Thanatus atratus
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Thanatus atratus – gatunek pająka z rodziny ślizgunowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Półwyspu Iberyjskiego po Wyspy Japońskie.
| Thanatus atratus | |||
| Simon, 1875 | |||
 Samiec | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Thanatus atratus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Taksonomia
edytujGatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1875 roku przez Eugène’a Simona[1][2].
Morfologia
edytujSamce osiągają od 3,1 do 4,7 mm długości ciała[3] oraz od 1,6[4] do 2,2 mm długości[5] i od 1,4 do 1,9 mm szerokości prosomy[4][5], a samice od 4,6 do 6,2 mm długości ciała[5] oraz od 1,8 do 2,3 mm długości i od 1,7 do 2,1 mm szerokości prosomy[4][5].
Karapaks jest bladożółtobrązowy[6] do brązowego[5] z parą podłużnych, wąsko oddzielonych ciemną linią żółtawych przepasek[6][5] i z krawędziami obrzeżonymi białymi włoskami[6]. Ubarwienie szczękoczułków i sternum jest żółte[6] do brązowawego[5], a wargi dolnej i szczęk żółte do żółtawobrązowego[6]. Odnóża są żółtawobrązowe[6][5], jasnobrązowe[3], brązowe[6] lub szare[3], jednobarwne[6] lub z nakrapianiem[3]. Na przedzie białawożółtego, szarożółtego, żółtawobrązowego, jasnobrązowego lub szarego[3][6][5] wierzchu opistosomy (odwłoka) znajduje się ponad sercem lancetowaty, ciemny lub blady znak sięgający do około ⅔ długości[6][5], a w tyle wierzchu dwie słabo zaznaczone linie[5]. Spód opistosomy jest szarawy do szarożółtego[6][5] z niewyraźnymi liniami[5]. Kolor wieczek płuc książkowych jest żółtawy, a kądziołków przędnych jest żółtawy do żółtobrązowego[6].
Nogogłaszczki samca mają goleń z niewyraźnie zaznaczoną właściwą apofizą wentralną, krótką i u podstawy szeroką wtórną apofizą wentralną[4] oraz zaokrągloną na szczycie apofizą dorsalną[6], a bulbus z małą, zaokrągloną apofizą tegularną[3][6][4] i krótkim[6], równomiernie zaokrąglonym embolusem[3][4] o grubej[5] i masywnej, choć węższej niż u T. vulgaris podstawie[6] i wyciągniętym dobrzusznie szczycie[5]
Szersza niż dłuższa[5] płytka płciowa samicy ma część środkową węższą niż u T. vulgaris, nieprzewężoną, niewciśniętą[6], w tyle wyraźnie oddzielającą kieszonki boczne[3][4]. Przedsionek płytki podzielony jest pośrodkową przegrodą. Otwory kopulacyjne umieszczone są na półksiężycowatych elementach bocznych. Występują dwie buławkowate spermateki. Niewielkie gruczoły spermatekalne mają długie szypułki[5].
Ekologia i występowanie
edytujPająk ten zasiedla wybrzeża morskie[4][3], wydmy i inne tereny piaszczyste[6][5], górskie i trawiaste stepy, suche kamieniste łąki[6], obszary otwarte o wapiennym podłożu[5], a czasem mokradła i słonawiska[4][3][5]. Zimują osobniki młodociane w stanie hibernacji[4]. Osobniki dorosłe spotyka się od maja[5] lub czerwca[4][3] do sierpnia[4][3][5].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskiej części Rosji[3]. Poza tym podawany jest z anatolijskiej części Turcji, syberyjskiej części Rosji (na wschód po Ałtaj[6]), Gruzji, Armenii, Kazachstanu, Iranu, Korei i Japonii[3][2].
Przypisy
edytuj- ↑ E. Simon: Les Arachnides de France. Tome seconde. Contenant les familles des Urocteidae, Agelenidae, Thomisidae et Sparassidae. Paris: Roret, 1875.
- ↑ a b Gen. Thanatus C. L. Koch, 1837. [w:] World Spider Catalogue [on-line]. World Spider Catalog Association, 2024. [dostęp 2024-12-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Wolfgang Nentwig, Theo Blick, Daniel Gloor, Ambros Hänggi, Christian Kropf: Thanatus atratus Simon, 1875. [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 09.2024 [on-line]. Universität Bern. [dostęp 2024-12-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Éva Szita, Ferenc Samu. Taxonomical review of Thanatus species (Philodromidae, Araneae) of Hungary. In: Ungarisches Naturwissenschaftliches Museum (Hrsg.). „Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae”. 46 (2), s. 155–179, 2000.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics et Evolution, Supplement”. 63, s. 285-601, 2006.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Dmitri V. Logunov. A critical review of the genera Apollophanes O.P.-Cambridge, 1898 and Thanatus C.L. Koch, 1837 in North Asia (Araneae, Philodromidae). „Revue Arachnologique”. 11 (13), s. 133–202, 1996. ISSN 0398-4346.