Tomasz Mackiewicz

polski alpinista

Tomasz Mackiewicz, ps. „Czapkins”, „Czapa” (ur. 13 stycznia 1975 w Częstochowie lub Działoszynie, zm. 30 stycznia 2018 na Nanga Parbat) – polski himalaista, laureat Kolosa 2008.

Tomasz Mackiewicz
Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1975
Częstochowa lub Działoszyn

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 2018
Nanga Parbat, Pakistan

Obywatelstwo

polskie

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Urodził się 13 stycznia 1975[1] w Częstochowie[2] lub Działoszynie[3][4] jako syn Witolda Mackiewicza, późniejszego prezesa Ogólnopolskiego Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Dziennikarstwa Obywatelskiego[2]. Dzieciństwo spędził w Działoszynie, do szkoły średniej chodził w Częstochowie. W młodości przez kilka lat był uzależniony od heroiny, leczył się w ośrodkach Monaru m.in. na Mazurach[5][6][7]. Następnie podróżował po świecie, w dużej mierze autostopem. Trafił do ośrodka misyjnego Jeevodaya w Indiach, gdzie zajmował się różnymi pracami, w tym uczył języka angielskiego trędowate dzieci, którymi opiekowała się Helena Pyz. Tam też przeżył nawrócenie[7][8]; zainteresował się również wspinaczką[5]. Ukończył studia[6]. Pracował w Irlandii, gdzie poznał Marka Klonowskiego[9]. W Polsce prowadził przedsiębiorstwo zajmujące się stawianiem masztów na potrzeby przyszłych farm wiatrowych[5].

Wraz z Markiem Klonowskim przez 24 dni wędrowali po lodowcach Alaski i Kanady, zdobywając w tym czasie najwyższy kanadyjski szczyt – górę Logan (5959 m)[6]. W 2008 „za wyczerpujący trawers Mount Logan” otrzymali nagrodę Kolosa w kategorii wyczyn roku[10][11]. Był to jego pierwszy poważny wyczyn wysokogórski. Pieniądze na swoje wyprawy zbierał, między innymi, za pomocą crowdfundingu[5][6].

W 2009 zdobył samotnie Chan Tengri w Tienszanie[12], z której to wyprawy w 2014 wyprodukował dokumentalny film krótkometrażowy pt. „Jak dobrze być poziomką”[13]. Następnie wielokrotnie, początkowo z Markiem Klonowskim, usiłował dokonać zimowego wejścia na Nanga Parbat, który był wówczas, obok K2, jednym z dwóch niezdobytych jeszcze zimą szczytów Korony Himalajów i Karakorum. Dla niedysponujących dużym budżetem wspinaczy istotne było także to, że zimowe pozwolenie od władz pakistańskich było trzydziestokrotnie tańsze od tego na okres letni, ponadto w zimie szczyt atakowali nieliczni tylko wspinacze. Swój projekt zdobycia góry nazwali Nanga Dream[5][6][7]. Podczas wspinaczki z Klonowskim osiągnął wysokość 7400 metrów[5], z kolei na przełomie 2015 i 2016, wraz z Francuzką Élisabeth Revol, dotarł na wysokość 7200 metrów[14]. W tym czasie kilka zespołów próbowało zdobyć Nanga Parbat, w tym Marek Klonowski z zespołem[15]; pierwszy raz udało się to w lutym 2016 międzynarodowej ekipie w składzie Simone Moro, Alex Txikon i Muhammad Ali[16]. Mackiewicz kwestionował to osiągnięcie, twierdząc, że nie dotarli na sam szczyt góry[17][18]. Nanga Parbat była jedynym ośmiotysięcznikiem, na który się wspinał[6][7].

