Roman Giertych
Roman Jacek Giertych (ur. 27 lutego 1971 w Śremie[3]) – polski polityk i prawnik, adwokat. Założyciel i w latach 1989–1994 prezes Młodzieży Wszechpolskiej, od 2006 do 2007 prezes Ligi Polskich Rodzin, w latach 2001–2007 i od 2023 poseł na Sejm IV, V i X kadencji, w latach 2006–2007 wicepremier oraz minister edukacji narodowej w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego.
 Roman Giertych (2017) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Roman Jacek Giertych |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1971 |
| Wiceprezes Rady Ministrów, minister edukacji narodowej | |
| Okres |
od 5 maja 2006 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Ligi Polskich Rodzin | |
| Okres |
od 11 marca 2006 |
| Poprzednik | |
| Następca |
Sylwester Chruszcz (p.o.) |
| Prezes Młodzieży Wszechpolskiej | |
| Okres |
od 1989 |
| Następca |
Damian Pukacki |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujWykształcenie i działalność do 2006
edytujWychowywał się w Kórniku, gdzie ukończył szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące. Został absolwentem historii na Wydziale Historycznym (1994) i prawa na Wydziale Prawa (1995) Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1996 rozpoczął aplikację adwokacką w Warszawie, którą ukończył w 2000. Podjął w Warszawie praktykę adwokacką w ramach własnej kancelarii.
Opublikował takie książki jak Kontrrewolucja młodych, Lot orła i Możemy wygrać Polskę. Wybór felietonów z Radia Maryja 1997–1999. Pisał artykuły publikowane w „Bastionie”, „Ładzie”, „Najwyższym Czasie!”, „Rycerzu Niepokalanej” i „Wszechpolaku”. Działał w Opus Dei[4].
W 1989 założył deklarującą narodowe wartości Młodzież Wszechpolską, nawiązującą swoją nazwą do przedwojennego Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Początkowo pełnił funkcję jej prezesa, w 1994 został prezesem honorowym. Był członkiem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego i Stronnictwa Narodowego, którego działacze w 2001 utworzyli Ligę Polskich Rodzin. W wyborach parlamentarnych w 1993 kandydował do Sejmu z listy Unii Polityki Realnej, cztery lata później współtworzył i startował na posła z ramienia Bloku dla Polski.
W wyborach parlamentarnych w 2001 został wybrany z listy LPR na posła IV kadencji z okręgu podwarszawskiego (otrzymał 13 261 głosów)[5]. Od lipca 2004 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego sejmowej komisji śledczej badającej tzw. aferę Orlenu. Ponownie uzyskał mandat poselski w wyborach w 2005, kandydując z okręgu warszawskiego i otrzymując 35 512 głosów[6]. W Sejmie pełnił funkcję przewodniczącego Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Był inicjatorem wprowadzenia jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, nazwanej potocznie „becikowym”[7].
Był przewodniczącym kongresu LPR, w marcu 2006 został wybrany na prezesa tej partii w miejsce Marka Kotlinowskiego[8].
Wicepremier i minister edukacji narodowej
edytuj
Od 5 maja 2006 do 13 sierpnia 2007 sprawował funkcje wicepremiera i ministra edukacji narodowej w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego.
Jego nominacja na ministra doprowadziła w maju 2006 do manifestacji studenckich, które odbyły się m.in. w Gdańsku, Krakowie, Łodzi, Rzeszowie, Szczecinie i Warszawie. W czerwcu z inspiracji Inicjatywy Uczniowskiej odbył się protest grupy uczniów przed ministerstwem, którego uczestnicy spalili kukłę symbolizującą Romana Giertycha[9]. Powodem tych demonstracji były kontrowersje związane z jego poglądami o charakterze nacjonalistycznym. Inicjatywy te zostały przez niego samego określone jako „protesty lewackich ugrupowań”[10]. Zorganizowano także zbieranie podpisów pod listem otwartym dotyczącym jego odwołania (zebrano około 138 tysięcy podpisów)[11]. Powstała także inicjatywa „Giertych musi odejść” postulująca jego odwołanie, która organizowała w ciągu pierwszych miesięcy manifestacje i marsze protestacyjne w całej Polsce, m.in. pod hasłem „Początek Roku – Koniec Giertycha”[12].
