S-IC (wym. S-jeden-C[2][3]): pierwszy stopień rakiety Saturn V, produkowany przez zakłady Boeing w latach 1961-1973. Jak większość pierwszych stopni rakietowych i w przeciwieństwie do stopni S-II i S-IVB, napędzany był mieszaniną węglowodorów, w ilości 645 ton, o składzie bardzo zbliżonym do nafty, a utleniaczem był ciekły tlen, w ilości 1700 ton.

S-IC w hali montażowej VAB
S-IC
Producent

USA, Boeing

Człon rakiet

Saturn V, Saturn INT-21

Materiały napędowe

RP-1, LOX

Rok pierwszego startu

1967

Rok ostatniego startu

1973

Osiągi
Siła ciągu przy starcie

34 000 kN

Impuls właściwy w próżni

304 s

Impuls właściwy na poz. morza

263 s

Maks. czas działania

150 s

Wymiary
Długość

42 m

Średnica

10 m

Masa maksymalna

2 280 000[1] kg

Silniki
Silnik 1.

5x F-1

Dane techniczne

edytuj

S-IC miał średnicę 10,06 m i długość 42,01 m. Wyposażony był w 2 zbiorniki: dolny na naftę (poj. 7700 hl) i górny na ciekły tlen (poj. 12040 hl). Przedział napędowy stanowił zestaw pięciu silników F-1, rozmieszczonych na kształt krzyża, najmocniejszych silników rakietowych jakie dotąd powstały. Podobnie jak w członie S-II, 4 silniki F-1 w S-IC mogły zmieniać kąt nachylenia by ułatwić sterowanie, a silnik centralny na ok. 30 sekund przed wypaleniem paliwa wyłączał się wcześniej niż pozostałe (tzw. Inboard Cutoff). Zestaw ten zapewniał ciąg 34 meganiutonów. Jedną z zewnętrznych cech były owiewki, umieszczone wokół działu silnikowego. W tych owiewkach również umieszczono specjalne ładunki odpalane po separacji S-IC od reszty rakiety. S-IC prosto z zakładów Boeinga dostarczany był do Centrum Kennedy'ego wraz z członem przejściowym, umożliwiającym połączenie ze stopniem S-II, a także odłączenie od niego i oddalenie na bezpieczną odległość, by S-II mógł wykonać sekwencję zapłonu. Zużyty S-IC kontynuował lot na trajektorii balistycznej, a potem spadał do Atlantyku, człon przejściowy odłączał się od S-II minutę po odłączeniu S-IC.

Użycie

edytuj

Wyprodukowano w sumie 15 egzemplarzy S-IC zdolnych do lotu, z czego użyto 13. Pozostałe 2 można podziwiać na wystawach.

  • Pierwszy lot testowy: listopad 1967, lot Apollo 4.
  • Pierwszy lot załogowy: grudzień 1968, lot Apollo 8.
  • Ostatni lot: maj 1973, lot Skylab 1.
  • Ostatni lot załogowy: grudzień 1972, lot Apollo 17.

Przypisy

edytuj
  1. 2,28 kt
  2. Charles A. Murray, Catherine Bly Cox, Apollo, the race to the moon, Simon and Schuster, lipiec 1989, s. 54, ISBN 978-0-671-61101-9 [dostęp 2019-05-09] (ang.).
  3. W. David Woods, How Apollo Flew to the Moon, Springer Science & Business Media, 8 sierpnia 2011, s. 24, ISBN 978-1-4419-7179-1 [dostęp 2019-05-09] (ang.).