Wyprawa na Nanga Parbat 2017/2018

edytuj

Mackiewicz (po raz siódmy) z Élisabeth Revol (po raz czwarty[19]) podjęli kolejną próbę wejścia zimowego (w stylu alpejskim i sportowym bez wspomagania tlenem z butli) na Nanga Parbat w styczniu 2018 i według niektórych źródeł, wieczorem 25 stycznia oboje dotarli na szczyt[17][20]. Podczas schodzenia pogoda uległa załamaniu. Według relacji Élisabeth Revol Tomasz Mackiewicz nabawił się choroby wysokościowej, ślepoty śnieżnej oraz licznych odmrożeń. Francuzka sprowadziła partnera do wysokości około 7200 metrów i 26 stycznia wyruszyła w dalszą drogę powrotną, zostawiając go w szczelinie[21]. Zgodnie z opinią doktora Frédérica Champly’ego, francuskiego specjalisty od medycyny wysokogórskiej, w momencie rozstania Polak przejawiał objawy obrzęku płuc w ostatnim stadium i na tej wysokości mógł jeszcze przeżyć nie więcej niż trzy do pięciu godzin[22]. 27 stycznia na ratunek wspinaczom wyruszyli członkowie polskiej Narodowej Wyprawy Zimowej na K2Adam Bielecki, Denis Urubko, Piotr Tomala i Jarosław Botor – którzy zostali przetransportowani śmigłowcem spod K2 na Nanga Parbat (na około 4800 m n.p.m.)[23]. Bielecki i Urubko dotarli w rekordowym czasie (około 8 godzin), po nocnej wspinaczce, do Élisabeth Revol, z którą spotkali się na wysokości około 6000 metrów 28 stycznia tuż przed drugą w nocy czasu pakistańskiego[24]. Zespół sprowadził himalaistkę na teren dostępny dla śmigłowców ratunkowych, jednak nie zdecydował się na wyruszenie po Mackiewicza ze względu na zbliżające się załamanie pogody i nikłe szanse powodzenia akcji ratunkowej[19][25][26][27]. Mimo to wyprawa ratunkowa odbiła się szerokim echem w polskich i zagranicznych mediach i została doceniona za postawę uczestników[28].

W marcu 2018 ojciec Tomasza, Witold, otrzymał z Pakistanu akt zgonu, w którym jako datę śmierci przyjęto 30 stycznia[29].

Życie prywatne

edytuj

Żonaty z Joanną, z którą się rozwiódł; miał z nią synów (bliźniaków Maxymiliana i Xawerego) oraz córkę Antoninę[6]. Prochy Xawerego zaniósł na górę Chan Tengri[13][30]. Był w związku nieformalnym z Anną Solską, z którą miał córkę Zoję; wspólnie wychowywali też Antka, syna Anny[6][31][32].

Jego pseudonimy Czapkins lub Czapa wynikały z upodobania do noszenia nakryć głowy[5].

Publikacje

edytuj

Biografia Tomasza Mackiewicza została spisana przez polskich i zagranicznych autorów w formie m.in. publikacji książkowych:

  • 2018 – Nanga Dream. Opowieść o Tomku Mackiewiczu Mariusz Sepioło
  • 2019 – Czapkins. Historia Tomka Mackiewicza Dominik Szczepański
  • 2019 – Tomek Mackiewicz il sognatore ribelle Davide Bubani[33]

