Idris Elba

Idris Elba
	; Idris Elba (2024)
Imię i nazwisko	Idrissa Akuna Elba
Data i miejsce urodzenia	6 września 1972 ; Londyn
Zawód	aktor, wokalista
Współmałżonek	Hanne Nørgaard (1999–2003; rozwód); Sonya Nicole Hamlin (2006); Sabrina Dhowre (od 2019)
Lata aktywności	od 1994
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Idris Elba, właśc. Idrissa Akuna Elba^[1] (ur. 6 września 1972 w Londynie) – brytyjski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny, zdobywca Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym za rolę w produkcji Luther (2011). Poza tym nagrywa własną muzykę oraz działa jako DJ pod pseudonimami Big Driis i Big Driis the Londoner^[2].

Jedną z pierwszych ról Elby był udział w operze mydlanej Channel 5 Family Affairs^[3]. Występował w wielu serialach, w tym m.in.: Ultraviolet(inne języki), Sprawy inspektora Lynleya, Prawo ulicy i Biuro^[2]^[4]. Od września 2009 wcielał się w główną rolę w serialu telewizyjnym Luther, wyprodukowanym przez BBC i emitowanym na antenie BBC One^[5]. W 2010 zagrał w filmowej adaptacji komiksu Losers, a także w obrazie Takers, w którym partnerował Mattowi Dillonowi, T.I. i Chrisowi Brownowi.

Życiorys

Wczesne lata

Elba urodził się jako Idrissa Akuna Elba, a podczas nauki w szkole w Canning Town skrócił swoje pierwsze imię. Jego matka, Eve (z domu White), pochodziła z Ghany, natomiast ojciec, Winston Elba, z Sierra Leone^[6]. Elba dorastał jako jedynak w East Ham^[7]. W wieku 14 lat zaczął pomagać swojemu wujkowi, który zajmował się zapewnianiem muzyki na weselach. Po niecałym roku Elba rozpoczął z przyjaciółmi własny muzyczny biznes^[3]^[8]. Mając 16 lat porzucił szkołę i wygrał miejsce w National Youth Music Theatre. Od tego czasu imał się różnych zajęć, w tym m.in. cold callingowej sprzedaży, aby opłacić rachunki, w międzyczasie grając w Crimewatch, serii rekonstruującej morderstwa. Poza tym, w wieku 19 lat, pracował jako DJ w nocnych klubach pod pseudonimem Big Driis. Niedługo po tym zaczął brać udział w przesłuchaniach do seriali telewizyjnych. W 1989 podjął się pracy na nocną zmianę w fabryce Forda w Londynie. Elba zaczął traktować aktorstwo poważnie podczas nauki w szkole średniej, w czym pomogła mu nauczycielka tego przedmiotu, Susan McPhee.

Telewizja

Mimo że działalność aktorska Elby rozpoczęła się oficjalnie w 1992, dopiero trzy lata później otrzymał swoją pierwszą rolę w serialu Bramwell. W 1995 roku po raz pierwszy został wymieniony w czołówce, przy okazji występu w jednym z odcinków serialu Absolutnie fantastyczne^[9]. W kolejnych latach pojawiał się w rolach drugoplanowych w wielu brytyjskich serialach, w tym m.in.: The Bill, Degrees of Error, The Ruth Rendell Mysteries, The Governor, Family Affairs, Ultraviolet oraz Dangerfield^[9].

Elba podjął decyzję o wyjeździe do Nowego Jorku, a do Anglii wracał tylko po to, aby brać udział w nagraniach, w tym np. serialu Sprawy inspektora Lynleya^[3]. W 2001 wystąpił jako Achilles w sztuce Troilus and Cressida^[3]. W tym samym roku zagrał w jednym z odcinków serialu Prawo i porządek, a rok później dostał angaż do Prawa ulicy, w którym występował przez dwa lata^[9]. W 2005 roku wcielił się w postać kapitana Augustina Muganzy w filmie telewizyjnym Czasem w kwietniu, mówiącym o ludobójstwie w Rwandzie^[9]. W 2007 roku Elba pojawił się w specjalnym programie Black Entertainment Television Black Men: The Truth^[10].

W 2008 zagrał w serialu The No. 1 Ladies’ Detective Agency, filmowanym w Botswanie. Premierowy odcinek wyemitowany został 23 marca i osiągnął 6,3 miliona widzów i 27% udziału w rynku^[11]. Rok później pojawił się w amerykańskim serialu Biuro^[11]. W 2009 zaczął grać tytułową rolę w serialu BBC, Luther, za którą dostał Złoty Glob^[12].

