15 Warmińsko-Mazurska Dywizja Zmechanizowana

15 Dywizja Zmechanizowana

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1993
Rozformowanie	2000
Nazwa wyróżniająca	Warmińsko-Mazurska
Patron	Król Władysław II Jagiełło
Tradycje
Święto	15 lipca
Rodowód	15 Dywizja Piechoty
Kontynuacja	15 Brygada Zmechanizowana
Dowódcy
Pierwszy	gen. bryg. Józef Kuczak
Ostatni	płk Lech Stefaniak
Organizacja
Numer	JW 2278
Dyslokacja	Olsztyn - dowództwo
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska zmechanizowane
Podległość	Warszawski OW Pomorski OW.

Medal pamiątkowy dywizji

Medal pamiątkowy dywizji (rewers)

15 Warmińsko-Mazurska Dywizja Zmechanizowana im. Króla Władysława Jagiełły (15 DZ) – związek taktyczny wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1954, w wyniku zmian restrukturyzacyjnych w Wojsku Polskim, 15 Dywizja Piechoty przeformowana została w 15 Dywizję Zmechanizowaną im. Gwardii Ludowej. W 1988 dywizję rozformowano, a na jej bazie powstała 15 Baza Materiałowo-Techniczna (15 BMT).

Od 1 września 1993, w oparciu o 15 BMT, rozpoczęto powtórne formowanie 15 Dywizji Zmechanizowanej. Dywizję organizowano wg struktury brygadowej. W 2000, w wyniku zmniejszania liczebności Sił Zbrojnych RP, dywizja została rozformowana. Niektóre jednostki podporządkowano innym dywizjom.

Tradycje

15 lipca 1994 dywizja otrzymała nazwę wyróżniającą „Warmińsko–Mazurska”, imię patrona „Króla Władysława Jagiełły” oraz przyjęła dziedzictwo tradycji:

• 5 pułk strzelców Wielkopolskich 1918–1919
• 6 pułk strzelców Wielkopolskich 1918–1919
• 7 pułk strzelców Wielkopolskich 1918–1919
• 8 pułk strzelców Wielkopolskich 1918–1919
• 2 Dywizja Strzelców Wielkopolskich 1919
• 15 Dywizja Piechoty 1919–1939
• 15 Dywizja Piechoty 1945–1954
• 15 Dywizja Zmechanizowana 1954–1988
• 15 Baza Materiałowo–Techniczna 1988–1993

Doroczne święto dywizja obchodziła 15 lipca, w rocznicę bitwy pod Grunwaldem.

Odznaka dywizyjna

Odznaka w kształcie podwójnego krzyża o dolnych ramionach dłuższych (tzw. krzyż patriarchów), będącego herbem Władysława Jagiełły, od góry zwieńczonego złotą koroną. Krzyż o złotych krawędziach pokryty granatową emalią i obwiedziony żółtym pasem. Na górnym przecięciu ramion tarcza z herbem Olsztyna, na dolnym przecięciu tarcza z orłem jagiellońskim. Na ramionach wokół herbu Olsztyna złoty napis 15 WMDZ. Na dolne ramiona krzyża, po obu stronach osi odznaki dwa srebrne miecze grunwaldzkie.

Odznaka o wymiarach 50x34 mm, zaprojektowana przez Jana Mazura i Wiesława Bartkowicza, wykonana została w pracowni grawerskiej Zygmunta Olszewskiego w Warszawie. Pierwsze odznaki wręczono 15 lipca 1994.

Struktura organizacyjna (1995)

• dowództwo i sztab – Olsztyn
• 15 Brygada Zmechanizowana - Giżycko
• 20 Bartoszycka Brygada Zmechanizowana im. Hetmana Polnego Litewskiego Wincentego Gosiewskiego – Bartoszyce
• 4 Suwalska Brygada Kawalerii Pancernej im. gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego – Orzysz
• 9 Bartoszycki pułk artylerii – Bartoszyce
• 15 Gołdapski pułk przeciwlotniczy – Gołdap
• 14 Suwalski pułk przeciwpancerny – Suwałki
• 3 batalion rozpoznawczy – Giżycko
• 15 Mazurski batalion saperów – Orzysz

Dowódcy dywizji

• gen. bryg. Józef Kuczak (1993–1996)
• płk Lech Stefaniak

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz, Wojska lądowe III Rzeczypospolitej. Wojska Lądowe 2003, nr 24
• Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego: czas przemian. Warszawa: „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08588-9.