cieszyć

cieszyć (język polski)

mężczyzna cieszy się (2.1) z podarunku

chłopiec się cieszy (2.2)

wymowa:

IPA: [ˈt͡ɕɛʃɨt͡ɕ], AS: [ćešyć], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) dawać radość, szczęście, weselić; nastrajać pozytywnie, radośnie

czasownik zwrotny niedokonany cieszyć się

(2.1) być radosnym, mieć radość, zadowolenie z czegoś

(2.2) weselić się, śmiać się

(2.3) mieć coś (najczęściej coś, co daje satysfakcję)

odmiana:

koniugacja VIb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		cieszyć
czas teraźniejszy		cieszę	cieszysz	cieszy	cieszymy	cieszycie	cieszą
czas przeszły	m	cieszyłem	cieszyłeś	cieszył	cieszyliśmy	cieszyliście	cieszyli
	ż	cieszyłam	cieszyłaś	cieszyła	cieszyłyśmy	cieszyłyście	cieszyły
	n	cieszyłom	cieszyłoś	cieszyło
tryb rozkazujący		niech cieszę	ciesz	niech cieszy	cieszmy	cieszcie	niech cieszą
pozostałe formy czas przyszły m będę cieszył, będę cieszyć będziesz cieszył, będziesz cieszyć będzie cieszył, będzie cieszyć będziemy cieszyli, będziemy cieszyć będziecie cieszyli, będziecie cieszyć będą cieszyli, będą cieszyć ż będę cieszyła, będę cieszyć będziesz cieszyła, będziesz cieszyć będzie cieszyła, będzie cieszyć będziemy cieszyły, będziemy cieszyć będziecie cieszyły, będziecie cieszyć będą cieszyły, będą cieszyć n będę cieszyło, będę cieszyć będziesz cieszyło, będziesz cieszyć będzie cieszyło, będzie cieszyć czas zaprzeszły m cieszyłem był cieszyłeś był cieszył był cieszyliśmy byli cieszyliście byli cieszyli byli ż cieszyłam była cieszyłaś była cieszyła była cieszyłyśmy były cieszyłyście były cieszyły były n cieszyłom było cieszyłoś było cieszyło było forma bezosobowa czasu przeszłego cieszono tryb przypuszczający m cieszyłbym, byłbym cieszył cieszyłbyś, byłbyś cieszył cieszyłby, byłby cieszył cieszylibyśmy, bylibyśmy cieszyli cieszylibyście, bylibyście cieszyli cieszyliby, byliby cieszyli ż cieszyłabym, byłabym cieszyła cieszyłabyś, byłabyś cieszyła cieszyłaby, byłaby cieszyła cieszyłybyśmy, byłybyśmy cieszyły cieszyłybyście, byłybyście cieszyły cieszyłyby, byłyby cieszyły n cieszyłobym, byłobym cieszyło cieszyłobyś, byłobyś cieszyło cieszyłoby, byłoby cieszyło imiesłów przymiotnikowy czynny m cieszący, niecieszący ż ciesząca, nieciesząca cieszące, niecieszące n cieszące, niecieszące imiesłów przysłówkowy współczesny ciesząc, nie ciesząc rzeczownik odczasownikowy cieszenie, niecieszenie

przykłady:

(1.1) Cieszy mnie twoja pracowitość i pilność.

(2.1) Ania cieszy się z pięknego prezentu.

(2.2) Z czego się cieszysz? Nie widzę w tym nic zabawnego.

(2.3) Ciocia cieszy się dobrym zdrowiem.

składnia:

(2.1) cieszyć się z D.

(2.3) cieszyć się N.

kolokacje:

(2.3) cieszyć się powodzeniem / popularnością / sławą / szacunkiem / uznaniem / … • cieszyć się dobrą opinią / dobrym zdrowiem • cieszyć się złą sławą

synonimy:

(1.1) radować

(2.1) radować się

(2.2) śmiać się

antonimy:

(1.1) smucić, martwić

(2.1) martwić się, smucić się

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. pocieszać ndk., pocieszyć dk., ucieszyć dk.

rzecz. cieszenie n, pocieszenie n, pociecha ż, uciecha ż, pocieszyciel mos, pocieszycielka ż

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(2) Zwrot cieszyć się na B. jest germanizmem. Można go jednak używać w stosunku do czegoś, czego oczekujemy.

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) rejoice, please, tickle, enjoy; (2.2) laugh; (2.3) enjoy
• arabski: (1.1, 2.1-2) حبر ,إستمتع ,فرح, استمتع
• białoruski: (1.1) радаваць, цешыць; (2.1) радавацца, цешыцца
• chiński standardowy: (1.1) 高兴 (gāoxìng); (2.1) 高兴 (gāoxìng); (2.2) 高兴 (gāoxìng); (2.3) 高兴 (gāoxìng)
• dolnołużycki: (2.1) wjaseliś se
• duński: (1.1) glæde; (2.1) glæde sig
• esperanto: (1.1) ĝoji; (2.1) ĝui
• francuski: (1.1) réjouir, amuser; (2.2) rire
• hiszpański: (1.1) alegrar; (2.1) alegrarse
• interlingua: (1.1) allegrar; (2.1) jubilar, joiar
• islandzki: (2.1) hlakka
• jidysz: (1.1) פֿרייען (frejen); (2.1) פֿרייען זיך (frejen zich), דערפֿרייען זיך (derfrejen zich), יובלען (jublen); (2.2) פֿרייען זיך (frejen zich), דערפֿרייען זיך (derfrejen zich), יובלען (jublen); (2.3) געניסן (genisn)
• joruba: (2.1) gbádùn
• kataloński: (2.1) alegrar-se; (2.2) alegrar-se
• litewski: (1.1) mėgautis
• łaciński: (2.1) gaudeo, laetor
• niderlandzki: (1.1) blij maken, verheugen; (2.1) blij zijn, zich verheugen
• niemiecki: (1.1) freuen, erfreuen; (2.1) sich freuen; (2.2) sich freuen; (2.3) sich erfreuen, genießen
• norweski (bokmål): (1.1) glede
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (2.1-3)  ,    
• rosyjski: (1.1) радовать, веселить, тешить; (2.1) радоваться
• rumuński: (1.1) tihni
• slovio: (2.1) radovit (радовит), veselit (веселит)
• suahili: (2.1) furahi
• szwedzki: (2.1) njuta; (2.3) åtnjuta
• ukraiński: (2.2) веселитися
• wilamowski: (1.1) freen, frajyn; (2.3) freen, frajyn
• włoski: (1.1) far piacere, rallegrare; (2.1) rallegrarsi, godere; (2.2) ridere; (2.3) godere

źródła: