Stanisław Nahlik
Stanisław Edward Nahlik (ur. 8 maja 1911 we Lwowie, zm. 5 listopada 1991 w Krakowie) – polski prawnik, profesor prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Jagiellońskim, znawca zagadnień ochrony dóbr kultury, prawa dyplomatycznego i prawa traktatów. Członek Polskiej Akademii Umiejętności.
| Data i miejsce urodzenia |
8 maja 1911 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 listopada 1991 |
| Zawód, zajęcie |
prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki |
| Tytuł naukowy |
profesor nauk prawnych |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujSyn Karola[1]. Ukończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1933 uzyskując tytuły magistra prawa i magistra nauk dyplomatycznych. Był następnie asystentem na UJK u profesora Ludwika Ehrlicha, a od 1936 pracował w służbie dyplomatycznej. W czasie II wojny światowej pracował w Poselstwie RP w Bernie.
Od 1946 przebywał w kraju. W 1948 uzyskał stopień na UJ doktora za pracę Prawo rozrodczości na tle nauki o stosunkach międzynarodowych. Z pracy w MSZ został zwolniony w 1949. Pracował następnie w Akademii Nauk Politycznych (do 1950) i w Ministerstwie Kultury i Sztuki, zajmując się m.in. rewindykacją dzieł sztuki zagrabionych w czasie II wojny światowej przez Niemcy i ZSRR[2].
Od 1957 pracował jako sekretarz naukowy Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych oraz w Szkole Głównej Służby Zagranicznej. Od 1958 miał stopień docenta. Od 1959 do 1962 był profesorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, a następnie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od co najmniej 1963 roku utrzymywał kontakty ze Służbą Bezpieczeństwa. Jako tajny współpracownik formalnie zwerbowany został w marcu 1965 i posługiwał się pseudonimami „Edward Wiśniewski”, i „Wiśniewski”[3]. Współpracę zakończono w 1981 roku jako przyczyny wskazując jego wiek i stan zdrowia[4].
Uzyskał doktoraty honoris causa Uniwersytetu Ruhry w Bochum i Uniwersytetu w Bordeaux.
Był delegatem Polski na konferencje międzynarodowe w 1968 i 1969 w Wiedniu, podczas których wynegocjowano i przyjęto Konwencję wiedeńską o prawie traktatów.
W latach 80. XX wieku uczestniczył w negocjacjach[5] z Adamem Czartoryskim w sprawie przekazania narodowi kolekcji Czartoryskich będącej częścią Muzeum Narodowego w Krakowie.
Wieloletni prezes krakowskiego oddziału Towarzystwa Polsko-Austriackiego[6]. Poza działalnością naukową był znawcą dzieł Szekspira.
Uczniowie: dr hab. Kazimierz Lankosz, prof. UJ
Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[7] (kwatera VII-zach-po prawej Woźniczka)[8].
Dzieła
edytuj- Grabież dzieł sztuki. Rodowód zbrodni międzynarodowej, Ossolineum, Wrocław 1958.
- Wstęp do nauki prawa międzynarodowego, PWN, Warszawa 1967.
- Narodziny nowożytnej dyplomacji, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971.
- Kodeks prawa traktatów, PWN, 1976.
- Prawo międzynarodowe i stosunki międzynarodowe, Kraków, 1981.
- wspomnienia Przesiane przez pamięć t. 1. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, t. 2 i 3 Zakamycze, Kraków 2002.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi[9]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[10]
- Wielka Odznaka Honorowa za Zasługi (Austria, 1984)[11]
Przypisy
edytuj- ↑ Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 2023-12-07].
- ↑ Kradzież usankcjonowana przez państwo (ookz.pl). [dostęp 2007-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- ↑ Piotr Franaszek: „Jagiellończyk”. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach osiemdziesiątych XX w. Kraków: Instytut Pamięci Narodowej, 2012, s. 79–83, 341. ISBN 978-83-89500-95-3.
- ↑ Tamże, s. 78, 83.
- ↑ Od księżnej Izabeli do współczesności – zbiory Czartoryskich (gazeta.pl)
- ↑ polonika.net
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 198, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ Lokalizator Grobów – Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2023-12-07].
- ↑ Kto jest kim w Polsce. Warszawa: Iterpress, 1989, s. 892.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Rocznik Oddziału PAN w Krakowie za rok 1984. 1986, s. 105.
Bibliografia
edytuj- Stanisław Waltoś, Stanisław Edward Nahlik (1911–1991), Państwo i Prawo 1992 nr 4.