Kariera filmowa

W 2001 wystąpił w Buffalo Soldiers, jednak film został szybko wycofany z kin ze względu na polityczny oddźwięk. W 2005 zagrał w obrazie The Gospel, a w 2007 wystąpił z Hilary Swank w horrorze Plaga^[9].

W 2007 zagrał główną rolę w dramacie Moje córki oraz jedną z drugoplanowych ról w filmie 28 tygodni później^[9]. W tym samym roku wcielił się również w postać Tango w thrillerze Amerykański gangster oraz pojawił się w obrazie This Christmas^[13].

W 2008 roku Elba wystąpił w horrorze Prom Night oraz kryminale RocknRolla w reżyserii Guya Ritchiego^[13]. W 2009 zagrał w filmach Nienarodzony oraz Obsesja^[14].

W 2010 zagrał w filmowej adaptacji komiksu The Losers, która kręcona była w Portoryko^[15]^[16]. Poza tym wystąpił w thrillerze Takers, gdzie partnerował Haydenowi Christensenowi, Chrisowi Brownowi, T.I. i Paulowi Walkerowi.

W 2012 wziął udział w głośnym horrorze science-fiction Prometeusz, wyreżyserowanym przez Ridleya Scotta. Wystąpił tam obok m.in. Charlize Theron, Noomi Rapace i Michaela Fassbendera.

W 2016 roku użyczył głosu złowrogiemu tygrysowi Shere Khanowi w filmie Księga Dżungli.

Był na okładkach „Details”, „Entertainment Weekly”, „Esquire”, „Men’s Health”, „Maxim”, „Essence”, „Vanity Fair”, „NME”, „GQ” i „Interview”^[17].

Kariera muzyczna

W 2001 wystąpił w teledyskach Fata Joego i Angie Stone^[8]. W 2006 wydał swój pierwszy minialbum Big Man. Elba był współproducentem i współwykonawcą intra na albumie American Gangster Jaya-Z^[18].

Elba był DJ-em na NBA All Star 2007 w Venetian Hotel i Ice House Lounge w Las Vegas, w 2009 roku pełnił tę samą funkcję w programie BET Rising Icons^[19]^[20]. Wystąpił również w wideoklipie „Respect My Conglomerate” Busta Rhymesa. Drugi minialbum Elby nosi tytuł Kings Among Kings^[21].

Życie prywatne

Elba był w przeszłości żonaty; w wywiadzie przyznał, że jego była żona jest wspaniałą osobą, ale chcieli innych rzeczy w życiu, dlatego musieli się rozstać^[22]. Z tego związku ma córkę, Isan, która urodziła się w 2002. Elba był wielokrotnie widywany z byłą żoną po rozwodzie, gdyż, jak powiedział, pozostają w przyjacielskich stosunkach^[19]. Elba przyjaźni się z Seanem Combsem i Ludacrisem, a większość czasu spędza w Atlancie, gdzie mieszka jego córka. W kwietniu 2009 roku Elba został ambasadorem akcji przeciw przemocy^[23]. Elba jest kibicem londyńskiej drużyny Arsenal FC, podczas gdy jego ojciec to fan Manchester United^[24].

W październiku 2016 stoczył swoją pierwszą walkę w kickboxingu w pojedynku w London’s York Hall i wygrał ją. W filmie dokumentalnym na kanale Discovery Channel Idris Elba: Fighter (2017), Elba podróżuje po całym świecie i doskonali swoje umiejętności w boksie tajskim i kickboxingu^[25].

Image

W 2004 i 2005 Elba wybierany był jednym z najprzystojniejszych mężczyzn planety według magazynu „Essence”. Idris w 2007 roku umieszczony został również przez magazyn People na dorocznej liście 100 najpiękniejszych^[26]. W sierpniu 2009 roku pojawił się na okładce Essence^[21].

