Przejdź do zawartości

Wikipedysta:Gower/brudnopis2: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Gower (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
40 718 edycji
Nie podano opisu zmian
Gower (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
40 718 edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 16: Linia 16:
'''''La Nona Ora''' (''{{W języku|pl|Dziewiąta godzina}}<ref name=":1" />'')'' – rzeźba–[[Instalacja (sztuka)|instalacja]] autorstwa [[Maurizio Cattelan|Maurizia Cattelana]] z 1999 roku.
'''''La Nona Ora''' (''{{W języku|pl|Dziewiąta godzina}}<ref name=":1" />'')'' – rzeźba–[[Instalacja (sztuka)|instalacja]] autorstwa [[Maurizio Cattelan|Maurizia Cattelana]] z 1999 roku.
== Historia ==
== Historia ==
Dzieło powstało w 1999 roku<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Chcieli ocalić papieża przed meteorytem i oderwali mu nogę. O tym skandalu mówiła cała Polska |data = 2022-12-21 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/sztuka/rzezba-jana-pawla-ii-przygniecionego-meteorytem-wywolala-w-polsce-skandal/nzy1705 |język = pl}}</ref>. Eksponowano je w Bazylei ( w postaci stojącej w 1999 roku), Wenecji i Londynie (wystawa pt. ''Apocalypse: Beauty And Horror in Contemporary Art''<ref name=":4">{{Cytuj |tytuł = Christie's Strangest Sales – the Hand of God |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.phaidon.com |url = https://www.phaidon.com/agenda/art/articles/2016/november/30/christies-strangest-sales-the-hand-of-god/}}</ref>)<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Rozmowa z Maurzio Cattelanem, włoskim artystą |data = 2020-12-20 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Rzeczpospolita |url = https://www.rp.pl/rzezba/art10022961-rozmowa-z-maurzio-cattelanem-wloskim-artysta |język = pl}}</ref>. Ekspozycję w Warszawie zaproponował szwajcarski kurator [[Harald Szeemann]]<ref name=":0" />. Rzeźba była wystawiana w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 2000 roku<ref name=":0" /> na wystawie z okazji stulecia istnienia tejże galerii<ref name=":8">{{Cytuj |tytuł = Proces ws. zniszczenia rzeźby papieża przygniecionego głazem |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wpolityce.pl |url = https://wpolityce.pl/polityka/171954-proces-ws-zniszczenia-rzezby-papieza-przygniecionego-glazem |język = pl}}</ref>. Artysta nie odwiedził warszawskiej ekspozycji<ref name=":2" />.
Dzieło powstało w 1999 roku<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Chcieli ocalić papieża przed meteorytem i oderwali mu nogę. O tym skandalu mówiła cała Polska |data = 2022-12-21 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/sztuka/rzezba-jana-pawla-ii-przygniecionego-meteorytem-wywolala-w-polsce-skandal/nzy1705 |język = pl}}</ref>. Eksponowano je w Bazylei w [[Kunsthalle Basel]]<ref name=":9">{{Cytuj |tytuł = La Nona Ora (The Ninth Hour) |praca = Christie's |url = https://www.christies.com/en/lot/lot-2051684 |język = en}}</ref> ( w postaci stojącej<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Rozmowa z Maurzio Cattelanem, włoskim artystą |data = 2020-12-20 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Rzeczpospolita |url = https://www.rp.pl/rzezba/art10022961-rozmowa-z-maurzio-cattelanem-wloskim-artysta |język = pl}}</ref>; od października do listopada 1999 roku<ref name=":9" />), Wenecji i Londynie w [[Royal Academy of Arts]]<ref name=":9" /> (wystawa pt. ''Apocalypse: Beauty And Horror in Contemporary Art''<ref name=":4">{{Cytuj |tytuł = Christie's Strangest Sales – the Hand of God |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.phaidon.com |url = https://www.phaidon.com/agenda/art/articles/2016/november/30/christies-strangest-sales-the-hand-of-god/}}</ref> od września do grudnia 2000 roku<ref name=":9" />). Ekspozycję w Warszawie zaproponował szwajcarski kurator [[Harald Szeemann]]<ref name=":0" />. Druga wersja rzeźby<ref name=":9" /> była wystawiana w [[Zachęta Narodowa Galeria Sztuki|Zachęcie]] w 2000 roku<ref name=":0" /> na wystawie z okazji stulecia istnienia tejże galerii<ref name=":8">{{Cytuj |tytuł = Proces ws. zniszczenia rzeźby papieża przygniecionego głazem |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wpolityce.pl |url = https://wpolityce.pl/polityka/171954-proces-ws-zniszczenia-rzezby-papieza-przygniecionego-glazem |język = pl}}</ref> pt. ''Uważaj wychodząc z własnych snów. Możesz się znaleźć w cudzych''<ref>{{Cytuj |tytuł = Gdyby Cattelan został pozwany w Polsce. Sztuka i prawo autorskie (cz. 1) — SZUM |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = magazynszum.pl |url = https://magazynszum.pl/gdyby-cattelan-zostal-pozwany-w-polsce-sztuka-i-prawo-autorskie-cz-1/ |język = pl}}</ref>. Artysta nie odwiedził warszawskiej ekspozycji<ref name=":2" />.