W czerwcu 2006 podjął decyzję o odwołaniu szefa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Mirosława Sielatyckiego. Jako uzasadnienie tej decyzji podał wydanie przez CODN podręcznika dla nauczycieli Kompas – edukacja o prawach człowieka w pracy z młodzieżą. Celem tej publikacji, stworzonej w 2002 z inicjatywy Rady Europy i przetłumaczonej na blisko 20 języków, była promocja praw człowieka. Według Romana Giertycha podręcznik miał służyć „promocji homoseksualizmu” w szkole. Przeciwko decyzji ministra protestowali m.in. pracownicy CODN, Polska Izba Książki, Amnesty International i sekretarz generalny Rady Europy Terry Davis[13].
Jako minister przywrócił do szkół obowiązek przystąpienia na maturze do egzaminu z matematyki[14]. W lipcu 2006 ogłosił częściową „amnestię maturalną” dla absolwentów, którzy w tym samym roku nie zdali matury. Rzecznik praw obywatelskich zaskarżył wprowadzające ją rozporządzenie do Trybunału Konstytucyjnego, który 16 stycznia 2007 uznał amnestię maturalną za niezgodną z Konstytucją RP[15].
3 listopada 2006 na konferencji prasowej w Gimnazjum nr 2 w Gdańsku zaprezentował szczegóły rządowego programu, mającego działać na rzecz ukrócenia przemocy i agresji w polskich szkołach[16]. W 2007 parlament z inicjatywy jego partii wprowadził do ustawy o systemie oświaty obowiązek noszenia mundurków szkolnych przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów (określony jako „jednolity strój”)[17].
1 marca 2007, podczas nieformalnego spotkania ministrów edukacji państw Unii Europejskiej, Roman Giertych zaproponował stworzenie „Wielkiej Karty Praw Narodów”, mającej zawierać m.in. obejmujący całą Europę zakaz przeprowadzania aborcji i „propagandy homoseksualnej”[18]. Słowa te wywołały oskarżenia ministra o homofobię. Jednocześnie podczas tego wystąpienia Roman Giertych zasugerował, jakoby prezentowane przez niego stanowisko było poglądem całego polskiego gabinetu, czemu jednak zaprzeczył rzecznik prasowy rządu Jan Dziedziczak.
Działalność polityczna w latach 2007–2015
edytuj
Po rozpadzie koalicji rządowej 13 sierpnia 2007 został odwołany z urzędów wicepremiera i ministra. 24 października 2007, po przegranych przedterminowych wyborach parlamentarnych (otrzymał w nich 6394 głosy w okręgu lubelskim, a LPR nie osiągnęła wyborczego progu), zrezygnował z funkcji prezesa partii i zapowiedział odejście z polityki. Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2009 współpracował z ugrupowaniem Libertas Polska[19]. W późniejszym czasie zrezygnował z członkostwa w LPR. Deklarował potem głosowanie w wyborach na Platformę Obywatelską[20].
W lutym 2013, m.in. razem z Kazimierzem Marcinkiewiczem i Michałem Kamińskim, założył think tank Instytut Myśli Państwowej[21], którego został prezesem. W wyborach parlamentarnych w 2015 bez powodzenia jako niezależny (przy poparciu m.in. części polityków PO[22]) kandydował do Senatu w okręgu wyborczym nr 41, przegrywając z Konstantym Radziwiłłem[23].
