Skała płonna[1], skała płona[2] – skała uważana za nieużyteczną (w odniesieniu do eksploatowanej kopaliny). Jest ona urabiana w trakcie eksploatacji złoża wraz z kopaliną użyteczną np. w celu udostępnienia właściwego złoża, ze względów technologicznych, ze względu na uwarunkowania złoża (niewielką miąższość). W przypadku złóż pokładowych jest to skała otaczająca, przerosty lub nadkład, który w trakcie eksploatacji dostaje się do urobku. W przypadku złóż metali, kiedy mineralizacja kruszcowa występuje w obrębie skał goszczących, za skałę płonną uznaje się skałę, w obrębie której koncentracja rozproszonego pierwiastka lub pierwiastków (w przypadku złóż polimetalicznych) spada poniżej arbitralnie wyznaczonej zawartości brzegowej. Urobioną w trakcie eksploatacji złoża i wydobytą skałę płonną składuje się zwykle na hałdach.

Hałda Pochwacie w Jastrzębiu Zdroju, fot. 2008. Składowisko skały płonnej pozostałej po wydobyciu węgla kamiennego.

Bibliografia

edytuj
  • Glapa W., Korzeniowski J.I. – Mały leksykon górnictwa odkrywkowego, Wrocław 2005
  • Lipiński A., Mikosz R. – Ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz, Warszawa 2003
  • Schwarz H. – Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz. Tom I (art. 1-103), Wrocław 2012

Przypisy

edytuj
  1. skała płonna. [w:] Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2017-10-17].
  2. Stafan Góralczyk, Adam Mazela, Jarosław Stankiewicz, Michał Filipczyk. Przywęglowa skała płona - odpad czy surowiec?. „Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały”. 125 (35), s. 95–103, 2009.  [streszczenie]