odbijać
odbijać (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ɔdˈbʲijäʨ̑], AS: [odbʹii ̯äć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. odbić)
- (1.1) o powierzchniach mających właściwości zwierciadła: odtwarzać, dawać obraz czegoś[1]
- (1.2) odciskać coś lub drukować[1]
- (1.3) otwierać, odrywać coś przybitego[1]
- (1.4) biciem, uderzeniem oddzielać część od całości[1]
- (1.5) odpływać od czegoś[1]
- (1.6) uderzeniem nadawać inny kierunek czemuś będącemu w ruchu[1]
- (1.7) odzyskiwać coś w walce lub uwalniać kogoś uwięzionego[1]
- (1.8) uwodząc, zabierać komuś męża, żonę, dziewczynę itp.[1]
- (1.9) przerywając taniec jakiejś parze, zabierać partnerkę lub partnera do tańca ze sobą[1]
- (1.10) pot. odbierać coś z nawiązką, kompensować sobie[1]
czasownik zwrotny niedokonany odbijać się (dk. odbić się)
- (2.1) uderzywszy o coś, o kogoś, odskakiwać lub zmieniać kierunek swego ruchu[2]
- (2.2) odpychać się skokiem od ziemi[2]
- (2.3) ukazywać obicie obiektu w lustrze, wodzie itp.[2]
- (2.4) przen. uzewnętrzniać się[2]
- (2.5) zostawać odciśniętym na czymś[2]
- (2.6) przen. zostawiać ślad, wywierać wpływ, zwykle niekorzystny[2]
- (2.7) odchodzić, odłączać się[2]
- (2.8) pot. kompensować sobie coś[2]
- (2.9) o gazach żołądkowych: wydobywać się przez usta po zbyt obfitym posiłku, przy niektórych chorobach, wskutek niestrawności itp.[3]
- odmiana:
- (1.1-10) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik odbijać czas teraźniejszy odbijam odbijasz odbija odbijamy odbijacie odbijają czas przeszły m odbijałem odbijałeś odbijał odbijaliśmy odbijaliście odbijali ż odbijałam odbijałaś odbijała odbijałyśmy odbijałyście odbijały n odbijałom odbijałoś odbijało tryb rozkazujący niech odbijam odbijaj niech odbija odbijajmy odbijajcie niech odbijają pozostałe formy czas przyszły m będę odbijał,
będę odbijaćbędziesz odbijał,
będziesz odbijaćbędzie odbijał,
będzie odbijaćbędziemy odbijali,
będziemy odbijaćbędziecie odbijali,
będziecie odbijaćbędą odbijali,
będą odbijaćż będę odbijała,
będę odbijaćbędziesz odbijała,
będziesz odbijaćbędzie odbijała,
będzie odbijaćbędziemy odbijały,
będziemy odbijaćbędziecie odbijały,
będziecie odbijaćbędą odbijały,
będą odbijaćn będę odbijało,
będę odbijaćbędziesz odbijało,
będziesz odbijaćbędzie odbijało,
będzie odbijaćczas zaprzeszły m odbijałem był odbijałeś był odbijał był odbijaliśmy byli odbijaliście byli odbijali byli ż odbijałam była odbijałaś była odbijała była odbijałyśmy były odbijałyście były odbijały były n odbijałom było odbijałoś było odbijało było forma bezosobowa czasu przeszłego odbijano tryb przypuszczający m odbijałbym,
byłbym odbijałodbijałbyś,
byłbyś odbijałodbijałby,
byłby odbijałodbijalibyśmy,
bylibyśmy odbijaliodbijalibyście,
bylibyście odbijaliodbijaliby,
byliby odbijaliż odbijałabym,
byłabym odbijałaodbijałabyś,
byłabyś odbijałaodbijałaby,
byłaby odbijałaodbijałybyśmy,
byłybyśmy odbijałyodbijałybyście,
byłybyście odbijałyodbijałyby,
byłyby odbijałyn odbijałobym,
byłobym odbijałoodbijałobyś,
byłobyś odbijałoodbijałoby,
byłoby odbijałoimiesłów przymiotnikowy czynny m odbijający, nieodbijający ż odbijająca, nieodbijająca odbijające, nieodbijające n odbijające, nieodbijające imiesłów przymiotnikowy bierny m odbijany, nieodbijany odbijani, nieodbijani ż odbijana, nieodbijana odbijane, nieodbijane n odbijane, nieodbijane imiesłów przysłówkowy współczesny odbijając, nie odbijając rzeczownik odczasownikowy odbijanie, nieodbijanie - (2.1-8) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik odbijać się czas teraźniejszy odbijam się odbijasz się odbija się odbijamy się odbijacie się odbijają się czas przeszły m odbijałem się odbijałeś się odbijał się odbijaliśmy się odbijaliście się odbijali się ż odbijałam się odbijałaś się odbijała się odbijałyśmy się odbijałyście się odbijały się n odbijałom się odbijałoś się odbijało się tryb rozkazujący niech się odbijam odbijaj się niech się odbija odbijajmy się odbijajcie się niech się odbijają pozostałe formy czas przyszły m będę się odbijał,
