Wilgotnica czerniejąca

gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych

Wilgotnica czerniejąca (Hygrocybe conica (Schaeff.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].

Wilgotnica czerniejąca
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

wilgotnica

Gatunek

wilgotnica czerniejąca

Nazwa systematyczna
Hygrocybe conica (Schaeff.) P. Kumm.
Führ. Pilzk. (Zwickau): 111 (1871)
Młody owocnik
Starszy owocnik
Starsze owocniki często czernieją

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1871 r. Schaeffer nadając mu nazwę Agaricus conicus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Hygrocybe[1].

Synonimów naukowych ma ponad 40. Wszystkie dawniej wyróżniane odmiany według Index Fungorum to również synonimy[2].

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako bedłka koniczna, wilgotnica stożkowata, wilgotnica wysmukła[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnicy 1-3(6) cm, młody – ostro stożkowaty, później dzwonkowato wypukły, na koniec rozpostarty, promieniście popękany, z ostro zakończonym garbkiem, w wilgotnych warunkach lepki, w czasie suszy jedwabiście lśniący, w kolorze nasyconej żółci, czerwonożółty, szkarłatnoczerwony, po uciśnięciu i z wiekiem czernieje[4].

Blaszki

Początkowo prawie wolne, później wolne, szerokie, wybrzuszone, grube, bladożółte do cytrynowożółtych[4].

Trzon

Wysokości od 6 do 8 cm, średnicy od 0,5 do 1 cm, cylindryczny, pusty, wzdłuż włókniście popękany, żółty, pomarańczowożółty, często o zielonkawym odcieniu, po uciśnięciu i z wiekiem czernieje[4].

Miąższ

Kruchy, żółty do pomarńczowożółtego, czerniejący. Zapach owocowy, smak cierpki[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki (na podstawkach 4-zarodnikowych) o średnicy 7-9 x 4,5-6 µm lub (na podstawkach 2-zarodnikowych) 8-12(14) x 6-7,5 µm[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Afryki[5]. W Polsce jest pospolita[3].

Pojawia się od czerwca do października. Częsta na wilgotnych łąkach i pastwiskach[4].

Znaczenie

edytuj

Grzyb lekko trujący, powoduje zaburzenia trawienne[4].

Gatunki podobne

edytuj

Jest w Polsce kilka gatunków wilgotnic o czerwonej barwie, m.in.: wilgotnica szkarłatna (Hygrocybe coccinea), wilgotnica czerwona (Hygrocybe coccineocrenata), wilgotnica torfowiskowa (Hygrocybe helobia), wilgotnica drobna (Hygrocybe insipida), wilgotnica purpurowa (Hygrocybe miniata), wilgotnica karminowa (Hygrocybe punicea), jednak silnie stożkowaty kształt młodych owocników i ich czernienie pozwala łatwo od nich odróżnić wilgotnicę czerniejącą.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 136. ISBN 83-7404-513-2.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].