obchodzić
obchodzić (język polski)
edytuj- znaczenia:
czasownik niedokonany (dk. obejść)
- (1.1) krążyć, chodzić wokół, przechodzić przez jakiś obiekt; przejść jakąś przestrzeń, teren, pomieszczenie
- (1.2) świętować, uczcić jakąś rocznicę, radosne wydarzenie, sukces
- (1.3) obchodzić kogoś: interesować się czymś, chcieć wiedzieć o czymś
- (1.4) omijać, ignorować jakiś problem, zagadnienie
- (1.5) gw. (Bukowina) karmić zwierzęta domowe[1]
czasownik zwrotny niedokonany obchodzić się (dk. obejść się)
- (2.1) traktować, zajmować się czymś
- (2.2) poradzić sobie bez czegoś lub kogoś (określenie najczęściej używane w formie dokonanej)
- odmiana:
- (1) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik obchodzić czas teraźniejszy obchodzę obchodzisz obchodzi obchodzimy obchodzicie obchodzą czas przeszły m obchodziłem obchodziłeś obchodził obchodziliśmy obchodziliście obchodzili ż obchodziłam obchodziłaś obchodziła obchodziłyśmy obchodziłyście obchodziły n obchodziłom obchodziłoś obchodziło pozostałe formy czas przyszły m będę obchodził,
będę obchodzićbędziesz obchodził,
będziesz obchodzićbędzie obchodził,
będzie obchodzićbędziemy obchodzili,
będziemy obchodzićbędziecie obchodzili,
będziecie obchodzićbędą obchodzili,
będą obchodzićż będę obchodziła,
będę obchodzićbędziesz obchodziła,
będziesz obchodzićbędzie obchodziła,
będzie obchodzićbędziemy obchodziły,
będziemy obchodzićbędziecie obchodziły,
będziecie obchodzićbędą obchodziły,
będą obchodzićn będę obchodziło,
będę obchodzićbędziesz obchodziło,
będziesz obchodzićbędzie obchodziło,
będzie obchodzićczas zaprzeszły m obchodziłem był obchodziłeś był obchodził był obchodziliśmy byli obchodziliście byli obchodzili byli ż obchodziłam była obchodziłaś była obchodziła była obchodziłyśmy były obchodziłyście były obchodziły były n obchodziłom było obchodziłoś było obchodziło było forma bezosobowa czasu przeszłego obchodzono tryb przypuszczający m obchodziłbym,
byłbym obchodziłobchodziłbyś,
byłbyś obchodziłobchodziłby,
byłby obchodziłobchodzilibyśmy,
bylibyśmy obchodziliobchodzilibyście,
bylibyście obchodziliobchodziliby,
byliby obchodziliż obchodziłabym,
byłabym obchodziłaobchodziłabyś,
byłabyś obchodziłaobchodziłaby,
byłaby obchodziłaobchodziłybyśmy,
byłybyśmy obchodziłyobchodziłybyście,
byłybyście obchodziłyobchodziłyby,
byłyby obchodziłyn obchodziłobym,
byłobym obchodziłoobchodziłobyś,
byłobyś obchodziłoobchodziłoby,
byłoby obchodziłoimiesłów przymiotnikowy czynny m obchodzący, nieobchodzący ż obchodząca, nieobchodząca obchodzące, nieobchodzące n obchodzące, nieobchodzące imiesłów przysłówkowy współczesny obchodząc, nie obchodząc rzeczownik odczasownikowy obchodzenie, nieobchodzenie
- przykłady:
- (1.2) 9 marca 2008 klub piłkarski Inter Mediolan obchodził stulecie swego istnienia.
- (1.1) Dziś mój syn Grzegorz obchodzi zaległe urodziny z czwartku.
- (1.3) Andrzejku, nic mnie nie obchodzi, że boli cię dziś głowa. Proszę, abyś natychmiast podszedł do tablicy i rozwiązał to zadanie!
- (2.1) Powinieneś obchodzić się delikatnie z tą porcelaną, gdyż jest bardzo stara i cenna.
- (2.2) Obejdę się bez twojej pomocy.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) obchodzić budynek • obchodzić okolicę
- (1.2) obchodzić święto narodowe
- (1.4) obchodzić prawo / przepis • obchodzić hasło
- (2.1) obchodzić się ostrożnie / brutalnie
- synonimy:
- (1.1) okrążać, pomijać
- (1.3) martwić, przejmować się
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. obchód m, obchody nmos, obchodziny nmos, obchodzenie n, obejście n
- czas. obejść dk.
- przym. obchodowy
- związki frazeologiczne:
- co to kogo obchodzi • guzik obchodzić • obchodzić się jak z jajkiem • obchodzić z daleka
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) walk around; (1.2) celebrate; (1.3) don't care → nie obchodzić
- arabski: (1.1) احتفل (1.2) ;دار
- białoruski: (1.1) абыходзіць; (1.2) адзначаць, святкаваць; (1.3) адносіцца; (1.4) абыходзіць; (2.1) абысціся; (2.2) абысціся
- duński: (1.1) omgå, gå omkring; (1.2) fejre; (1.4) omgå; (2.1) håndtere; (2.2) handle
- esperanto: (1.1) ĉirkaŭiri, rondiri; (1.2) festi, soleni; (1.3) interesi
- francuski: (1.1) faire le tour; (1.2) fêter; (1.3) regarder; (1.4) tourner la loi; (2.1) traiter; (2.2) se passer de qqch
- interlingua: ambir
- islandzki: (1.1) ganga í kringum e-ð; (1.2) halda; (1.3) koma e-m við
- jidysz: (1.2) (jubileusz) יובֿלען (jojwlen); (2.1) באַגיין זיך (bagejn zich), פֿאַרהאַלטן זיך (farhaltn zich); (2.2) באַגיין זיך (bagejn zich)
- łaciński: (1.1) ambulo; (1.2) celebro
- niemiecki: (1.1) herumgehen; (1.2) feiern
- rosyjski: (1.1) обходить; (1.2) праздновать; (2.2) обходиться
- szwedzki: (1.3) angå; (1.4) kringgå
- źródła:
- ↑ Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 148; dostęp: 26 listopada 2018.