Wacław IV Luksemburski

Wacław IV Luksemburski
Václav IV Lucemburský
	Król Niemiec
Okres	od 29 listopada 1378; do 20 sierpnia 1400
Koronacja	6 lipca 1376 – wybrany 10 czerwca 1376 jeszcze za życia ojca
Poprzednik	Karol IV Luksemburski
Następca	Ruprecht z Palatynatu
	Król Czech
Okres	od 29 listopada 1378; do 16 sierpnia 1419
Koronacja	15 czerwca 1363
Poprzednik	Karol IV Luksemburski
Następca	Zygmunt Luksemburski
	książę Luksemburga
Okres	od 7 grudnia 1383; do 16 sierpnia 1388
Poprzednik	Wacław I Luksemburski
Następca	Jodok z Moraw
	Elektor Brandenburgii
Okres	od 2 października 1373; do 29 listopada 1378
	Dane biograficzne
Dynastia	Luksemburgowie
Data urodzenia	26 lutego 1361
Data śmierci	16 sierpnia 1419
Ojciec	Karol IV Luksemburski
Matka	Anna Świdnicka
Żona	Joanna Bawarska; Zofia Bawarska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wacław IV Luksemburski (cz. Václav IV Lucemburský) (ur. 26 lutego 1361 w Norymberdze^{[potrzebny przypis]}, zm. 16 sierpnia 1419 w Pradze^{[potrzebny przypis]}) – król niemiecki 1378–1400 i czeski 1378–1419, książę Luksemburga 1383–1419. Syn Karola IV Luksemburskiego.

Życiorys

Elekcja

Na króla rzymskiego wybrany został za życia swego ojca Karola IV w roku 1376 (został koregentem), co wywołało oburzenie elit państwa. Koronowany został 6 lipca 1376. Rozrost władzy udzielnych książąt, rosnący partykularyzm i podziały spowodowały upadek władzy centralnej. Wacław IV starał się lawirować między zwalczającymi się nawzajem miastami i wielkimi właścicielami ziemskimi, co zaowocowało utratą zaufania społecznego.

W katedrze w Monzy jest zachowany wizerunek przedstawiający koronację Wacława na króla Italii żelazną koroną w obecności sześciu pozostałych elektorów. Wizerunek został prawdopodobnie wykonany wyłącznie w celu wzmocnienia roszczeń katedry do przechowywania żelaznej korony. Sam fakt koronacji jest kwestionowany przez historyków.

Cele polityki

Podobnie jak ojcu, Wacławowi zależało na rozwoju własności wewnątrz własnego rodu, ale brakło mu zdolności i zręczności Karola IV, toteż po śmierci Karola opozycja zaczęła mu grozić detronizacją. Zagrożenie to stało się tym bardziej realne, gdy brat stryjeczny króla Jodok z Moraw uwięził go przejściowo (1394). Wreszcie w Oberlahnstein ogłoszono detronizację Wacława jako króla niemieckiego, obierając monarchą Ruprechta z Palatynatu.

Po śmierci pochowany został w klasztorze w Zbraslaviu. W czasie wojen husyckich po splądrowaniu klasztoru jego zwłoki zostały wyrzucone z trumny^[1].

Małżeństwa

Wacław został w 1366 roku zaręczony z Elżbietą Slawońską, córką Stefana, brata Ludwika Węgierskiego, króla Węgier. Zaręczyny zostały kilka lat później unieważnione wskutek starań Elżbiety Łokietkówny. Wacław był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Joanna Bawarska, a drugą Zofia Bawarska. Oba związki, podobnie jak wiele małżeństw innych Luksemburgów, okazały się bezpotomne.