21 grudnia 2000 roku posłanka [[Halina Nowina Konopka]] i poseł [[Witold Tomczak]] weszli na wystawę w Zachęcie; Konopka zajęła się odwracaniem uwagi ochrony, a Tomczak zrzucił „meteoryt” z posągu przy czym oderwał część lewej nogi rzeźby papieża<ref name=":8" /><ref name=":0" />. Poseł Witold Tomczak motywował swoje działanie sprzeciwem wobec profanacji osoby papieża Jana Pawła II<ref name=":5">{{Cytuj |tytuł = Decyzja sądu w sprawie posła oskarżonego o zniszczenie rzeźby papieża |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wydarzenia.interia.pl |url = https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-decyzja-sadu-w-sprawie-posla-oskarzonego-o-zniszczenie-rzezb,nId,932498 |język = pl}}</ref>. Na skutek działań posłów wystawa została zamknięta<ref name=":3">{{Cytuj |autor = WT |tytuł = Zdjął kamień z papieża, stanie przed sądem |data = 2013-03-25 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Instytut Gość Media |url = https://www.gosc.pl/doc/1500280.Zdjal-kamien-z-papieza-stanie-przed-sadem}}</ref>. Tomczak wystosował list do premiera [[Jerzy Buzek|Jerzego Buzka]], w którym zażądał zamknięcia wystawy, dymisji [[Anda Rottenberg|Andy Rottenberg]] ze stanowiska dyrektora Zachęty i wszczęcia wobec niej śledztwa<ref name=":2" />; ostatecznie Anna Rottenberg złożyła rezygnację ze stanowiska<ref name=":5" />. Tomczak został oskarżony o zniszczenie dzieła sztuki, ostatecznie sąd wydał wyrok po 16 latach, odstąpił od wymierzenia kary, a poseł został ułaskawiony przez prezydenta [[Andrzej Duda|Andrzeja Dudę]]<ref name=":0" />.
21 grudnia 2000 roku posłanka [[Halina Nowina Konopka]] i poseł [[Witold Tomczak]] weszli na wystawę w Zachęcie; Konopka zajęła się odwracaniem uwagi ochrony, a Tomczak zrzucił „meteoryt” z posągu przy czym oderwał część lewej nogi rzeźby papieża<ref name=":8" /><ref name=":0" />. Posłowie próbowali także ustawić figurę papieża w pozycji stojącej<ref name=":9" />. Poseł Witold Tomczak motywował swoje działanie sprzeciwem wobec profanacji osoby papieża Jana Pawła II<ref name=":5">{{Cytuj |tytuł = Decyzja sądu w sprawie posła oskarżonego o zniszczenie rzeźby papieża |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wydarzenia.interia.pl |url = https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-decyzja-sadu-w-sprawie-posla-oskarzonego-o-zniszczenie-rzezb,nId,932498 |język = pl}}</ref> (powiedział: ''Zniszczyłem to, ponieważ oczekiwali tego moi wyborcy''<ref>{{Cytuj |tytuł = Koniec 16-letniego procesu obrońcy papieża. Sąd umorzył proces b. europosła o zniszczenie rzeźby Jana Pawła II w Zachęcie |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wpolityce.pl |url = https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/300628-koniec-16-letniego-procesu-obroncy-papieza-sad-umorzyl-proces-b-europosla-o-zniszczenie-rzezby-jana-pawla-ii-w-zachecie |język = pl}}</ref>). Na skutek działań posłów wystawa została zamknięta<ref name=":3">{{Cytuj |autor = WT |tytuł = Zdjął kamień z papieża, stanie przed sądem |data = 2013-03-25 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Instytut Gość Media |url = https://www.gosc.pl/doc/1500280.Zdjal-kamien-z-papieza-stanie-przed-sadem}}</ref>. Tomczak wystosował list do premiera [[Jerzy Buzek|Jerzego Buzka]], w którym zażądał zamknięcia wystawy, dymisji [[Anda Rottenberg|Andy Rottenberg]] ze stanowiska dyrektora Zachęty i wszczęcia wobec niej śledztwa<ref name=":2" />; ostatecznie Anna Rottenberg złożyła rezygnację ze stanowiska<ref name=":5" />. Tomczak został oskarżony o zniszczenie dzieła sztuki, ostatecznie sąd wydał wyrok po 16 latach, odstąpił od wymierzenia kary, a poseł został ułaskawiony przez prezydenta [[Andrzej Duda|Andrzeja Dudę]]<ref name=":0" /> w 2017 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Andrzej Duda ułaskawił b. posła, który zniszczył rzeźbę Jana Pawła II |data = 2017-12-06 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wiadomosci.radiozet.pl |url = https://wiadomosci.radiozet.pl/polska/Andrzej-Duda-ulaskawil-b-posla-ktory-zniszczyl-rzezbe-Jana-Pawla-II |język = pl}}</ref>.


