UEFA
Unia Europejskich Związków Piłkarskich[1] (fr. Union des Associations Européennes de Football, ang. Union of European Football Associations, niem. Union der europäischen Fußballverbände, UEFA) – międzynarodowa organizacja pozarządowa, zrzeszająca związki piłki nożnej z Europy i z Azji, założona 15 czerwca 1954 w Bazylei, w Szwajcarii.
Członkowie UEFA zaznaczeni na niebiesko | |
Język roboczy | |
---|---|
Siedziba | |
Członkowie | |
Prezydent | |
Sekretarz generalny | |
Utworzenie |
15 czerwca 1954 |
Strona internetowa |
Organizacja
edytujUEFA jest organizatorem europejskich pucharów (Liga Mistrzów UEFA, Liga Europy UEFA, Liga Konferencji UEFA, Superpuchar UEFA) oraz Mistrzostw Europy, a także Mistrzostw Europy w futsalu, Ligi Mistrzów Futsalu i Pucharu Regionów UEFA. Obecnie jej siedziba znajduje się w mieście Nyon w Szwajcarii.
Organizacja zrzesza 55 federacji narodowych, z Gibraltarem[a] i Kosowem. Drużyny z 53 państw występują w męskiej Lidze Mistrzów i Lidze Europy (poza Liechtensteinem, którego drużyny piłkarskie należą do szwajcarskiego systemu ligowego i Kosowem, którego drużyny nie spełniały warunków licencyjnych w sezonie 2016/17). W Lidze Mistrzów Kobiet występują kluby z 47 krajowych federacji (bez Andory, Armenii, Liechtensteinu i San Marina, ligi z Azerbejdżanu i Gruzji zostały zawieszone), a Belgia i Holandia mają jedną wspólną ligę (BeNe League).
Do organizacji tej nie należą: 2 państwa (Monako, Watykan), 3 terytoria zależne (Guernsey, Jersey i Wyspa Man). Konkurencję dla UEFA w piłce nożnej stanowi Międzynarodowa Wyspiarska Federacja Sportu, a w futsalu UEFS (Union Europeenne de Futsal).
UEFA jest członkiem FIFA.
Federacje krajowe należące do UEFA (chronologicznie)
edytuj- Albania (1954)
- Anglia (1954)
- Austria (1954)
- Belgia (1954)
- Bułgaria (1954)
- Dania (1954)
- Finlandia (1954)
- Francja (1954)
- Grecja (1954)
- Hiszpania (1954)
- Holandia (1954)
- Irlandia Północna (1954)
- Islandia (1954)
- Luksemburg (1954)
- Niemcy (1954)
- Norwegia (1954)
- Portugalia (1954)
- Rumunia (1954)
- Szkocja (1954)
- Szwajcaria (1954)
- Szwecja (1954)
- Walia (1954)
- Polska (1955)
- Włochy (1955)
- Węgry (1957)
- Irlandia (1958)
- Malta (1960)
- Cypr (1962)[b]
- Turcja (1962)
- Liechtenstein (1974)
- San Marino (1988)
- Wyspy Owcze (1990)
- Armenia (1992)[b][c]
- Chorwacja (1992)[d]
- Estonia (1992)[c]
- Gruzja (1992)[c]
- Litwa (1992)[c]
- Łotwa (1992)[c]
- Rosja (1992)[c]
- Ukraina (1992)[c]
- Białoruś (1993)[c]
- Czechy (1993)[e]
- Mołdawia (1993)[c]
- Słowacja (1993)[e]
- Azerbejdżan (1994)[c]
- Andora (1994)
- Izrael (1994)[b]
- Macedonia Północna (1994)[d]
- Słowenia (1994)[d]
- Bośnia i Hercegowina (1998)[d]
- Kazachstan (2002)[c]
- Serbia (2007)[f]
- Czarnogóra (2007)[f]
- Gibraltar (2013)
- Kosowo (2016)[d]
Organizowane rozgrywki
edytujPiłka nożna
edytujUEFA organizuje 18 turniejów w piłce nożnej:
Klubowe
edytuj- Liga Mistrzów UEFA (turniej poprzedzony fazą kwalifikacyjną, najlepsza drużyna zagra w klubowych mistrzostwach świata)
- Liga Mistrzyń UEFA (turniej poprzedzony fazą kwalifikacyjną)
- Liga Europy UEFA (turniej poprzedzony fazą kwalifikacyjną, najlepszy klub zagra w Lidze Mistrzów UEFA)
- Liga Konferencji UEFA (turniej poprzedzony fazą kwalifikacyjną, najlepszy klub zagra w Lidze Europy UEFA)
- Liga Młodzieżowa UEFA (rozgrywki zaczynają się od fazy grupowej)
- Superpuchar Europy UEFA (rozgrywki rozpoczynają się pomiędzy zwycięzcami Ligi Mistrzów, a Ligi Europy po zakończeniu sezonu w europejskich pucharach wspomnianych lig)
Narodowe
edytuj- Eliminacje do mistrzostw świata w piłce nożnej
