Zieleniec (Duszniki-Zdrój)
Zieleniec (niem. Grunwald) – część miasta Dusznik-Zdroju[3], położona w Górach Orlickich, na wysokości 800–960 m n.p.m., w południowym obszarze gminy miejskiej; ośrodek sportów zimowych. Miejscowość graniczy z Czechami.
| część miasta Dusznik-Zdroju | |
 Droga Orlicka przebiegająca przez Zieleniec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Dusznik-Zdroju |
2 października 1954[1] |
| SIMC |
0983971 |
| Wysokość |
800–960[2] m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-340 |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
Położenie na mapie Dusznik-Zdroju  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°20′10″N 16°23′16″E/50,336111 16,387778
| |
Położenie
edytujPomimo znacznej odległości od miasta (około 12 km), Zieleniec to część Dusznik-Zdroju położona na wschodnim zboczu Gór Orlickich, pomiędzy Šerlichem na południu a Orlicą na północy, na wysokości około 800–960 m n.p.m.[2]
Warunki naturalne
edytujOk. 1,5 km na wschód od zabudowy Zieleńca znajduje się torfowisko wysokie ze ścisłym rezerwatem przyrody Torfowisko pod Zieleńcem (występują tam m.in.: brzoza karłowata na jednym z trzech stanowisk w Polsce, sosna błotna, bagnica torfowa, rosiczki).
Cały teren Zieleńca został objęty specjalnym obszarem ochrony „Góry Orlickie” (Natura 2000), a także Obszarem Chronionego Krajobrazu Góry Bystrzyckie i Orlickie.
Historia
edytujZieleniec powstał jako wieś w 1719 r. na terenie lasów królewskich[4]. W 1762 r. zbudowano tu pierwszy drewniany kościół, w 1840 r. we wsi były: szkoła, młyn i kamieniołom, w później powstały dwa kolejne młyny oraz kuźnica przerabiająca miejscową rudę żelaza[4]. Od XIX wieku miejscowość nabrała znaczenia turystycznego, powstała tu gospoda[4]. Na początku XX wieku w Zieleńcu powstały trasy narciarskie, skocznia i tor saneczkowy, w okresie międzywojennym był to już duży kompleks sportów zimowych z pięcioma schroniskami[4].
Do 1945 r. stosowano niemiecką nazwę Grunwald. W 1946 r. ustalono urzędowo polską nazwę Zieleniec[5].
Po II wojnie światowej Zieleniec był samodzielną wsią w gminie Szczytna, uważaną za najwyżej położoną w Sudetach. Zieleniec został włączony do gminy miejskiej Duszniki-Zdrój, jako część miasta w 1954 roku[1]. Miejscowość zaczęła podupadać, dopiero w latach 70. rozbudowano urządzenia sportowe i zaplecze gastronomiczno-noclegowe, tworząc wielki ośrodek sportów zimowych[4].
Zabytki
edytujW Zieleńcu znajdują się następujące zabytki:
- kościół św. Anny z 1902 roku, stojący na wysokości 856 m n.p.m. Jest to najwyżej położony kościół w Sudetach[4].
- figura św. Jana Nepomucena z 1824, stojąca obok schroniska „Orlica”[4],
- krzyż przydrożny z płaskorzeźbą Matki Bożej Bolesnej z XIX wieku, stojący w pobliżu pensjonatu „Jagienka”[2].
Turystyka
edytujZieleniec jest popularnym ośrodkiem narciarskim, na jego terenie działa 48 wyciągów narciarskich[6]. Latem jest dobrą bazą wypadową w Góry Orlickie i pobliskie Góry Bystrzyckie[2]. Znajduje się tu schronisko PTTK „Orlica” oraz schronisko PTSM[2]. Z Zieleńca można przejść do Czech; wjeżdżając wyciągiem do schroniska Masarykova chata i przy Drodze Orlickiej niedaleko Koziej Hali do miejscowości Olešnice v Orlických horách[2].
W Zieleńcu panuje specyficzny mikroklimat (jedyny taki w Polsce) – zbliżony do alpejskiego[7].
Kolarstwo w Zieleńcu
edytujZieleniec w ostatnich latach stał się jedną z miejscowości na szlaku kolarskim w Polsce. Trenuje tutaj rokrocznie polska kadra kolarzy górskich. Maja Włoszczowska przygotowuje się głównie w Zieleńcu.
W sierpniu każdego roku w Zieleńcu odbywa się maraton kolarski Klasyk Kłodzki – Mistrzostwa Polski w Maratonie Górskim, jeden z najcięższych w kraju. Mimo jego trudności liczba uczestników każdej edycji oscyluje w granicach 400 osób[8]. Organizatorem maratonu jest Klub Kolarski Ziemi Kłodzkiej.
Również w sierpniu ma miejsce tutaj Memoriał im. Artura Filipiaka – Otwarte Mistrzostwa Dolnego Śląska w Maratonie MTB, poświęcony zmarłemu przedwcześnie kolarzowi.
Galeria
edytuj-
-
-
Miejsce odpoczynku dla turystów -
Domy w Zieleńcu -
Kolarzy podczas Klasyka Kłodzkiego (2009) -
Krzyż przydrożny -
Tablica pamięci Heinricha Rübartscha -
Stacja GOPR
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 9, Poz. 71
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, s. 286-291. ISBN 83-7005-340-8.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b c d e f g Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 469. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85)
- ↑ Trasy i wyciągi ośrodka narciarskiego Zieleniec SKI Arena [online], Zieleniec Ski Arena [dostęp 2021-12-05] (pol.).
- ↑ Judyta Wanicka, Na narty do Zieleńca [online], aktywnosc-fizyczna.wieszjak.pl, 30 stycznia 2012 [dostęp 2013-06-11] (pol.).
- ↑ Supermaratony.org. [dostęp 2017-10-20].
Bibliografia
edytuj- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-340-8.