Przypisy

edytuj
  1. Tomek Mackiewicz pozostanie na Nanga Parbat. wspinanie.pl. [dostęp 2018-01-28].
  2. a b Dominik Szczepański: Tomasz Mackiewicz z Częstochową w życiorysie. wyborcza.pl. [dostęp 2018-01-31].
  3. Tomek Mackiewicz pozostanie na Nanga Parbat. wspinanie.pl. [dostęp 2024-11-15].
  4. Pochodzący z Łódzkiego himalaista Tomasz Mackiewicz w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Wraz z towarzyszką utknął na górze Nanga Parbat. eska.pl, 2018-01-26. [dostęp 2018-01-28].
  5. a b c d e f g Marcin Piątek: Tomasz Mackiewicz: himalaista i samouk. polityka.pl. [dostęp 2018-02-04].
  6. a b c d e f g h Tomasz „Czapa” Mackiewicz. Wariat i jego Nanga Parbat. Kiedyś uciekł heroinie, teraz goni wielkie marzenie. gazetakrakowska.pl. [dostęp 2018-02-02].
  7. a b c d Jak Tomasz Mackiewicz z heroinisty stał się himalaistą. przegladsportowy.pl. [dostęp 2018-02-02].
  8. Pokazał, jak powstać z upadku i żyć pełnią życia. Helena Pyz o Tomku Mackiewiczu. Katolicka Agencja Informacyjna ekai.pl, 2018-01-28. [dostęp 2018-01-28].
  9. Jak wejść na ośmiotysięcznik, łamiąc wszelkie reguły. Niezwykła historia Tomasza Mackiewicza. wyborcza.pl. [dostęp 2018-01-28].
  10. Tomasz Mackiewicz. Kim jest himalaista z Nanga Parbat. on.interia.pl. [dostęp 2018-01-27].
  11. Kolosy 2008 – relacja. [dostęp 2018-01-27].
  12. Spotkanie z Tomkiem Mackiewiczem w Krakowie. wspinanie.pl. [dostęp 2018-01-27].
  13. a b Jak dobrze być poziomką – Khan Tengri 2009. tomek mackiewicz 2014-09-28. [dostęp 2018-02-05].
  14. Tomek Mackiewicz i Elisabeth Revol są na 7200 m. wspinanie.pl. [dostęp 2018-01-26].
  15. Bielecki i Czech zrezygnowali ze zdobycia Nanga Parbat. wpolityce.pl. [dostęp 2018-01-26].
  16. Stanęli na szczycie! Nanga Parbat zdobyta w zimie po raz pierwszy. national-geographic.pl. [dostęp 2018-01-26].
  17. a b Nanga Parbat. Jak udowodnić światu, że zdobyło się ośmiotysięcznik?. sport.pl, 30 stycznia 2018. [dostęp 2018-02-02].
  18. Wpis na blogu. czapkins.blogspot.com. [dostęp 2018-02-02].
  19. a b Janusz Majer: nie ma szans na akcję ratunkową po Tomasza Mackiewicza. Onet Sport, 2018-01-28. [dostęp 2018-01-28].
  20. Adam Bielecki potwierdza: Mackiewicz i Revol zdobyli Nanga Parbat. sport.pl. [dostęp 2018-02-02].
  21. Fakty TVN: Kolejny wypadek pod K2 i ostatni film Elisabeth Revol. „Ona żyje jeszcze w traumie decyzji”. [dostęp 2018-02-10].
  22. Opinia medyczna dra Frédérica Champly’ego sporządzona na podstawie analizy wersji wydarzeń i informacji przedstawionych przez Elisabeth Revol. [dostęp 2018-02-03].
  23. Śmigłowce pod Nanga Parbat. Trwa akcja ratunkowa. Revol: Jestem głodna, spragniona, spałam pięć minut. wyborcza.pl. [dostęp 2018-01-28].
  24. Michał Korniewicz, ''#NangaParbat #Bielicki and #Urubko have just reached #Revol !!!'' [online], Twitter, 27 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-28] (ang.).
  25. Krzysztof Wielicki dla RMF FM o akcji ratunkowej pod Nanga Parbat: Zrobili robotę i tyle [online], www.rmf24.pl, 28 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-28].
  26. Podjęcie akcji ratunkowej po Tomka Mackiewicza niemożliwe. wspinanie.pl, 28 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-28].
  27. Nanga Parbat, Elisabeth Revol reached by Adam Bielecki and Denis Urubko. planetmountain.com, 27 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-28]. (ang.).
  28. Media na całym świecie pod wrażeniem akcji Polaków na Nanga Parbat. sport.onet.pl, 2018-01-28. [dostęp 2018-01-28].
  29. Poruszające pożegnanie ojca z Tomaszem Mackiewiczem. Uwaga!, 2018-03-20. [dostęp 2018-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-21)]. (pol.).
  30. Tego o Tomaszu Mackiewiczu nie wiedzieliście. „Newsweek” ujawnia szczegóły niezwykłego życia himalaisty, „naTemat.pl” [dostęp 2018-02-04].
  31. Konrad Szczęsny: „One już wiedzą, że tata został na górze. Że nie wróci”. Viva!, 2018-01-29. [dostęp 2018-01-30].
  32. „Oddałabym wszystkie te pieniądze, żeby wrócił...” – wzruszające słowa partnerki Tomasza Mackiewicza. polki.pl. [dostęp 2018-02-02].
  33. „Tomek Mackiewicz il sognatore ribelle” – włoska książka o polskim himalaiście [online] [dostęp 2022-02-28] (pol.).