będę się odbijaćbędziesz się odbijał,
będziesz się odbijaćbędzie się odbijał,
będzie się odbijaćbędziemy się odbijali,
będziemy się odbijaćbędziecie się odbijali,
będziecie się odbijaćbędą się odbijali,
będą się odbijaćż będę się odbijała,
będę się odbijaćbędziesz się odbijała,
będziesz się odbijaćbędzie się odbijała,
będzie się odbijaćbędziemy się odbijały,
będziemy się odbijaćbędziecie się odbijały,
będziecie się odbijaćbędą się odbijały,
będą się odbijaćn będę się odbijało,
będę się odbijaćbędziesz się odbijało,
będziesz się odbijaćbędzie się odbijało,
będzie się odbijaćczas zaprzeszły m odbijałem się był odbijałeś się był odbijał się był odbijaliśmy się byli odbijaliście się byli odbijali się byli ż odbijałam się była odbijałaś się była odbijała się była odbijałyśmy się były odbijałyście się były odbijały się były n odbijałom się było odbijałoś się było odbijało się było forma bezosobowa czasu przeszłego odbijano się tryb przypuszczający m odbijałbym się,
byłbym się odbijałodbijałbyś się,
byłbyś się odbijałodbijałby się,
byłby się odbijałodbijalibyśmy się,
bylibyśmy się odbijaliodbijalibyście się,
bylibyście się odbijaliodbijaliby się,
byliby się odbijaliż odbijałabym się,
byłabym się odbijałaodbijałabyś się,
byłabyś się odbijałaodbijałaby się,
byłaby się odbijałaodbijałybyśmy się,
byłybyśmy się odbijałyodbijałybyście się,
byłybyście się odbijałyodbijałyby się,
byłyby się odbijałyn odbijałobym się,
byłobym się odbijałoodbijałobyś się,
byłobyś się odbijałoodbijałoby się,
byłoby się odbijałoimiesłów przymiotnikowy czynny m odbijający się, nieodbijający się ż odbijająca się, nieodbijająca się odbijające się, nieodbijające się n odbijające się, nieodbijające się imiesłów przysłówkowy współczesny odbijając się, nie odbijając się rzeczownik odczasownikowy odbijanie się, nieodbijanie się
- składnia:
- (2.9) odbijać się C. (komuś)
- synonimy:
- (1.1) odzwierciedlać, odtwarzać
- (1.2) kopiować, kserować, tłoczyć, drukować, odciskać
- (1.3) otwierać, wybijać, odkrywać, odwalać, odrywać, wyłamywać
- (1.5) odpływać, odpychać się
- (1.6) odtrącać, odpierać, odpychać
- (1.7) uwalniać, odzyskiwać, odbierać
- (1.8) uwodzić, zabierać, odbierać
- (1.10) powetować, wynagradzać
- (2.1) odskakiwać
- (2.2) skakać, podskakiwać
- (2.3) odzwierciedlać się
- (2.5) odciskać
- (2.6) wpływać, oddziaływać
- (2.7) wychodzić, odchodzić, oddalać się, opuszczać
- antonimy:
- (1.5) przybijać
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. odbitka ż, odbicie n, odbijanie n, odbijacz mrz, odbijak m, odbijanka ż
- czas. odbić dk., bić ndk., bijać dk.
- przym. odbitkowy
- związki frazeologiczne:
- amba komuś odbija • odbijać się czkawką
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) broach, reflect; (1.6) reflect; (1.7) win back; (1.9) cut in; (2.3) be reflected
- esperanto: (1.1) speguli, reflekti; (2.1) speguliĝi, reflektiĝi
- japoński: (1.1) 映す (うつす, utsusu); (1.6) 跳ね返す (はねかえす, hanekaesu), 反射する (はんしゃする, hansha suru); (1.7) 奪い返す (うばいかえす, ubaikaesu), 奪還する (だっかんする, dakkan suru); (2.1) 跳ね返る (はねかえる, hanekaeru); (2.3) 映る (うつる, utsuru)
- jidysz: (1.2) דרוקן (drukn)
- litewski: (1.1) atspindėti, atmušti; (2.3) atsimušti
- rosyjski: (1.1) отражать
- szwedzki: (1.1) återspegla, reflektera; (2.1) studsa
- źródła:
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Hasło „odbijać” w: Słownik języka polskiego, praca zbiorowa, pod red. Elżbiety Sobol, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14627-6, s. 550.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Hasło „odbijać się” w: Słownik języka polskiego, praca zbiorowa, pod red. Elżbiety Sobol, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14627-6, s. 550.
- ↑ Hasło „odbić” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.