1773
Rządzący państwami w 1773
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 31 stycznia – z terenów anektowanych w I rozbiorze Polski powstała prowincja Prusy Zachodnie.
- 15 lutego – do Krakowa i na Kazimierz wkroczyły oddziały austriackie. Do 1778 r. w mieście pozostawał jeszcze garnizon rosyjski.
- 16 kwietnia – zawiązano konfederację pod naciskiem ambasadora rosyjskiego.
- 19 kwietnia – rozpoczęły się obrady Sejmu Rozbiorowego[1].
- 21 lipca – zlikwidowano zakon jezuitów (na mocy brewe papieża Klemensa XIV), którego majątek na ziemiach polskich oszacowano na 32 miliony złotych polskich[2].
- 18 września – delegacja Sejmu Rozbiorowego podpisała traktaty podziałowe z przedstawicielami trzech mocarstw.
- 30 września – Sejm Rozbiorowy, zwołany na żądanie zaborców, ratyfikował traktat I rozbioru Polski.
- 14 października – powstała Komisja Edukacji Narodowej – pierwsze ministerstwo edukacji w Europie.
- 29 grudnia – w tarnowskim ratuszu radni złożyli przysięgę na wierność monarchii habsburskiej.
- W klasztorach na ziemiach polskich liczba zakonników przekroczyła 14 000 osób[3].
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 17 stycznia – HMS „Resolution” pod dowództwem Jamesa Cooka po raz pierwszy przepłynął przez koło podbiegunowe południowe.
- 21 lipca – papież Klemens XIV w brewe Dominus ac Redemptor ogłosił kasatę Towarzystwa Jezusowego.
- 12 października – otwarto pierwszy amerykański szpital psychiatryczny w stanie Wirginia.
- 13 października – francuski astronom Charles Messier w gwiazdozbiorze Psów Gończych odkrył galaktykę spiralną M51, zwaną Wirem: była to pierwsza galaktyka, w której zauważono spiralną strukturę.
- 16 grudnia – herbatka bostońska – bunt mieszkańców kolonii angielskich w Ameryce Północnej przeciw kontroli Wielkiej Brytanii. Koloniści przebrani za ludność indiańską, nie godząc się na nakazy ze strony Anglii, na znak protestu i wolności wrzucili cały ładunek angielskiej herbaty do morza.
- Anglik Foster Powell przebiegł 402-milową (647,0 km) trasę Londyn–York w 5 dni i 18 godzin.
- Początek rewolucji w Wietnamie, zakończonej zjednoczeniem kraju w 1802.
- Dwa silne trzęsienia ziemi zniszczyły ówczesną stolicę Gwatemali (Antigua Guatemala), wobec czego w następnych latach nową stolicę (Gwatemala) założono na nowym, bezpieczniejszym miejscu.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 9 lutego – William Henry Harrison, dziewiąty prezydent USA (zm. 1841)
- 15 maja – Klemens Lothar von Metternich, austriacki polityk i dyplomata (zm. 1859)
- 31 maja:
- Leopoldyna Naudet, założycielka Sióstr od Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (zm. 1834)
- Ludwig Tieck, niemiecki pisarz (zm. 1853)
- 12 czerwca – Antonina Maria Verna, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1838)
- 5 lipca – Joanna Elżbieta Bichier des Ages, francuska zakonnica, święta katolicka (zm. 1838)
- 25 sierpnia – Ludwik Bogusławski, polski generał brygady, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1840)
- 6 października – Ludwik Filip I, król Francuzów w latach 1830–1848 (zm. 1850)
- 30 października – Hugh L. White, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Tennessee (zm. 1840)
- 18 grudnia – Jan Karol Steeb, niemiecki ksiądz, błogosławiony katolicki (zm. 1856)
data dzienna nieznana:
- Magdalena Hŏ Kye-im, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
- Tadeusz Liu Ruiting, chiński ksiądz, męczennik, święty katolicki (zm. 1823)
- Paweł Tống Viết Bường, wietnamski męczennik, święty katolicki (zm. 1833)
- Franciszek Yi Bo-hyeon, koreański męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1800)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 3 marca – Andrzej Poniatowski, książę, syn Stanisława Poniatowskiego i Konstancji Czartoryskiej; brat króla polskiego – Stanisława Augusta (ur. 1734)
- 13 kwietnia – Jakub Fontana, włoski architekt barokowy, czynny w Rzeczypospolitej, nadworny architekt królów Polski (ur. 1710)
- 3 sierpnia – ksiądz Stanisław Konarski, pijar, reformator oświaty (ur. 1700)
- 7 listopada
- Wincenty Phạm Hiếu Liêm, wietnamski dominikanin, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1731)
- Hiacynt Casteñeda, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1743)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 18 lutego
- Ostatki: 23 lutego
- Popielec: 24 lutego
- Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
- Wielki Czwartek: 8 kwietnia
- Wielki Piątek: 9 kwietnia
- Wielka Sobota: 10 kwietnia
- Wielkanoc: 11 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
- Boże Ciało: 10 czerwca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kalendarium. „Nowości”, s. 18, 2010-04-19.
- ↑ Bolesław Kumor, Historia Kościoła. Czasy nowożytne. Kościół w okresie absolutyzmu i oświecenia. Katolicki Uniwersytet Lubelski Lublin 1985, s. 223.
- ↑ 1050 lat chrześcijaństwa w Polsce. Warszawa 2006, s. 195.
