Zanokcica (choroba)

Zanokcica (łac. paronychia) – rodzaj ropowicy, zapalenie ropne związane z zakażeniem wałów paznokciowych, wokół paznokci palców dłoni lub stóp.

Przebieg kliniczny

Może przebiegać jako:

postać ostra (najczęściej wywołana przez bakterie: Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), paciorkowce lub Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej), u dzieci – różne bakterie beztlenowe z jamy ustnej wskutek ssania palca
postać przewlekła – wieloczynnikowa reakcja zapalna pod wpływem różnych środków drażniących w wyniku których dochodzi do oddzielenia się wału paznokciowego od płytki paznokciowej, co zwiększa narażenie na zakażenie^[1].

Niezależnie od przyczyny powoduje następujące objawy:

pulsujący ból palca nasilający się po opuszczeniu kończyny,
bolesny, czerwony obrzęk wału paznokciowego,
wyciek treści ropnej pod wpływem ucisku z wału paznokciowego,
czasem pod paznokciem jest widoczna ropa,
zielonkawe zabarwienie paznokcia w przypadku zakażenia bakteriami z rodzaju Pseudomonas^{[potrzebny przypis]},
zwykle nie występują objawy ogólne (np. gorączka, dreszcze).

postać ostra:
- urazy wału paznokciowego
- obgryzanie paznokci
- paznokieć wrastający w wał paznokciowy
- wycinanie skórek wokół paznokcia
- niewłaściwy sposób obcinania paznokci
- korzystanie z zakażonych butów i skarpet
postać przewlekła:
- narażenie dłoni na chemikalia
- narażenie na częste mycie (moczenie) rąk

postać ostra:
- ciepłe okłady (woda z szarym mydłem)
- postępowanie chirurgiczne:
  - nacięcie wału paznokciowego, a w przypadku wytworzenia ropnia podpaznokciowego drenaż ropnia
  - w przypadku wrastania paznokcia – częściowe (klinowe) lub całkowite usunięcie płytki paznokciowej
- w przypadku zanokcicy przebiegającej z dużą ilością treści ropnej lub u osób z cukrzycą – stosowanie antybiotyków
- unikanie zakażeń
postać przewlekła:
- unikanie moczenia rąk
- leki przeciwgrzybicze miejscowo w postaci maści lub doustnie (np. ketokonazol, flukonazol)
- antybiotyki doustne stosowane nie krócej niż 14 dni najczęściej klindamycyna

↑ D. Rigopoulos, G. Larios, S. Gregoriou, A. Alevizos. Acute and chronic paronychia.. „Am Fam Physician”, 2008-01-01. PMID: 18297959.

Wojciech Noszczyk: Chirurgia repetytorium. Warszawa: PZWL, 2009. ISBN 978-83-200-3843-9.