Dzieło zostało sprzedane w 2001 roku w domu aukcyjnym [[Christie’s]] za 886 tysięcy dolarów<ref name=":0" /> nabywcy ze Stanów Zjednoczonych<ref name=":3" />. Rzeźba była prezentowana we Francji w 2013 roku<ref name=":0" />.
Dzieło w pierwszej wersji<ref name=":9" /> zostało sprzedane w 2001 roku w domu aukcyjnym [[Christie’s]] za 886 tysięcy dolarów<ref name=":0" /> nabywcy ze Stanów Zjednoczonych<ref name=":3" />. Rzeźba była prezentowana w [[Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku]] w 2011 roku<ref>{{Cytuj |autor = Nicolaus Schafhausen, New York |tytuł = Cattelan im New Yorker Guggenheim: Maurizio, komm bald wieder! |czasopismo = FAZ.NET |data = 2011-11-28 |data dostępu = 2023-12-26 |issn = 0174-4909 |url = https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/kunst-und-architektur/cattelan-im-new-yorker-guggenheim-maurizio-komm-bald-wieder-11544372.html |język = de}}</ref> oraz we Francji w 2013 roku<ref name=":0" />.


Do rzeźby nawiązywała instalacja [[Jerzy Kalina|Jerzego Kaliny]] pt. ''Zatrute źródło'' ze statuą Jana Pawła II unoszącego nad głową kamień, którą ustawiono przed siedzibą [[Muzeum Narodowe w Warszawie|Muzeum Narodowego w Warszawie]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Natalia Szostak |tytuł = Rzeźba papieża z meteorytem 20 lat temu wywołała skandal, protesty i dymisję |data = 2020-09-23 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://wyborcza.pl/7,112588,26330052,cejrowski-rzezbe-papieza-z-meteorytem-przykrywal-przescieradlem.html}}</ref>, a także sekwencja w intro do serialu [[Młody papież|''Młody papież'']]<ref name=":7">{{Cytuj |tytuł = Młody papież: sezon 1, odcinek 3 i 4 – recenzja |data = 2016-11-15 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = naEKRANIE.pl |url = https://naekranie.pl/recenzje/mlody-papiez-sezon-1-odcinek-3-i-4-recenzja |język = pl}}</ref> oraz wystawa grupy [[The Krasnals]] pt. ''Polka podnosząca meteoryt z papieża''<ref>{{Cytuj |autor = Marcin Sierszyński |tytuł = Tomasz Piątek – Piłat w kredzie? |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Wywrota |url = http://www.wywrota.pl/db/artykuly/18770_tomasz_piatek_pilat_w_kredzie_marcin_sie.html |język = pl}}</ref>.
Do rzeźby nawiązywała instalacja [[Jerzy Kalina|Jerzego Kaliny]] pt. ''Zatrute źródło'' ze statuą Jana Pawła II unoszącego nad głową kamień, którą ustawiono przed siedzibą [[Muzeum Narodowe w Warszawie|Muzeum Narodowego w Warszawie]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Natalia Szostak |tytuł = Rzeźba papieża z meteorytem 20 lat temu wywołała skandal, protesty i dymisję |data = 2020-09-23 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://wyborcza.pl/7,112588,26330052,cejrowski-rzezbe-papieza-z-meteorytem-przykrywal-przescieradlem.html}}</ref> w 2020 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Powstała odpowiedź na słynną figurę papieża przygniecionego meteorytem |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Donald.pl |url = https://www.donald.pl/artykuly/Cop5dZBR/powstala-odpowiedz-na-slynna-figure-papieza-przygniecionego-meteorytem |język = pl}}</ref>, a także sekwencja w intro do serialu [[Młody papież|''Młody papież'']]<ref name=":7">{{Cytuj |tytuł = Młody papież: sezon 1, odcinek 3 i 4 – recenzja |data = 2016-11-15 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = naEKRANIE.pl |url = https://naekranie.pl/recenzje/mlody-papiez-sezon-1-odcinek-3-i-4-recenzja |język = pl}}</ref> oraz wystawa grupy [[The Krasnals]] z 2011 roku pt. ''Polka podnosząca Meteoryt z Papieża. 21:37''<ref>{{Cytuj |tytuł = The Krasnals. "Polka podnosząca Meteoryt z Papieża. 21:37" |url = https://artinfo.pl/dzielo/polka-podnoszaca-meteoryt-z-papieza-21-37-2011-r}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Marcin Sierszyński |tytuł = Tomasz Piątek – Piłat w kredzie? |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Wywrota |url = http://www.wywrota.pl/db/artykuly/18770_tomasz_piatek_pilat_w_kredzie_marcin_sie.html |język = pl}}</ref>.


