generał WIT. Asystował mu szef wojsk łączności i informatyki MON – gen. Witold Cieślewski. Od kwietnia 1997 wszedł w życie nowy etat brygady. Rozwiązano batalion TI a utworzono nowe. Sprzęt łączności utajnionej wszedł w skład batalionów dowodzenia i innych pododdziałów. Istniejąca już kompania cyfrowa weszła w skład 4 batalionu.

Nowy etat zawierał:

• 1 batalion dowodzenia;
• 2 batalion dowodzenia (tylko na W);
• 3 batalion WSD;
• 4 batalion łączności;
• batalion radioliniowo-kablowy;
• kompanię dowodzenia;
• kompanię szyfrową;
• kompanię remontową;
• kompanię zaopatrzenia;
• kompanię medyczną (tylko na W);
• Szkołę Podoficerską (tylko na P).

Organizacja

• Dowództwo i sztab
• Szkoła podoficerska (na czas P)
  • kompania szkolna podoficerów
  • kompania szkolna młodszych specjalistów
• kompania specjalna (szyfrowa)
  • pluton aparatowni szyfrowych
  • pluton aparatowni szyfrowych
• kompania manewrowa
  • pluton radiostacji
  • pluton radiowy
  • pluton poczty polowej
• batalion dowodzenia – 2 bataliony
  • kompania radiowa dużej mocy
    • pluton radiostacji dużej mocy
    • pluton radiostacji średniej mocy
    • pluton aparatowni zdalnego sterowania
  • kompania radiowa średniej mocy
    • pluton radiostacji KF (jednowstęgowych)
    • pluton radiostacji UKF (jednowstęgowych)
    • pluton radiowy
    • pluton kablowy
  • kompania telefoniczno – telegraficzna
    • pluton telefoniczny
    • pluton telegraficzny
    • pluton aparatowni dalekopisowych
    • pluton zasilania
  • kompania kablowa
    • pluton kablowy
    • pluton kablowy
    • pluton kablowy
  • pluton zabezpieczenia
    • Drużyna gospodarcza
    • Drużyna remontowa
• batalion łączności WSD (wysuniętego stanowiska dowodzenia)
  • kompania radiowa
    • pluton radiowy
    • pluton radio
    • pluton łączności
    • pluton poczty polowej
  • kompania telefoniczna
    • pluton ...
    • pluton ...
    • pluton radiolinii operac.-taktycznych
  • kompania telegraficzna
    • pluton ...
    • pluton ...
    • pluton ...
  • pluton zabezpieczenia
    • drużyna gospodarcza
    • drużyna remontowa
• batalion TI (transmisji informacji)(tylko na P)
  • kompania telefoniczna
    • pluton telefoniczny
    • pluton telefoniczny
    • pluton telefoniczny
    • pluton telefoniczny
  • Kompania telegraficzna
    • Pluton telegraficzny
    • Pluton telegraficzny
    • Pluton telegraficzny
    • Pluton transmisji danych
• batalion radioliniowo-kablowy
  • Kompania radioliniowa
    • pluton radiolinii operacyjnych
    • pluton radiolinii operacyjnych
    • pluton radiolinii operacyjnych
    • pluton kablowy
  • Kompania łączności dalekosiężnej
    • Pluton aparatowni
    • Pluton kablowy
    • Pluton kablowy
  • Kompania łączności dalekosiężnej
    • Pluton aparatowni
    • Pluton kablowy
    • Pluton kablowy
  • Pluton zabezpieczenia
    • Drużyna gospodarcza
    • Drużyna remontowa
• Kompania remontowa
  • Pluton remontowy-radiostacji
  • Pluton remontowy telefoniczno-telegraficzny
  • Pluton remontowy-zasilania
  • Pluton remontu pojazdów
• Kompania medyczna (tylko na W)
  • Pluton medyczny
  • Pluton medyczny
  • Pluton medyczny
• Kompania zaopatrzenia (gospodarcza)
  • Pluton żywnościowy
  • Pluton zabezpieczenia
  • Pluton MPS
  • Pluton transportowy

