Żołędnica europejska
| Eliomys quercinus[1] | |
| (Linnaeus, 1766) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
żołędnica europejska |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Żołędnica europejska, dawniej: żołędnica[3][4] (Eliomys quercinus) – gatunek gryzonia z rodziny popielicowatych, zamieszkujący Europę i północną część Afryki[5][3].
Nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]W polskiej literaturze zoologicznej gatunek Eliomys quercinus był oznaczany nazwą „żołędnica”[3][4]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „żołędnica europejska”, rezerwując nazwę „żołędnica” dla rodzaju tych gryzoni[6].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (tułów z głową) 11–14 cm, a ogona 9–12 cm. Futro w części grzbietowej ubarwione na kolor popielato-rudy, spód ciała żółtawy. Ogon zakończony jest kitą z czarnych włosów o białych końcówkach. Przed uchem biała plama, a na bocznej części głowy czarna. Żołędnica ma duże, okrągłe oczy i stosunkowo długie uszy[3].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Żołędnica europejska zamieszkuje tereny w Europie, aż po Ural oraz w północnej Afryce[3]. W Polsce występuje tylko na terenach Babiogórskiego Parku Narodowego[7][8].
Biotop
[edytuj | edytuj kod]Spotkać ją można w lasach, zarówno liściastych, jak i mieszanych. Wiedzie nadrzewny tryb życia. Buduje gniazda w dziuplach[3].
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Prowadzi nocny tryb życia. Odżywia się owocami i nasionami, a także owadami. Na zimę zapada w sen zimowy[3], trwający od września-października do końca kwietnia. Na zimę gromadzi zapasy, które zjada, kiedy budzi się z zimowego snu.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Ciąża trwa 23 dni. Samica rodzi dwukrotnie w ciągu roku, od 3 do 6 młodych[3]. Żywią się one mlekiem matki przez 4 tygodnie. Żołędnica europejska dożywa 6 lat.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Polsce podlega ścisłej ochronie. Zgodnie z rozporządzeniem MŚ z 12.10.2011 w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt wymaga utworzenia strefy ochrony ostoi o powierzchni 25 ha starodrzewów wokół stwierdzonego stanowiska[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eliomys quercinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Eliomys quercinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ a b Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Eliomys quercinus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 31 października 2014]
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Babiogórski Park Narodowy: Ochrona przyrody » Ochrona gatunkowa » Zwierzęta - Babiogórski Park Narodowy. www.bgpn.pl. [dostęp 2015-07-19].
- ↑ Instytut Ochrony Przyrody PAN: Żołędnica Eliomys quercinus (Linnaeus, 1766). [w:] Atlas Ssaków Polski [on-line]. [dostęp 2015-07-20]. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 2011 r. nr 237, poz. 1419