Filmografia

Rok	Film/Serial	Rola	Uwagi
1995	Absolutnie fantastyczne	Gigolo	Odcinek: „Sex”
1997	Family Affairs	Tim Webster
1998	Ultraviolet(inne języki)	Vaughan Rice
1999	Belle maman	Grégoire
1999	Dangerfield	Matt Gregory
2000	Sorted	Jam
2000	In Defence	PC Paul Fraser
2001	Buffalo Soldiers	Kimborough
2002	Sprawy inspektora Lynleya	Robert Gabriel	Odcinek: „Payment in Blood”
2002	Prawo ulicy	Russell ‘Stringer’ Bell
2003	One Love	Aaron
2005	Czasem w kwietniu	Augustin Muganza	Nominacja – Black Reel Awards, Najlepszy aktor telewizyjny Nominacja – NAACP Image Awards, Najlepszy aktor telewizyjny
2005	Gospel	Charles Frank	Nominacja – Black Reel Awards, Najlepszy aktor
2007	Moje córki	Monty James	Nominated – BET Awards, Najlepszy aktor
	Plaga	Ben
	28 tygodni później	General Stone
	Amerykański gangster	Tango	Nominacja – Screen Actors Guild Awards, Najlepsza obsada
	This Christmas	Quentin Whitfield
2008	The No. 1 Ladies’ Detective Agency	Charles Gotso
	Prom Night	Detektyw Winn
	RocknRolla	Mumbles
	The Human Contract	Larry
2009	Nienarodzony	Arthur Wyndham
	Biuro	Charles Miner	Kilka odcinków 5. serii
	Obsesja	Derek Charles	Nominacja – NAACP Image Awards, Najlepszy aktor
2010	Takers	Gordon Jennings
	Legacy	Malcolm Gray
	The Losers: Drużyna potępionych	Roque
2010–2015	Luther	John Luther	Złoty Glob, Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym
2011	Thor	Heimdall
2011	Ghost Rider 2	Moreau
2012	Prometeusz	Captain Janek
2013	Pacific Rim	Stacker Pentecost
	Thor: Mroczny świat	Heimdall
	Mandela: Droga do wolności	Nelson Mandela	Nominacja – Złote Globy, Najlepsza rola męska
2014	Second Coming	Mark
2014	No Good Deed	Colin
2015	Gunman: Odkupienie	Barnes
	Avengers: Czas Ultrona	Heimdall
	Beasts of No Nation	Komendant
2016	100 Streets	Max
	Dzień Bastylii	Sean Briar
	Star Trek: W nieznane	Krall
	Księga dżungli	Shere Khan	Rola głosowa
2017	Mroczna Wieża	Roland Deschain
	Pomiędzy nami góry	Ben Bass
	Thor: Ragnarok	Heimdall
	Gra o wszystko	Charlie Jaffey
2018	Avengers: Wojna bez granic	Heimdall
2019	Szybcy i wściekli: Hobbs i Shaw	Brixton
2021	Legion samobójców: The Suicide Squad	Robert DuBois / Bloodsport
2022	Sonic 2. Szybki jak błyskawica	Knuckles the Echidna	Rola głosowa
2023	Luther: Zmrok	John Luther

Przypisy

↑ Idris Elba Actor, DJ, Rapper. TV Guide. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
↑ ^a ^b Idris Elba Summary. TV.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-26)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d He often has fewer lines than anyone else but you still feel as though he has the bigger part, because he is luminous. The Guardian. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ The Wire Cast and Crew: Idris Elba, Rusell „Stringer” Bell. HBO. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).
↑ Wire actor Elba joins BBC drama. BBC News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).
↑ Idris Elba What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
↑ The Midas Touch. „The Guardian”. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ ^a ^b Idris Elba. Answers.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Biography. Moviefone. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-03)]. (ang.).
↑ Biogram. IMDb. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
↑ ^a ^b ‘Detective Agency’ finds big auds. Variety. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ Hanna Flint (2014-08-14): ‘We’d make records of us rapping’: Idris Elba talks about dropping beats with The Wire co-stars as he admits roles after Mandela were ‘disappointing’. Daily Mail. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ ^a ^b Idris Elba and Columbus Short Interview, This Christmas. Cartoon Movies Online. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-14)]. (ang.).
↑ Idris Elba And Beyonce To Play Married Couple In ‘Obsessed’. blackvoices.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ Idris Elba Confirmed For ‘The Losers,’ Zoe Saldana Playing Aisha. splashpage.mtv.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ “The Losers” Commences Production for Dark Castle Entertainment. businesswire.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ Idris Elba Magazines [online], FamousFix [dostęp 2021-10-03] (ang.).
↑ He often has fewer lines than anyone else but you still feel as though he has the bigger part, because he is luminous. movietome.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ ^a ^b Ties to ‘Wire’ cut – but new work calls. SFGate. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ Keri Hilson, The Dream and Idris Elba party with BET. s2smagazine.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-02)]. (ang.).
↑ ^a ^b August Issue: Sexy Talk With Idris Elba. Essence. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-08)]. (ang.).
↑ Tyler Perry’s Daddy’s Little Girls. visimag.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-13)]. (ang.).
↑ Idris Elba Becomes Anti Crime Ambassador. Look to the Stars. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ ‘The Wire’ star Idris Elba. arsenal.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)]. (ang.).
↑ Seanna Cronin (2017-04-13): Idris Elba gets a kick out of new role. CQ News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
↑ People Magazine’s „Most Beautiful People” issue. CBS News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Idris Elba w bazie IMDb (ang.)
Idris Elba w bazie Filmweb
Idris Elba w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Idris Elba Actor, DJ, Rapper. TV Guide. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).

