Szary Dom (Kraków)

budynek w Krakowie

Szary Dom, dawny karcer obozowy KL Plaszow – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy XIII przy ulicy Jerozolimskiej 3, w Podgórzu.

Szary Dom w Krakowie
Zabytek: nr rej. A-1120 z 24 października 2002
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Jerozolimska 3

Typ budynku

willa

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szary Dom w Krakowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szary Dom w Krakowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Szary Dom w Krakowie”
Ziemia50°01′59,27″N 19°57′59,00″E/50,033131 19,966389

Budynek ten do roku 1939 był siedzibą żydowskiego Bractwa Pogrzebowego (Chewra Kadisza)[1]. Znajduje się obok nowego podgórskiego cmentarza żydowskiego.

Podczas II wojny światowej, jesienią 1942 roku, Niemcy utworzyli na tym terenie obóz pracy przymusowej, a potem koncentracyjny, głównie dla ludności żydowskiej – Plaszow.

Dom ten, znajdujący się wtedy wewnątrz obozu, zaczął pełnić rolę karceru dla więźniów i katowni SS[1].

Budynek został wykorzystany przy kręceniu filmu Lista Schindlera jako dom komendanta obozu Amona Götha

Po wojnie znajdowały się w nim mieszkania komunalne. Około 2014 r. przejęty przez gminę żydowską. W 2016 r. przeznaczony na miejsce pamięci. Od 2021 Muzeum KL Plaszow stało się odrębną instytucją kultury z siedzibą w Szarym Domu[2][3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Krzysztof Jakubowski i in.: Spacerownik krakowski. Warszawa: Agora, 2010, s. 187. ISBN 978-83-268-0254-6.
  2. Muzeum KL Plaszow od 1 stycznia 2021 r. odrębną instytucją kultury. [dostęp 2021-11-05].
  3. Teren dawnego niemieckiego obozu Płaszów został posprzątany. Teraz czas na „Szary Dom”. [dostęp 2021-11-05].