Wanda Janicka
Wanda Janicka, ps. „Zofia”[1] (ur. 16 czerwca 1923 w Warszawie, zm. 7 września 2023 w Drogini[2]) – polska architektka, uczestniczka powstania warszawskiego.
| Data i miejsce urodzenia |
16 czerwca 1923 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 września 2023 |
| Miejsce spoczynku |
Cmentarz Grębałowski w Krakowie |
| Zawód, zajęcie |
architektka |
| Miejsce zamieszkania | |
| Edukacja |
Szkoła Budowlana w Warszawie |
| Rodzice |
Bogdan, Zofia z d. Dydzińska |
| Małżeństwo |
Stanisław Janicki (rozwód) |
| Krewni i powinowaci |
Jakub Nowakowski (brat) |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodziła się w rodzinie Bogdana Nowakowskiego i Zofii z domu Dydzińska[2], była siostrą Jakuba Nowakowskiego, biologa i powstańca warszawskiego[3]. Od 1939 zaangażowana w działania niepodległościowe[3][4].
Podczas okupacji studiowała architekturę w ramach tajnych kompletów[3][5]. Ukończyła Szkołę Budowlaną w Warszawie[1]. Od lutego 1944 w konspiracji, do której została wprowadzona przez Stanisława Huskowskiego. Początkowo była przydzielona w Kedywie Komendy Głównej Armii Krajowej – kompania „Pegaz”[4]. Podczas powstania warszawskiego służyła jako łączniczka 1. kompanii batalionu „Parasol” Zgrupowania „Radosław” Armii Krajowej. Walczyła na Woli, Starym Mieście, Śródmieściu i Górnym Czerniakowie. Została raniona w obie nogi, przez co została wyłączona z dalszych działań. Opuściła Warszawę wraz z ludnością cywilną po zajęciu Starego Miasta przez Niemców. Trafiła do Dulagu 121 Pruszków, skąd udało jej się uciec[3][4].
Bezpośrednio po wojnie przeprowadziła się do Trójmiasta. Wzięła tam ślub ze Stanisławem Janickim, z którym miała córkę. Małżeństwo zakończyło się rozwodem. Pracowała w Biurze Rozwoju Krakowa. Wraz z Tadeuszem Ptaszyckim uczestniczyła m.in. w projektowaniu Nowej Huty. W późniejszym okresie mieszkała w Balicach, gdzie opiekowali się nią Jerzy Miziurek i Katarzyna Marszałek. Ze skutkiem na 29 sierpnia 2023 została mianowana na stopień podporucznika przez Prezydenta Andrzeja Dudę[3][5].
Zmarła w wieku 100 lat jako jeden z ostatnich żołnierzy batalionu „Parasol”[3]. Pochowana 19 września 2023 na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie[3][6].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 lipca 2022)[7][8]
- Krzyż Partyzancki[3]
- Warszawski Krzyż Powstańczy[3][9]
- Srebrny Krzyż Zasługi[1]
- Krzyż Armii Krajowej[8]
- Medal za Warszawę 1939–1945[3]
- Odznaka pamiątkowa Akcji „Burza”[3]
- Odznaka Pamiątkowa Zgrupowania „Radosław”[3]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Wanda Janicka, Kraków, 18.09.2023 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl, 18 września 2023 [dostęp 2024-01-27].
- ↑ a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2024-01-27].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Odeszła na wieczną wartę - Wanda Janicka ps. "Zofia", 1bltr.wp.mil.pl, 19 września 2023 [zarchiwizowane 2024-01-24].
- ↑ a b c Powstańcze Biogramy - Wanda Nowakowska, 1944.pl [zarchiwizowane 2024-01-27].
- ↑ a b 98. urodziny Pani Wandy Janickiej - uczestniczki Powstania Warszawskiego, wojsko-polskie.pl, 2021 [zarchiwizowane 2024-01-24].
- ↑ Odeszła na wieczną wartę - Wanda Janicka ps. "Zofia" [dostęp 2024-09-29].
- ↑ M.P. z 2022 r. poz. 939 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”.
- ↑ a b 99 lat miłości do Ojczyzny, malopolska.uw.gov.pl, 23 listopada 2022 [zarchiwizowane 2022-12-07].
- ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 32 (1805), s. 15, 24 października 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-29].