Ronald Inglehart
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
profesor | |
Specjalność: nauki polityczne | |
Uczelnia |
Ronald F. Inglehart (ur. 5 września 1934 w Milwaukee, zm. 8 maja 2021 w Ann Arbor[1]) – profesor nauk politycznych na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbor.
Był dyrektorem World Values Survey, globalnej inicjatywy badawczej w dziedzinie nauk społecznych, w ramach której cyklicznie przeprowadzane są reprezentatywne, porównawcze badania socjologiczne 120 (aktualnie) społeczeństw świata, na wszystkich sześciu zamieszkanych kontynentach, co obejmuje ponad 90% populacji świata. Jednym z jej osiągnięć jest mapa kulturowa Ingleharta–Welzela. Twórca teorii postmaterializmu, współtwórca teorii rozwoju ludzkiego.
Według Ingleharta, religia zanika lub schodzi do sfery prywatnej w krajach ponowoczesnych, bogatych, o wysokim poziomie konsumpcji. Natomiast religia, rodzina i naród należą do przednowoczesnych wartości, typowych dla krajów słabo rozwiniętych, o niskim poziomie bezpieczeństwa egzystencjalnego[2].
Główne prace
[edytuj | edytuj kod]The Silent Revolution
[edytuj | edytuj kod]W wydanej w 1977 roku książce The Silent Revolution Inglehart opisał odkrytą po raz pierwszy w 1971 roku międzypokoleniową przemianę w systemach wartości, zachodzącą w rozwiniętych społeczeństwach przemysłowych. W oparciu o przeprowadzone w 1970 roku reprezentatywne badania sześciu społeczeństw zachodniej Europy (Niemiec Zachodnich, Holandii, Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch) Inglehart wykazał, że wartości pokoleń starszych, wychowanych w warunkach braku poczucia bezpieczeństwa bytowego i ekonomicznego, zasadniczo różniły się od wartości pokoleń młodszych, wychowanych w warunkach powojennej prosperity ekonomicznej. Wartości starszych generacji były częściej materialistyczne (akcentujące bezpieczeństwo ekonomiczne, wzrost gospodarczy, prawo i porządek), natomiast młodsze pokolenia w większym stopniu wykazywały wartości postmaterialistyczne (akcentujące wolność słowa, możliwość wpływu na decyzje władz)[3].
Culture Shift in Advanced Industrial Society
[edytuj | edytuj kod]W książce tej, wydanej w 1990 roku, Inglehart powtórzył i potwierdził główne tezy z The Silent Revolution. Potwierdzeniem był materiał badawczy obejmujący już blisko dwadzieścia lat badań nad wartościami postmaterialistycznymi. Ważnym wkładem analiz Ingleharta z tego okresu było dowiedzenie, że wartości postmaterialistyczne nie zanikają wraz z wiekiem, ich istnienie nie jest zatem warunkowane tzw. efektami cyklu życiowego. Pokolenia postmaterialistyczne w 1970 roku nie stały się bardziej materialistyczne w latach 80. Równie ważną tezą książki jest konstatacja o szerszym (niż tylko postmaterialistyczny) charakterze przemiany wartości. Inglehart zidentyfikował, że dokonująca się w rozwiniętych społeczeństwach przemysłowych przemiana wartości dotyczy szerokiego ich spektrum: wartości religijnych, wartości rodzinnych, wartości patriotycznych, wartości politycznych itd.[4]
Wzbierająca fala: równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie
[edytuj | edytuj kod]Książka Rising Tide: Gender Equality and Cultural Change Around the World wydana została w 2003 roku, jej współautorką jest Pippa Norris. W pracy tej – bazującej na materiale empirycznym pochodzącym z czterech serii badań World Values Survey (1981–2001), obejmującym, oprócz dotychczas badanych krajów, także kraje jak dotąd nigdy nieuwzględniane w reprezentatywnych badaniach socjologicznych, np. Iran, Wietnam, Maroko, czy Zimbabwe – autorzy próbują wyjaśnić fenomen przemian postaw dotyczących równości płci na świecie. Ich zdaniem, do coraz większego upowszechnienia postaw i wartości egalitarnych w tej sferze przyczynia się proces modernizacji. Obejmuje on:
- przechodzenie od społeczeństw agrarnych do społeczeństw przemysłowych, z malejącymi współczynnikami dzietności, rosnącym udziałem kobiet wśród ogółu pracujących, czy większą powszechnością edukacji, a także,
- przechodzenie od społeczeństw przemysłowych do postindustrialnych, czemu towarzyszy wzrost równości płci w sferze publicznej oraz w miejscu pracy. Procesy modernizacji i industrializacji, zwłaszcza towarzysząca im przemiana kulturowa, prowadzą – w skali świata – do większego egalitaryzmu płciowego w różnych obszarach[5].
