Tulcza
Tulcza (rum.: Tulcea, bułg., ros., i ukr.: Тулча, Tułcza; tur.: Hora-Tepé lub Tolçu) – miasto okręgowe w Dobrudży (Rumunia); śródlądowy port morski w delcie Dunaju.
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Okręg | |||
| Mer |
Constantin Hogea | ||
| Powierzchnia |
115 km² | ||
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
02-40 | ||
| Kod pocztowy |
820033 | ||
| Tablice rejestracyjne |
TL | ||
Położenie na mapie okręgu Tulcza  | |||
Położenie na mapie Rumunii  | |||
 45°11′N 28°48′E/45,183333 28,800000
| |||
| Strona internetowa | |||
Historia
edytujTulcza została założona w VIII w. p.n.e. przez Greków z Miletu. W I w. p.n.e. została włączona do Imperium Rzymskiego. W czasach rzymskich występowała pod nazwą Aegyssos, co potwierdza Owidiusz w swych Epistulae ex Ponto (Listach znad Morza Czarnego), pisanych w niedalekim Tomi w pierwszych latach I w. n.e.
W 1416 r. Tulczę podbili Turcy Osmańscy. Przez wiele wieków była niewielkim, pogranicznym ośrodkiem handlowym. Dopiero w okresie reform w Imperium Osmańskim w połowie XIX w. (Tanzimat) Tulcza została w 1852 r. siedzibą sandżaku – powstało wówczas szereg nowych obiektów administracyjnych. Jednocześnie w l. 1840-1859 do Tulczy przybyła grupa osadników niemieckich zw. później Niemcami dobrudżańskimi (rum. Germanii dobrogeni, niem. Dobrudschadeutsche). Po wojnie rosyjsko-tureckiej (1877-1878) i zamykającym ją traktacie berlińskim (1878) Tulcza wraz z północną Dobrudżą i deltą Dunaju znalazła się w granicach Rumunii.
Jeszcze w pierwszych latach po II wojnie światowej Tulcza miała charakter wschodniego miasta targowego. W następnych latach jednak szybko się rozwijała i wkrótce stała się ważnym portem, dostępnym dla jednostek pełnomorskich oraz znaczącym ośrodkiem przemysłu lekkiego. Dominującą rolę przejęło rybołówstwo i przetwórstwo ryb, zarówno morskich, jak i słodkowodnych, poławianych na rozległych obszarach delty Dunaju. Obok nich rozwinęły się przemysł spożywczy (wraz z produkcją win), drzewny, przetwórstwa trzciny itd.[2] Miasto zostało głównym ośrodkiem administracyjnym i centrum komunikacyjnym miejscowości położonych w delcie Dunaju. W późniejszych latach wyrosła tu duża huta aluminium (obecnie Alum S.A. – jedyny w Rumunii producent aluminium rafinowanego, o mocy produkcyjnej do 600 tys. ton rocznie), zatrudniająca ok. 700 pracowników[3] oraz stocznia morska (obecnie VARD Tulcea), zatrudniająca ok. 3 tys. pracowników[4].
Dzisiaj
edytujW 2002, Tulcza miała 91 875 mieszkańców, z czego 92,3% to Rumuni a 1,4% to Turcy[5]. W 2011 r. liczba ludności spadła do 73,7 tys.
W mieście znajduje się stacja kolejowa Tulcea.
W mieście rozwinął się przemysł stoczniowy, spożywczy, drzewny, papierniczy oraz materiałów budowlanych[6].
Osoby urodzone w Tulczy
edytuj- Tora Vasilescu – aktorka
- Radu Gheorghe – aktor
- Virginia Mirea – aktorka
- Crin Antonescu – deputowany do parlamentu
- Lili Sandu – śpiewaczka i aktora
- Traian Cosovei – pisarz
Miasta partnerskie
edytuj
Galeria
edytuj-
Port w Tulczy -
Dworzec kolejowy w Tulczy -
Tulcza
Przypisy
edytuj- ↑ Rezultate definitive – Recensamantul Populatiei si Locuintelor [online] [dostęp 2023-08-18] (rum.).
- ↑ Bonifaciu Sebastian, Doscănescu Nicolae, Vasiliu-Ciotoui Ioana: Przewodnik po Rumunii, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1978, s. 218–219.
- ↑ Według strony „Vimetco Alum” [1].
- ↑ Według strony „Vard” [2].
- ↑ Structura Etno-demografică a României.
- ↑ Tulcza, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-24].