- Olimpijski turniej kwalifikacyjny w piłce nożnej kobiet (dla 4 najlepszych europejskich drużyn z mistrzostw świata, nie licząc dwóch najlepszych kwalifikujących się bez eliminacji[2])
- Eliminacje do mistrzostw świata w piłce nożnej kobiet
- Mistrzostwa Europy w piłce nożnej (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami)
- Mistrzostwa Europy w piłce nożnej kobiet (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami)
- Liga Narodów UEFA
- Liga Narodów UEFA Kobiet
Młodzieżowe
edytuj- Mistrzostwa Europy U-17 w piłce nożnej (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami, 6 najlepszych drużyn awansuje do mistrzostw świata U-17)
- Mistrzostwa Europy U-19 w piłce nożnej (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami, 6 najlepszych drużyn awansuje do mistrzostw świata U-20)
- Turniej Ośmiu Narodów U-20 (rozgrywki w formie ligi)
- Mistrzostwa Europy U-21 w piłce nożnej (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami, 3 najlepsze drużyny awansują do igrzysk olimpijskich U-23[g])
- Mistrzostwa Europy U-17 w piłce nożnej kobiet (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami, 3 najlepsze drużyny awansują do mistrzostw świata U-17)
- Mistrzostwa Europy U-19 w piłce nożnej kobiet (mistrzostwa poprzedzone eliminacjami, 4 najlepsze drużyny awansują do mistrzostw świata U-20)
Amatorskie
edytuj- Puchar Regionów UEFA (rozgrywki pucharowe zaczynają się od fazy grupowej)
Futsal
edytujTakże 5 turniejów w futsalu:
Narodowe
edytuj- Eliminacje do mistrzostw świata w futsalu
- Mistrzostwa Europy w futsalu
- Mistrzostwa Europy w futsalu kobiet
- Mistrzostwa Europy U-19 w futsalu
Klubowe
edytujPiłka nożna plażowa
edytujKonfederacja organizuje 3 turnieje w piłce nożnej plażowej:
- Narodowe
Klubowe
edytujKwalifikacje do mistrzostw świata
edytujDo finałów mistrzostw świata awansowali następujący członkowie UEFA.
pogrubienie oznacza, że drużyna wygrała turniej
- 1930 – Belgia, Francja, Rumunia, Jugosławia
- 1934 – Austria, Belgia, Czechosłowacja, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Holandia, Rumunia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria
- 1938 – Belgia, Czechosłowacja, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Holandia, Norwegia, Polska, Rumunia, Szwecja, Szwajcaria
- 1950 – Anglia, Włochy, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Jugosławia
- 1954 – Austria, Belgia, Czechosłowacja, Anglia, Francja, Węgry, Włochy, Szkocja, Szwajcaria, Turcja, RFN, Jugosławia
- 1958 – Austria, Czechosłowacja, Anglia, Francja, Węgry, Irlandia Północna, Szkocja, Szwecja, ZSRR, Walia, RFN, Jugosławia
- 1962 – Bułgaria, Czechosłowacja, Anglia, Węgry, Włochy, Hiszpania, Szwajcaria, ZSRR, RFN, Jugosławia
- 1966 – Bułgaria, Anglia, Francja, Węgry, Włochy, Portugalia, Hiszpania, Szwajcaria, ZSRR, RFN
- 1970 – Belgia, Bułgaria, Czechosłowacja, Anglia, Włochy, Rumunia, Szwecja, ZSRR, RFN (i Izrael, który zakwalifikował się jako członek AFC)
- 1974 – Bułgaria, NRD, Włochy, Holandia, Polska, Szkocja, Szwecja, RFN, Jugosławia
- 1978 – Austria, Francja, Węgry, Włochy, Holandia, Polska, Szkocja, Hiszpania, Szwecja, RFN
- 1982 – Austria, Belgia, Czechosłowacja, Anglia, Francja, Węgry, Włochy, Irlandia Północna, Polska, Szkocja, Hiszpania, ZSRR, RFN, Jugosławia
- 1986 – Belgia, Bułgaria, Dania, Anglia, Francja, Węgry, Włochy, Irlandia Północna, Polska, Portugalia, Szkocja, Hiszpania, ZSRR, RFN
- 1990 – Austria, Belgia, Czechosłowacja, Anglia, Irlandia, Włochy, Holandia, Rumunia, Szkocja, Hiszpania, Szwecja, ZSRR, RFN, Jugosławia
