Przejdź do zawartości

Łysak włóknistopierścieniowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łysak włóknistopierścieniowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

łysak

Gatunek

łysak włóknistopierścieniowy

Nazwa systematyczna
Gymnopilus hybridus (Gillet) Maire
Treb. Mus. Ciènc. nat. Barcelona, sér. Bot. 15(no. 2): 96 (1933)

Łysak włóknistopierścieniowy (Gymnopilus hybridus (Gillet) Maire) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gymnopilus, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1876 r. Claude-Casimir Gillet, nadając mu nazwę Flammula hybrida. Obecną nazwę nadał mu René Charles Maire w 1933 r.[1] Synonimy:

  • Agaricus hybridus Bull. 1789
  • Dryophila sapinea var. hybrida (Bull.) Quél. 1886
  • Flammula hybrida Gillet 1876 [1878]
  • Fulvidula hybrida (Gillet) Singer 193)
  • Gymnopilus penetrans var. hybridus (Gillet) P. Roux & Guy García 2006[2].

Franciszek Błoński w 1896 r. nadał mu polską nazwę mięsicha mięszana, Władysław Wojewoda w 1979 r. ogniówka mieszana, ten sam autor w 2003 r. zmienił ją na łysak włóknistopierścieniowy[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica do 4 cm, początkowo wypukły, potem spłaszczony z podwiniętym brzegiem, niehigrofaniczny, w stanie wilgotnym nie prążkowany. Powierzchnia nieco włóknista, żółtawa, pomarańczowa lub nawet brązowawa, ciemniejsza w środku[4].

Blaszki

Wąskie, gęste, z blaszeczkami, żółtawobrązowe[4].

Trzon

Wysokość do 8 cm, cylindryczny, zakrzywiony, z podłużnymi włókienkami, żółtawy lub białawy z pozostałościami pierścienia[4].

Miąższ

Cienki, białawy lub żółtawy, o gorzkim smaku[4].

Gatunki podobne

Najbardziej podobny jest łysak plamistoblaszkowy (Gymnopilus penetrans). Jest mniejszy i ma nieco mniej żółte, przylegające blaszki z rdzawymi plamami[4]. W. Wojewoda traktował go jako gatunek wątpliwy[3], przez niektórych łysak włóknistopierścieniowy uważany jest za synonim łysaka plamistoblaszkowego[5], według Index Fungorum jednak i licznych polskich mykologów są to odrębne gatunki[1][6].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Łysak włóknistopierścieniowy występuje w Europie, Ameryce Północnej i Australii[7]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył wiele stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia nie są znane[3]. W późniejszych latach w piśmiennictwie naukowym podano jeszcze wiele nowych stanowisk tego gatunku w Polsce[6].

Grzyb naziemny, saprotrof[3]. Występuje w różnego typu lasach, zwłaszcza iglastych, na próchniejącym martwym drewnie, często zagrzebanym w ziemi[4].

Grzyb niejadalny, w smaku gorzki, prawdopodobnie lekko trujący, o działaniu przeczyszczającym[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-24] (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Gymnopilus hybridus [online], Fichas mycologicas [dostęp 2023-02-24] (hiszp.).
  5. Łysak plamistoblaszkowy [online], Fichas mycologicas [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  6. a b Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-24].
  7. Występowanie Gymnopilus hybridus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-24].