Mapa kulturowa Ingleharta–Welzela
[edytuj | edytuj kod]Mapa kulturowa Ingleharta–Welzela opracowana na podstawie ankiet World Values Survey i European Values Survey przez Ronalda Ingleharta i Christiana Welzela przedstawia na wykresie punktowym ściśle powiązane wartości kulturowe, które opisują społeczeństwa charakteryzując je w dwóch dominujących wymiarach: wartości tradycyjne vs. świecko-racjonalne i wartości przetrwania vs. wyrażania siebie. Przejście w górę odzwierciedla przejście od wartości tradycyjnych do świecko-racjonalnych, a przesunięcie w prawo odzwierciedla przejście od wartości przetrwania do wartości wyrażania siebie[6][7]. Klastry krajów odzwierciedlają ich wspólne wartości, a nie bliskość geograficzną[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ronald Inglehart Obituary – Ann Arbor, MI [online], Dignity Memorial [dostęp 2021-05-09] (ang.).
- ↑ Polski katolicyzm – jak kamień wypalany od środka, Rozmowa Małgorzaty Bilskiej z dr. hab. Bartłomiejem DobroczyńskimPrzegląd Powszechny, dostęp 2010-02-10.
- ↑ Ronald Inglehart , The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles Among Wester Publics, Princeton: Princeton University Press, 1977, ISBN 0-691-10038-1, OCLC 3003661 .
- ↑ Ronald Inglehart , Culture Shift in Advanced Industrial Society, Princeton: Princeton University Press, 1990, ISBN 0-691-02296-8, OCLC 19739902 .
- ↑ Ronald Inglehart , Rising Tide: Gender Equality and Cultural Change Around the World, Pippa Norris, Cambridge: Cambridge University Press, 2003, ISBN 0-521-52950-6, OCLC 50291196 .
- ↑ Nierówności mogą zmienić strukturę społeczną. To koniec kapitalizmu jaki znamy? [online], forsal.pl, 17 października 2021 [dostęp 2022-01-29] (pol.).
- ↑ Anna Kwiatkowska. Kulturowe zróżnicowanie świata a mapa bogactwa i biedy. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej”, t. XIV, 4 (33) 2009, 5-32.
- ↑ Ronald Inglehart , Christian Welzel , Changing Mass Priorities: The Link between Modernization and Democracy, „Perspectives on Politics”, 8 (2), 2010, s. 551–567, ISSN 1537-5927, JSTOR: 25698618 [dostęp 2022-01-29] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Paweł Jednacz, Czy kultura ma znaczenie?. wiedzaiedukacja.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-04)].
- Strona uczelniana Ingleharta na Uniwersytecie Michigan (j.ang.)
- Strona World Values Survey (j.ang.)
- Ronald Inglehart: wartości materialistyczne i postmaterialistyczne na portalu Socjoszpieg
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Ronald Inglehart, „Pojawienie się wartości postmaterialistycznych”, w: Socjologia. Lektury, red. Piotr Sztompka, Marek Kucia, Znak, Kraków 2006, ISBN 978-83-240-0597-0.
- Ronald Inglehart, Pippa Norris, Wzbierająca fala: równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie; przeł. Beata Hellmann, PIW, Warszawa 2009, seria Biblioteka Myśli Współczesnej, ISBN 978-83-06-03233-8.
- Ronald Inglehart, Pippa Norris, Sacrum i profanum: Religia i polityka na świecie, przeł. Renata Babińska, Kraków 2006, Nomos, ISBN 978-83-60490-18-1.
- Ronald Inglehart, The Silent Revolution In Europe: Intergenerational Change In Postindustrials Societies, 'American Political Science Review’, 1971, nr 65,
- Ronald Inglehart, The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles among Western Publics, Princeton University Press; Princeton 1977,
- Ronald Inglehart, Culture Shift in Advanced Industrial Society, Princeton University Press; Princeton 1990,
- Ronald Inglehart, Changing Values, Economic Development and Political Change, 'International Social Science Journal’, 1995; nr 145.
- ISNI: 0000000108687634
- ORCID: 0000-0002-5620-3363
- VIAF: 9894275
- LCCN: n79145189
- GND: 118823671
- NDL: 00444244
- BnF: 121938472
- SUDOC: 030544637
- NKC: jn20000703113
- BNE: XX976802
- NTA: 072363991
- BIBSYS: 90259379
- CiNii: DA01227668
- PLWABN: 9810638100705606
- NUKAT: n96033078
- J9U: 987007277638805171
- LNB: 000021201
- NSK: 000031968
- CONOR: 67806563
- KRNLK: KAC199634522
- LIH: LNB:7qL;=Ba