Sieniawa Żarska
Sieniawa Żarska – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Żary. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
1127[2] |
Strefa numeracyjna |
68 |
Kod pocztowy |
68-213[3] |
Tablice rejestracyjne |
FZA |
SIMC |
0918063 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Żary | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu żarskiego | |
51°38′12″N 15°03′45″E/51,636667 15,062500[1] |
Historia
edytujPierwsze wzmianki o Sieniawie, jako wsi lennej będącej w swojej historii w posiadaniu Bibersteinów i Promnitzów, pochodzą z XIV wieku. Budowa linii kolejowej Berlin – Wrocław, przebiegającej przez wieś, doprowadziła do jej rozwoju w połowie XIX stulecia.
Architektura i zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[4]:
- kościół filialny pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła, gotycki, wzniesiony w XIV wieku, potem przebudowywany w pocz. XVI w. i rozbudowywany: wieża w 1809 r. i hełm wieży w 1867 r. Jednonawowa świątynia jest murowana z kamienia, prostokątne prezbiterium nakrywa późnogotyckie sklepienie sieciowe, od strony południowej przylega wieża, a od północy zakrystia. Dawniej kościół ewangelicki pod wezwaniem św. Jerzego
- dawna plebania, obecnie przedszkole, parterowa, ceglana, zbudowana w 1737 roku i powiększona w XX stuleciu
- w centrum wsi znajdują się dwa pomniki – pierwszy po lewej poświęcony poległym w I wojnie światowej – drugi naprzeciwko poległym w wojnie Napoleońskiej.
- za stadionem sportowym przy drodze prowadzonej do miejscowości Miłowice, znajdują się dwa pomniki wybudowane w 1923 r. – jeden poświęcony poległym byłym sportowcom, drugi natomiast istniejącej grupie lekkoatletycznej.
Inne zabytki
edytuj- dobrze zachowany młyn wodny, tzw. „średni”, któremu dawniej towarzyszyły jeszcze dwa inne: „wysoki” i „niski”,
- dwa domy mieszkalne z XVIII wieku, jeden wybudowany w 1793 r., drewniane, o konstrukcji zrębowej, częściowo podmurowane w XIX stuleciu.
Kultura
edytujW Sieniawie Żarskiej funkcjonował zespół „Jarzębinki”, który powstał w lutym 1999 roku przy Kole gospodyń wiejskich. Od początku zespołem kierowała pani Sylwia Romanowska. Akompaniatorem natomiast był Henryk Romanowski (akordeon, keyboard). Zespół wydał 2 płyty CD (jedna z utworami ludowymi i ukraińskimi, druga z piosenkami ukraińskimi) oraz płytę CD z materiałami promocyjnymi, zrealizowana przez Radio Zachód.
Od 2016 roku w Sieniawie odbywa się festiwal „Ściernisko” zainicjowany przez członka grupy „Paranienormalni” Roberta Motykę[5].
Na terenie wsi działa fundacja Pięknolesie, która pozyskuje granty na działalność kulturalną i sportową we wsi[6].
Edukacja
edytujDo 2006 roku w Sieniawie Żarskiej funkcjonowała publiczna szkoła podstawowa i gimnazjum. Ze względu na zły stan techniczny szkoły podstawowej oraz małą liczbę uczniów została ona zamknięta i przeniesiona do gimnazjum, a młodzież z gimnazjum przeniesiono do nowo wybudowanej placówki w Grabiku (województwo lubuskie). W 2008 roku dawną szkołę podstawową wyremontowano i przerobiono na budynek mieszkalny.
Sport
edytuj- Z Sieniawy Żarskiej pochodzą dwaj znani polscy zapaśnicy Józef i Mieczysław Tracz.
- We wsi znajduje się boisko sportowe (służące sportowcom także obecnie) powstałe w 1923 roku. W rok później postawiono w lesie obok boiska obelisk upamiętniający poległych w czasie I wojny światowej sportowców, mieszkańców Sieniawy.
- W 2012 roku otwarto boisko wielofunkcyjne im. Józefa Tracza.
Piłka nożna (Delta Sieniawa Żarska)
edytujPoczątki zorganizowanej działalności sportowej w Sieniawie Żarskiej sięgają końca XIX wieku, kiedy to w listopadzie 1882 roku założono Towarzystwo Gimnastyczne. Systematyczny rozwój Towarzystwa sprawił, że w okresie międzywojennym jego członkowie brali udział w zawodach m.in. w Monachium, Kolonii i Wrocławiu. Po II wojnie światowej, w 1948 roku, powstał w Sieniawie Żarskiej Klub LZS. Jednym z założycieli i pierwszym prezesem był Tadeusz Kokot. W latach następnych pełnili tę funkcję: Edward Makowiecki, Jerzy Tomkiewicz, Andrzej Mrozek i Ryszard Mrzygłocki. W latach 50. uprawiano kilka dyscyplin sportowych, ale podstawową sekcją była drużyna piłkarska, która jako jedyna nie przerywała działalności przez cały okres istnienia Klubu. Piłkarze z Sieniawy występowali początkowo pod nazwą LZS, potem POM Sieniawa, a obecnie Delta Sieniawa Żarska. Na początku lat 80. na dwa sezony awansowali do klasy A.
Zapasy (UKS OSA Sieniawa Żarska)
edytujUczniowski Klub Sportowy OSA jest klubem jednosekcyjnym. Zajmuje się szkoleniem adeptów zapaśnictwa. Klub ściśle współpracuje z MLKS Agros Żary, przekazując zawodników oraz zawodniczki, które osiągnęły odpowiedni wiek oraz poziom sportowy. Uczniowski Klub Sportowy OSA powstał w 2000 roku z inicjatywy mgr. Grzegorza Osockiego przy szkole podstawowej w Olszyńcu. Następnie siedziba została przeniesiona do Sieniawy Żarskiej gdzie znajduje się do dziś.
Z UKS OSA wywodzą są medaliści wielu imprez o randze międzynarodowej oraz ogólnopolskiej:
- Marta Podedworna – mistrzyni Europy juniorek 2004, wicemistrzyni Europy juniorek 2005, wielokrotna mistrzyni Polski we wszystkich kategoriach wagowych.
- Dominika Osocka – wicemistrzyni Europy juniorek, brązowa medalistka mistrzostw Europy juniorek, brązowa medalistka mistrzostw Europy kadetów, piąta na mistrzostwach świata w Chinach 2007, uczestniczka mistrzostw świata seniorek. Wielokrotna medalistka mistrzostw Polski we wszystkich kategoriach wiekowych.
- Daria Osocka – mistrzyni Polski seniorek (brązowa medalistka mistrzostw Europy kadetek, brązowa medalistka mistrzostw Europy juniorek, kilkukrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni Pucharów Polski) we wszystkich kategoriach wagowych – podopieczne trenera Grzegorza Osockiego.
- Przemysław Podedworny, Piotr Bawarowski (medaliści OOM, PPK oraz MMPK) – podopieczni trenera Jarosława Tomczaka.
Obecnie wszyscy ci zawodnicy trenują w Kadrze MLKS AGROS Żary.
Osoby związane z Sieniawą Żarską
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 122265
- ↑ Wieś Sieniawa Żarska w liczbach, Polska w liczbach, lipiec 2023.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1165 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 137–138. [dostęp 2013-03-15].
- ↑ Ściernisko Letnie Spotkania Kabaretowe – Ściernisko Letnie Spotkania Kabaretowe [online], scierniskokabarety.pl [dostęp 2017-09-26] (pol.).
- ↑ fundacjapieknolesie, „fundacjapieknolesie” [dostęp 2017-09-26] .