- 1994 – Belgia, Bułgaria, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Holandia, Norwegia, Rumunia, Rosja, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria
- 1998 – Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Dania, Anglia, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Norwegia, Rumunia, Szkocja, Hiszpania, Jugosławia
- 2002 – Belgia, Chorwacja, Dania, Anglia, Francja, Niemcy, Irlandia, Włochy, Polska, Portugalia, Rosja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Turcja
- 2006 – Chorwacja, Czechy, Anglia, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Polska, Portugalia, Serbia i Czarnogóra, Hiszpania, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina
- 2010 – Holandia, Dania, Szwajcaria, Słowacja, Niemcy, Hiszpania, Anglia, Serbia, Włochy, Francja, Portugalia, Grecja, Słowenia
- 2014 – Holandia, Belgia, Szwajcaria, Niemcy, Hiszpania, Anglia, Włochy, Francja, Portugalia, Grecja, Rosja, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina
- 2018 – Rosja, Francja, Portugalia, Niemcy, Serbia, Polska, Anglia, Hiszpania, Belgia, Islandia, Szwajcaria, Chorwacja, Dania, Szwecja
- 2022 – Anglia, Belgia, Chorwacja, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Serbia, Szwajcaria, Walia
Władze UEFA
edytujPrezydenci UEFA
edytujLp. | Przewodniczący | Federacja | Kadencja | Uwagi |
---|---|---|---|---|
1. | Ebbe Schwartz | Dania | 1954–1962 | |
2. | Gustav Wiederkehr | Szwajcaria | 1962–1972 | |
3. | Artemio Franchi | Włochy | 1972–1983 | |
4. | Jacques Georges | Francja | 1983–1990 | |
5. | Lennart Johansson | Szwecja | 1990–2007 | mianowany honorowym przewodniczącym UEFA |
6. | Michel Platini | Francja | 2007–2015 | |
p.o. | Ángel María Villar | Hiszpania | 2015–2016 | |
7. | Aleksander Čeferin | Słowenia | od 2016 |
W 2021, jako pierwszy Polak, wiceprezydentem UEFA został Zbigniew Boniek[3].
Sekretarz generalny | Federacja | Kadencja |
---|---|---|
Henri Delaunay | Francja | 1954–1955 |
Pierre Delaunay | Francja | 1955–1960 |
Hans Bangerter | Szwajcaria | 1960–1989 |
Gerhard Aigner | Niemcy | 1989–1999 |
1999–2003 | ||
Lars-Christer Olsson | Szwecja | 2003–2007 |
Gianni Infantino | Szwajcaria Włochy | 2007 |
David Taylor | Szkocja | 2007–2009 |
Gianni Infantino | Szwajcaria Włochy | 2009–2016 |
Theodore Theodoridis | Grecja | od 2016 |
Uwagi
edytuj- ↑ Do maja 2013 Gibraltar był członkiem tymczasowym.
- ↑ a b c Całe terytorium państwa leży poza obszarem kontynentu europejskiego.
- ↑ a b c d e f g h i j k Wcześniej jako ZSRR w latach 1954–1991 i Wspólnota Niepodległych Państw w latach 1991–1992.
- ↑ a b c d e Wcześniej jako Jugosławia w latach 1954–1992.
- ↑ a b Wcześniej jako Czechosłowacja w latach 1954–1994.
- ↑ a b Wcześniej jako Jugosławia w latach 1954–1992. W okresie 2002–2007 jako Serbia i Czarnogóra, od 2007 istnieją oddzielne reprezentacje Serbii oraz Czarnogóry.
- ↑ Plus trzech zawodników w wieku powyżej 23 lat.
Przypisy
edytuj- ↑ Sławomir Fundowicz: Prawo sportowe. Wolters Kluwer, 2013, s. 265. ISBN 978-83-264-6045-6. [dostęp 2016-07-01].
- ↑ Germany, France qualify for Rio 2016 – FIFA.com [online], www.fifa.com [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-23] (ang.).
- ↑ Business Insider Polska , Wczoraj 18:14, 106 252, Ile Zbigniew Boniek może zarobić jako wiceprezydent UEFA? [online], Business Insider, 20 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-21] (pol.).
- ↑ FIFA [online], fifa.com [dostęp 2024-06-23] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- UEFA – strona oficjalna (ang. • fr. • niem. • ros. • hiszp. • wł. • port.)
- UEFA European Cup Football (ang.)