== Interpretacja i recepcja ==
== Interpretacja i recepcja ==
Dzieło przedstawia naturalnych rozmiarów<ref name=":4" />, przedstawioną [[Hiperrealizm|hiperrealistycznie]]<ref name=":6">{{Cytuj |autor = Bohunka Koklesová |tytuł = Maurizio Cattelan: La Nona Ora |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = kultura.sme.sk |url = https://kultura.sme.sk/c/4283983/maurizio-cattelan-la-nona-ora.html |język = sk}}</ref> postać papieża [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] leżącego<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Sarzyński |tytuł = Jak malować papieża? |data = 20140722T181609 0200 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.polityka.pl |url = https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1586601,1,jak-malowac-papieza.read |język = pl}}</ref> na czerwonym suknie, przygniecionego przez czarny<ref name=":6" /> [[meteoryt]]<ref name=":0" /> o wadze 60 kg<ref name=":3" />. Rzeźba jest wykonana z wosku, żywicy poliestrowej, tkaniny, natomiast meteoryt to [[Skały wylewne|skała wulkaniczna]]; obok rzeźby leżało także rozsypane szkło<ref>{{Cytuj |tytuł = Maurizio Cattelan. La Nona Ora |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.artnet.com |url = http://www.artnet.com/magazine/features/polsky/polsky5-9-8.asp}}</ref>. Tytuł rzeźby oznacza 9. godzinę – czas śmierci [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] według Ewangelii<ref name=":0" />.
Dzieło przedstawia naturalnych rozmiarów<ref name=":4" />, przedstawioną [[Hiperrealizm|hiperrealistycznie]]<ref name=":6">{{Cytuj |autor = Bohunka Koklesová |tytuł = Maurizio Cattelan: La Nona Ora |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = kultura.sme.sk |url = https://kultura.sme.sk/c/4283983/maurizio-cattelan-la-nona-ora.html |język = sk}}</ref> postać papieża [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] leżącego<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Sarzyński |tytuł = Jak malować papieża? |data = 20140722T181609 0200 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.polityka.pl |url = https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1586601,1,jak-malowac-papieza.read |język = pl}}</ref> na czerwonym suknie, przygniecionego przez czarny<ref name=":6" /> [[meteoryt]]<ref name=":0" /> o wadze 60 kg<ref name=":3" />. Rzeźba jest wykonana z wosku<ref>{{Cytuj |tytuł = Papież odciążony |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = e-kartka z Warszawy |url = http://ekartkazwarszawy.pl/kartka/papiez-odciazony/ |język = pl}}</ref>, żywicy poliestrowej, tkaniny, natomiast meteoryt to [[Skały wylewne|skała wulkaniczna]]; obok rzeźby leżało także rozsypane szkło<ref>{{Cytuj |tytuł = Maurizio Cattelan. La Nona Ora |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.artnet.com |url = http://www.artnet.com/magazine/features/polsky/polsky5-9-8.asp}}</ref>. Dzieło występowało w dwóch wersjach różniących się twarzą papieża oraz zastosowanymi ubraniami<ref name=":9" />.