[tv.com-2] Idris Elba Summary. TV.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-26)]. (ang.).

[guardian-3] He often has fewer lines than anyone else but you still feel as though he has the bigger part, because he is luminous. The Guardian. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[hbo-4] The Wire Cast and Crew: Idris Elba, Rusell „Stringer” Bell. HBO. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).

[Luther-5] Wire actor Elba joins BBC drama. BBC News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).

[ethnicelebs-6] Idris Elba What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).

[Midas_Touch-7] The Midas Touch. „The Guardian”. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[answers-8] Idris Elba. Answers.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[moviefone-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Biography. Moviefone. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-03)]. (ang.).

[10] Biogram. IMDb. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).

[variety-11] ‘Detective Agency’ finds big auds. Variety. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[12] Hanna Flint (2014-08-14): ‘We’d make records of us rapping’: Idris Elba talks about dropping beats with The Wire co-stars as he admits roles after Mandela were ‘disappointing’. Daily Mail. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[moviesonline-13] Idris Elba and Columbus Short Interview, This Christmas. Cartoon Movies Online. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-14)]. (ang.).

[14] Idris Elba And Beyonce To Play Married Couple In ‘Obsessed’. blackvoices.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[15] Idris Elba Confirmed For ‘The Losers,’ Zoe Saldana Playing Aisha. splashpage.mtv.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[Business_Wire-16] “The Losers” Commences Production for Dark Castle Entertainment. businesswire.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[17] Idris Elba Magazines [online], FamousFix [dostęp 2021-10-03] (ang.).

[18] He often has fewer lines than anyone else but you still feel as though he has the bigger part, because he is luminous. movietome.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[Ties-19] Ties to ‘Wire’ cut – but new work calls. SFGate. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[20] Keri Hilson, The Dream and Idris Elba party with BET. s2smagazine.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-02)]. (ang.).

[Essence-21] August Issue: Sexy Talk With Idris Elba. Essence. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-08)]. (ang.).

[22] Tyler Perry’s Daddy’s Little Girls. visimag.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-13)]. (ang.).

[23] Idris Elba Becomes Anti Crime Ambassador. Look to the Stars. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[24] ‘The Wire’ star Idris Elba. arsenal.com. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)]. (ang.).

[25] Seanna Cronin (2017-04-13): Idris Elba gets a kick out of new role. CQ News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).

[26] People Magazine’s „Most Beautiful People” issue. CBS News. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-19)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

1994-1999	Martin Landau (1994) Ed Harris (1995) Cuba Gooding Jr. (1996) Robin Williams (1997) Robert Duvall (1998) Michael Caine (1999)
2000-2009	Albert Finney (2000) Ian McKellen (2001) Christopher Walken (2002) Tim Robbins (2003) Morgan Freeman (2004) Paul Giamatti (2005) Eddie Murphy (2006) Javier Bardem (2007) Heath Ledger (2008) Christoph Waltz (2009)
2010-2019	Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Tommy Lee Jones (2012) Jared Leto (2013) J.K. Simmons (2014) Idris Elba (2015) Mahershala Ali (2016) Sam Rockwell (2017) Mahershala Ali (2018) Brad Pitt (2019)
2020-2029	Daniel Kaluuya (2020) Troy Kotsur (2021) Ke Huy Quan (2022) Robert Downey Jr. (2023)

1980–1999	Mickey Rooney (1981) Anthony Andrews (1982) Richard Chamberlain (1983) Ted Danson (1984) Dustin Hoffman (1985) James Woods (1986) Randy Quaid (1987) Michael Caine / Stacy Keach (1988) Robert Duvall (1989) James Garner (1990) Beau Bridges (1991) Robert Duvall (1992) James Garner (1993) Raúl Juliá (1994) Gary Sinise (1995) Alan Rickman (1996) Ving Rhames (1997) Stanley Tucci (1998) Jack Lemmon (1999)
2000–2019	Brian Dennehy (2000) James Franco (2001) Albert Finney (2002) Al Pacino (2003) Geoffrey Rush (2004) Jonathan Rhys Meyers (2005) Bill Nighy (2006) Jim Broadbent (2007) Paul Giamatti (2008) Kevin Bacon (2009) Al Pacino (2010) Idris Elba (2011) Kevin Costner (2012) Michael Douglas (2013) Billy Bob Thornton (2014) Oscar Isaac (2015) Tom Hiddleston (2016) Ewan McGregor (2017) Darren Criss (2018) Russell Crowe (2019)
2020–2039	Mark Ruffalo (2020) Michael Keaton (2021) Evan Peters (2022) Steven Yeun (2023)