Xerocomus

rodzaj grzybów

Xerocomus Quél. (podgrzybek) – rodzaj grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)[1].

Xerocomus
Ilustracja
Podgrzybek zajączek
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

borowikowate

Rodzaj

podgrzybek

Nazwa systematyczna
Xerocomus Quél.
Fl. Vosges, Champ.: 477 (1887)
Typ nomenklatoryczny

Xerocomus subtomentosus (L.) Quél. 1888

Charakterystyka

edytuj

Naziemne ektomykoryzowe grzyby kapeluszowe. Dla większości gatunków Xerocomus typowe cechy morfologiczne to: ornamentowane bazydiospory, hymenofor poliporoidalny, nieżelatynowaty, niekleista skórka kapelusza typu trichoderma, kanciaste pory, rurki w stanie dojrzałym o długości około 15 mm oraz nieżelatynowata, luźno ułożona, rozbieżna warstwa boczna w obwodowych warstwach trzonu. Badanie morfologii bazydiospor stało się ważną cechą morfologiczną do identyfikacji taksonów w tym rodzaju[2].

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Xerocomus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson utworzył w 1887 r. Lucien Quélet[1]. Nazwa naukowa rodzaju wywodzi się od starogreckich słów: „xeros” – „suche” oraz „kome” – „włosy” i odnosi się do aksamitnej powierzchni kapelusza[3]. Polską nazwę nadała Alina Skirgiełło w 1960 roku[4]. W wyniku późniejszych molekularnych badań filogenetycznych wszystkie należące do rodzaju gatunki, które występowały w Polsce zaliczono do rodzajów: Boletus (borowik), Imleria, Xerocomellus, Hortiboletus czy Pseudoboletus[5]. Jednak w najnowszych badaniach dowiedziono, że dwa gatunki włączone wcześniej do rodzaju Boletus, umieszczone zostały tam niesłusznie, w związku z czym przeniesiono je z powrotem do rodzaju Xerocomus. Są to:

Wśród gatunków występujących w Polsce do rodzaju Xerocomus (podgrzybek) należały w przeszłości: podgrzybek brunatny, podgrzybek brzoskwiniowy, podgrzybek czerwonawy, podgrzybek morawski, podgrzybek obciętozarodnikowy, podgrzybek oprószony, podgrzybek tęgoskórowy, podgrzybek złotawy. Wszystkie te gatunki obecnie należą do innych rodzajów.

Do rodzaju Xerocomus zaliczanych jest obecnie około 115 gatunków z całego świata. Gatunkiem typowym dla rodzaju jest Xerocomus subtomentosus[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2015-12-16].
  2. Ishika Bera, Xerocomus [online], FungalPedia [dostęp 2024-12-04] (ang.).
  3. Sven Nilson, Olle Persson, Fungi of Northern Europe. 1. Larger fungi (excluding Gill Fungi)., London: Penguin Books Ltd., 1978, s. 106, ISBN 0-14-063005-8, OCLC 25386612 [dostęp 2020-07-01].
  4. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 691–694, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Species Fungorum [online] [dostęp 2014-01-25].
  6. Index Fungorum [online] [dostęp 2020-06-29].
  7. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-06-29].