Tytuł rzeźby oznacza 9. godzinę – czas śmierci [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] według Ewangelii<ref name=":0" />.
⚫
Dzieło przyniosło Mauriziu Catellanowi światową sławę<ref name=":6" /> i jest to jego najbardziej znana praca<ref>{{Cytuj |tytuł = Autor słynnej rzeźby papieża przygniecionego meteorytem, pokazywanej w Zachęcie, pozwany o miliony |data = 2022-05-05 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Portal Warszawski |url = https://portalwarszawski.com.pl/2022/05/05/autor-slynnej-rzezby-papieza-przygniecionego-meteorytem-pokazywanej-w-zachecie-pozwany-o-miliony/ |język = pl-PL}}</ref>. Rzeźba została uznana przez środowiska [[Prawica|prawicowe]] za [[Świętokradztwo|świętokradczą]]<ref name=":0" />. [[Wojciech Cejrowski]] próbował zakryć dzieło za pomocą białego prześcieradła<ref name=":2" /><ref name=":0" />.

⚫
Dzieło przyniosło Mauriziu Catellanowi światową sławę<ref name=":6" /> i jest to jego najbardziej znana praca<ref>{{Cytuj |tytuł = Autor słynnej rzeźby papieża przygniecionego meteorytem, pokazywanej w Zachęcie, pozwany o miliony |data = 2022-05-05 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Portal Warszawski |url = https://portalwarszawski.com.pl/2022/05/05/autor-slynnej-rzezby-papieza-przygniecionego-meteorytem-pokazywanej-w-zachecie-pozwany-o-miliony/ |język = pl-PL}}</ref>. Rzeźba została uznana przez środowiska [[Prawica|prawicowe]] za [[Świętokradztwo|świętokradczą]]<ref name=":0" /> oraz obrażającą uczucia religijne<ref>{{Cytuj |tytuł = Tomczak nie odpowie za zniszczenie rzeźby papieża? Sprawa przedawni się w grudniu |data = 2015-10-26 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = prawo.gazetaprawna.pl |url = https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/901519,posel-lpr-nie-odpowie-za-zniszczenie-rzezby-papieza.html |język = pl}}</ref>. [[Wojciech Cejrowski]] próbował zakryć dzieło za pomocą białego prześcieradła<ref name=":2" /><ref name=":0" />.


Prezydent [[Aleksander Kwaśniewski]] wydał oświadczenie, w którym twierdził, że dzieło nie ma charakteru bluźnierczego i stanowi [[Alegoria|alegorię]] brzemienia nałożonego na papieża przez Boga<ref name=":4" />.
Prezydent [[Aleksander Kwaśniewski]] wydał oświadczenie, w którym twierdził, że dzieło nie ma charakteru bluźnierczego i stanowi [[Alegoria|alegorię]] brzemienia nałożonego na papieża przez Boga<ref name=":4" />.