Sprzęt brygady

Sprzęt radiowy

• Radiostacja KF dużej mocy R-110 na 3 samochodach – 4 kpl.
• Radiostacja KF średniej mocy R-102 na 2 samochodach – 16 kpl.
• Radiostacja KF średniej mocy R-140 na samochodzie – do 54 szt.
• Radiostacja UKF średniej mocy R-137 na samochodzie – 13 szt.
• Radiostacja KF średniej mocy R-118 na samochodzie – 5 szt.
• Aparatownia zdalnego sterowania AZS-1 na samochodzie – 2 szt.
• Aparatownia zdalnego sterowania AZS-2 na samochodzie – 8 szt.
• Aparatownia radioodbiorcza ARO k-1 na samochodzie – 5 szt.
• Wóz dowodzenia R-3Z na transporterze opancerzonym – 3 szt.
• Centrala radiowa CRDK-4 na samochodzie – 2 szt.
• Radiotelefon K-1 (na sam. osobowo-terenowych) – 12 szt.
• Radiostacja UKF małej mocy R-105 – do 20 szt.
• Aparatownia radioodbiorcza ARO KU-10 na samochodzie – 8 szt.

Sprzęt radioliniowy

• Radiolinia operacyjna R-404 na 3 samochodach – 9 kpl.
• Radiolinia operacyjno-taktyczna R-409 na samochodzie – 5 szt.

Sprzęt telefoniczny

• Centrala telefoniczna dalekosiężna Sasanka na samochodzie – 2 szt.
• Centrala telefoniczna dalekosiężna CTfD - P198 M1 na samochodzie – 6 szt.
• Telefoniczna Aparatownia Dowodzenia TAD na samochodzie – 2 szt.
• Centrala telefoniczna wewnętrzna CTfW - CA200SM na samochodzie – 2 szt.
• Przełączalnia liniowa PL na samochodzie – 2 szt.
• Aparatownia telefoniczna urządzeń utajniających P-233 na samochodzie – 10 szt.
• Centrala telefoniczna TI P-243 na samochodzie – 2 szt.
• Aparatownia centrum dowodzenia AŁ-CD na samochodzie – 2 szt.
• Wóz kablowy (kabel dalekosiężny) WK-12 na samochodzie

Sprzęt telegraficzny

• Centrala telegraficzna CTg-60 na samochodzie
• Centrala telegraficzna dalekosiężna CTgD-80 na samochodzie
• Aparatownia telegraficzna urządzeń utajniających ATgUU na samochodzie 8 szt.
• Aparatownia telegraficzna utajniająca P-227 na samochodzie – 4 szt.
• Aparatownia dalekopisowa AD-M na samochodzie – 7 szt. (w tym tzw. AD-TI)
• Aparatownia transmisji danych A-1 na samochodzie – 4 szt.
• Ekspedycja telegraficzna na samochodzie – 3 szt.

Aparatownie teletransmisyjne

• Aparatownia łączności dalekosiężnej AŁD-1 na samochodzie
• Aparatownia łączności dalekosiężnej AŁD-OW na samochodzie – 2 szt.
• Ruchomy węzeł łączności RWŁ-1 na samochodzie
• Aparatownia urządzeń szyfrowych AUSz na samochodzie

Sprzęt poczty polowej

• Ekspedycja poczty EP na samochodzie –
• Punkt wymiany poczty PWP na samochodzie – 3 szt.

Sprzęt zasilania

• Polowa stacja zasilania SZ-1 na samochodzie
• Polowa stacja zasilania SZ-2 na samochodzie
• Zespół spalinowo elektryczny PAD-30 na przyczepie
• Zespół spalinowo elektryczny PAD-16 na przyczepie
• Zespół spalinowo elektryczny PAB-4 na przyczepie

Bibliografia

• Jan Kowalski: Polskie wojska łączności na przełomie XI i XXI wieku. Sieradz: Stowarzyszenie Przyjaciół 15 Sieradzkiej Brygady Wsparcia Dowodzenia, 2014.
• Kroniki 2 Brygady Łączności (1976-2001) – Wałcz
• TadeuszT. Krząstek TadeuszT., AndrzejA. Murawski AndrzejA., GrzegorzG. Nowik GrzegorzG., 2 Brygada Łączności, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1994, ISBN 83-85621-50-4, OCLC 750724236 . Brak numerów stron w książce
• Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
• Praca zbiorowa „2 Brygada Łączności” – Wałcz, czerwiec 1995
• Praca zbiorowa „Spotkanie Pokoleń” – płyta CD Wałcz 2005
• Praca zbiorowa „Drugie Spotkanie Pokoleń” – płyta CD Wałcz 2007
• Protokoły przekazywania stanowisk służbowych w brygadzie.