Zdaniem [[Piotr Kosiewski|Piotra Kosiewskiego]] dzieło ukazuje zmaganie się papieża ze światem i własną cielesnością<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Kosiewski |tytuł = Więcej niż kolejna szlachetna porażka |data = 2020-09-28 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = „Tygodnik Powszechny” |url = https://www.tygodnikpowszechny.pl/wiecej-niz-kolejna-szlachetna-porazka-164964 |język = pl}}</ref>. Meteoryt może też symbolizować grzechy i cierpienia członków Kościoła, które spadają na papieża<ref name=":7" />. Powszechny odbiór instalacji zakładał symbolikę upadku [[Kościół katolicki|Kościoła]] i [[Papiestwo|papiestwa]]<ref name=":3" />. Do prokuratury wpłynęło kilkadziesiąt tysięcy listów oburzonych katolików<ref name=":5" />.
Zdaniem [[Piotr Kosiewski|Piotra Kosiewskiego]] dzieło ukazuje zmaganie się papieża ze światem i własną cielesnością<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Kosiewski |tytuł = Więcej niż kolejna szlachetna porażka |data = 2020-09-28 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = „Tygodnik Powszechny” |url = https://www.tygodnikpowszechny.pl/wiecej-niz-kolejna-szlachetna-porazka-164964 |język = pl}}</ref>. Meteoryt może też symbolizować grzechy i cierpienia członków Kościoła, które spadają na papieża<ref name=":7" />. Historyk [[Stach Szabłowski]] uważał, że dzieło jest niejednocznaczne zarówno pod względem etycznym, jak i estetycznym<ref>{{Cytuj |tytuł = Hitler dzieckiem podszyty |data = 2012-12-08 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Rzeczpospolita |url = https://www.rp.pl/plus-minus/art5801471-hitler-dzieckiem-podszyty |język = pl}}</ref>.
Powszechny odbiór instalacji zakładał symbolikę upadku [[Kościół katolicki|Kościoła]] i [[Papiestwo|papiestwa]]<ref name=":3" />. Do prokuratury wpłynęło kilkadziesiąt tysięcy listów oburzonych katolików<ref name=":5" />.

⚫
Sam artysta pozytywnie oceniał postać Jana Pawła II w zakresie jego podejścia do wiary katolickiej, a meteoryt wpadający przez sufit traktuje jako ponadludzką siłę wyższą<ref name=":2" />. Z drugiej strony wyznał, że pragnął skonfrontować religię z [[Bluźnierstwo|bluźnierstwem]], tak, jak to się dzieje w codziennym życiu<ref name=":9" />.


⚫
Sam artysta pozytywnie ocenia postać Jana Pawła II w zakresie jego podejścia do wiary katolickiej, a meteoryt wpadający przez sufit traktuje jako ponadludzką siłę wyższą<ref name=":2" />.




Wersja z 18:59, 26 gru 2023

La Nona Ora
Ilustracja
La Nona Ora w Muzeum Guggenheima
Autor

Maurizio Cattelan

Rodzaj

rzeźba

Data powstania

1999

La Nona Ora (pol. Dziewiąta godzina[1]) – rzeźba–instalacja autorstwa Maurizia Cattelana z 1999 roku.

Historia

Dzieło powstało w 1999 roku[2]. Eksponowano je w Bazylei w Kunsthalle Basel[3] ( w postaci stojącej[4]; od października do listopada 1999 roku[3]), Wenecji i Londynie w Royal Academy of Arts[3] (wystawa pt. Apocalypse: Beauty And Horror in Contemporary Art[5] od września do grudnia 2000 roku[3]). Ekspozycję w Warszawie zaproponował szwajcarski kurator Harald Szeemann[2]. Druga wersja rzeźby[3] była wystawiana w Zachęcie w 2000 roku[2] na wystawie z okazji stulecia istnienia tejże galerii[6] pt. Uważaj wychodząc z własnych snów. Możesz się znaleźć w cudzych[7]. Artysta nie odwiedził warszawskiej ekspozycji[4].

21 grudnia 2000 roku posłanka Halina Nowina Konopka i poseł Witold Tomczak weszli na wystawę w Zachęcie; Konopka zajęła się odwracaniem uwagi ochrony, a Tomczak zrzucił „meteoryt” z posągu przy czym oderwał część lewej nogi rzeźby papieża[6][2]. Posłowie próbowali także ustawić figurę papieża w pozycji stojącej[3]. Poseł Witold Tomczak motywował swoje działanie sprzeciwem wobec profanacji osoby papieża Jana Pawła II[8] (powiedział: Zniszczyłem to, ponieważ oczekiwali tego moi wyborcy[9]). Na skutek działań posłów wystawa została zamknięta[10]. Tomczak wystosował list do premiera Jerzego Buzka, w którym zażądał zamknięcia wystawy, dymisji Andy Rottenberg ze stanowiska dyrektora Zachęty i wszczęcia wobec niej śledztwa[4]; ostatecznie Anna Rottenberg złożyła rezygnację ze stanowiska[8]. Tomczak został oskarżony o zniszczenie dzieła sztuki, ostatecznie sąd wydał wyrok po 16 latach, odstąpił od wymierzenia kary, a poseł został ułaskawiony przez prezydenta Andrzeja Dudę[2] w 2017 roku[11].

Dzieło w pierwszej wersji[3] zostało sprzedane w 2001 roku w domu aukcyjnym Christie’s za 886 tysięcy dolarów[2] nabywcy ze Stanów Zjednoczonych[10]. Rzeźba była prezentowana w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku w 2011 roku[12] oraz we Francji w 2013 roku[2].

Do rzeźby nawiązywała instalacja Jerzego Kaliny pt. Zatrute źródło ze statuą Jana Pawła II unoszącego nad głową kamień, którą ustawiono przed siedzibą Muzeum Narodowego w Warszawie[1] w 2020 roku[13], a także sekwencja w intro do serialu Młody papież[14] oraz wystawa grupy The Krasnals z 2011 roku pt. Polka podnosząca Meteoryt z Papieża. 21:37[15][16].

Interpretacja i recepcja

Dzieło przedstawia naturalnych rozmiarów[5], przedstawioną hiperrealistycznie[17] postać papieża Jana Pawła II leżącego[18] na czerwonym suknie, przygniecionego przez czarny[17] meteoryt[2] o wadze 60 kg[10]. Rzeźba jest wykonana z wosku[19], żywicy poliestrowej, tkaniny, natomiast meteoryt to skała wulkaniczna; obok rzeźby leżało także rozsypane szkło[20]. Dzieło występowało w dwóch wersjach różniących się twarzą papieża oraz zastosowanymi ubraniami[3].

Tytuł rzeźby oznacza 9. godzinę – czas śmierci Jezusa Chrystusa według Ewangelii[2].

Dzieło przyniosło Mauriziu Catellanowi światową sławę[17] i jest to jego najbardziej znana praca[21]. Rzeźba została uznana przez środowiska prawicowe za świętokradczą[2] oraz obrażającą uczucia religijne[22]. Wojciech Cejrowski próbował zakryć dzieło za pomocą białego prześcieradła[4][2].

Prezydent Aleksander Kwaśniewski wydał oświadczenie, w którym twierdził, że dzieło nie ma charakteru bluźnierczego i stanowi alegorię brzemienia nałożonego na papieża przez Boga[5].

Zdaniem Piotra Kosiewskiego dzieło ukazuje zmaganie się papieża ze światem i własną cielesnością[23]. Meteoryt może też symbolizować grzechy i cierpienia członków Kościoła, które spadają na papieża[14]. Historyk Stach Szabłowski uważał, że dzieło jest niejednocznaczne zarówno pod względem etycznym, jak i estetycznym[24].

Powszechny odbiór instalacji zakładał symbolikę upadku Kościoła i papiestwa[10]. Do prokuratury wpłynęło kilkadziesiąt tysięcy listów oburzonych katolików[8].

Sam artysta pozytywnie oceniał postać Jana Pawła II w zakresie jego podejścia do wiary katolickiej, a meteoryt wpadający przez sufit traktuje jako ponadludzką siłę wyższą[4]. Z drugiej strony wyznał, że pragnął skonfrontować religię z bluźnierstwem, tak, jak to się dzieje w codziennym życiu[3].



Przypisy

  1. ↑ a b Natalia Szostak, Rzeźba papieża z meteorytem 20 lat temu wywołała skandal, protesty i dymisję [online], wyborcza.pl, 23 września 2020 [dostęp 2023-12-26].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Chcieli ocalić papieża przed meteorytem i oderwali mu nogę. O tym skandalu mówiła cała Polska [online], Onet Kultura, 21 grudnia 2022 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h i La Nona Ora (The Ninth Hour), [w:] Christie's [online] (ang.).
  4. ↑ a b c d e Rozmowa z Maurzio Cattelanem, włoskim artystą [online], Rzeczpospolita, 20 grudnia 2020 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  5. ↑ a b c Christie's Strangest Sales – the Hand of God [online], www.phaidon.com [dostęp 2023-12-26].
  6. ↑ a b Proces ws. zniszczenia rzeźby papieża przygniecionego głazem [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  7. ↑ Gdyby Cattelan został pozwany w Polsce. Sztuka i prawo autorskie (cz. 1) — SZUM [online], magazynszum.pl [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  8. ↑ a b c Decyzja sądu w sprawie posła oskarżonego o zniszczenie rzeźby papieża [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  9. ↑ Koniec 16-letniego procesu obrońcy papieża. Sąd umorzył proces b. europosła o zniszczenie rzeźby Jana Pawła II w Zachęcie [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  10. ↑ a b c d WT, Zdjął kamień z papieża, stanie przed sądem [online], Instytut Gość Media, 25 marca 2013 [dostęp 2023-12-26].
  11. ↑ Andrzej Duda ułaskawił b. posła, który zniszczył rzeźbę Jana Pawła II [online], wiadomosci.radiozet.pl, 6 grudnia 2017 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  12. ↑ Nicolaus Schafhausen, New York, Cattelan im New Yorker Guggenheim: Maurizio, komm bald wieder!, „FAZ.NET”, 28 listopada 2011, ISSN 0174-4909 [dostęp 2023-12-26] (niem.).
  13. ↑ Powstała odpowiedź na słynną figurę papieża przygniecionego meteorytem [online], Donald.pl [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  14. ↑ a b Młody papież: sezon 1, odcinek 3 i 4 – recenzja [online], naEKRANIE.pl, 15 listopada 2016 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  15. ↑ The Krasnals. "Polka podnosząca Meteoryt z Papieża. 21:37" [online].
  16. ↑ Marcin Sierszyński, Tomasz Piątek – Piłat w kredzie? [online], Wywrota [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  17. ↑ a b c Bohunka Koklesová, Maurizio Cattelan: La Nona Ora [online], kultura.sme.sk [dostęp 2023-12-26] (słow.).
  18. ↑ Piotr Sarzyński, Jak malować papieża? [online], www.polityka.pl, 2014 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  19. ↑ Papież odciążony [online], e-kartka z Warszawy [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  20. ↑ Maurizio Cattelan. La Nona Ora [online], www.artnet.com [dostęp 2023-12-26].
  21. ↑ Autor słynnej rzeźby papieża przygniecionego meteorytem, pokazywanej w Zachęcie, pozwany o miliony [online], Portal Warszawski, 5 maja 2022 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  22. ↑ Tomczak nie odpowie za zniszczenie rzeźby papieża? Sprawa przedawni się w grudniu [online], prawo.gazetaprawna.pl, 26 października 2015 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  23. ↑ Piotr Kosiewski, Więcej niż kolejna szlachetna porażka [online], „Tygodnik Powszechny”, 28 września 2020 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  24. ↑ Hitler dzieckiem podszyty [online], Rzeczpospolita, 8 grudnia 2012 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedysta:Gower/brudnopis2&oldid=72330067”