Dalsza działalność zawodowa
edytujPo odejściu z parlamentu w 2007 powrócił do praktyki adwokackiej. Reprezentował w postępowaniu sądowym Ryszarda Krauzego, pomawianego o układy z gangiem; w pierwszej instancji uwzględniono powództwo, nakazując Telewizji Polskiej i Anicie Gargas przeproszenie przedsiębiorcy[24]. Był także pełnomocnikiem Radosława Sikorskiego w sprawie obraźliwych komentarzy na forum internetowym serwisu tygodnika „Wprost”[25]. Zawarł pierwszą ugodę w sprawie dotyczącej katastrofy smoleńskiej, na mocy której wdowa po zmarłym funkcjonariuszu Biura Ochrony Rządu otrzymała 250 tysięcy złotych zadośćuczynienia od Skarbu Państwa[26]. Był pełnomocnikiem rodziny aktorki Anny Przybylskiej w wygranym procesie z wydawcą portalu internetowego Pudelek.pl o naruszenie dóbr osobistych[27].
Reprezentował także Donalda Tuska i członków jego rodziny. Był pełnomocnikiem Michała Tuska w wygranym procesie z wydawcą „Faktu”, a także w sprawie dotyczącej rzucenia kamieniem w okno jego mieszkania[28]. Był też pełnomocnikiem Katarzyny Tusk w procesie, w wyniku którego Sąd Apelacyjny w Warszawie nakazał przeproszenie jej na internetowym portalu „Faktu”[29]. Reprezentował Donalda Tuska w sprawach przed prokuratorami, komisją śledczą ds. Amber Gold[30] i komisją śledczą ds. VAT, a także w sprawie naruszenia dóbr osobistych przez Patryka Jakiego[31].
Reprezentował Geralda Birgfellnera w sprawie dotyczącej przedsiębiorstwa Srebrna i jego sporu z Jarosławem Kaczyńskim[32], a także Leszka Czarneckiego w sprawie tzw. afery KNF[33][34].
Działalność polityczna od 2015
edytujW okresie rządów Prawa i Sprawiedliwości brał udział w protestach organizowanych przez Komitet Obrony Demokracji[35]. W wyborach prezydenckich w 2020 poparł Szymona Hołownię[36].
Wraz z Jackiem Dubois i Mikołajem Pietrzakiem skierował do MTK zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę oraz przez prokuratora krajowego Bogdana Święczkowskiego, zarzucając im masowe zatrzymania przeciwników politycznych[37][38].
20 grudnia 2021 agencja prasowa Associated Press, powołując się na informacje uzyskane przez laboratorium Citizen Lab, podała[39], że w trakcie kampanii wyborczej do parlamentu w 2019 telefon Romana Giertycha został zhakowany przy użyciu będącego w posiadaniu instytucji rządowych oprogramowania Pegasus[40][41][42][43]. Według medialnych doniesień[44][45] inwigilacja miała mieć związek ze śledztwem prowadzonym w sprawie spółki Polnord.
W 2023 Roman Giertych zainicjował powstanie „Sieci na Wybory”, koordynującej akcje przeciwników PiS w mediach społecznościowych[46]. W tym samym roku ogłosił zamiar wystartowania w wyborach do Senatu[47]. Polska 2050 zaproponowała wystawienie go jako kandydata w ramach paktu senackiego[48], jednak koncepcja ta nie uzyskała aprobaty innych podmiotów wchodzących w skład porozumienia[49]. Ostatecznie polityk ogłosił, że nie wystartuje w wyborach[50].
27 sierpnia 2023 Donald Tusk zapowiedział start Romana Giertycha w wyborach do Sejmu z listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu kieleckim[51], w którym pierwsze miejsce na liście PiS objął Jarosław Kaczyński[52]. Otrzymał ostatnie miejsce na liście KO w tym okręgu. W wyborach otrzymał 23 622 głosy, uzyskując mandat poselski[53]. W Sejmie X kadencji został członkiem Komisji Łączności z Polakami za Granicą[54]. W styczniu 2024 został wiceprzewodniczącym klubu parlamentarnego KO[55]. W lipcu 2024 Donald Tusk zapowiedział zawieszenie go w prawach członka klubu i usunięcie z funkcji jego wiceprzewodniczącego; miało to związek z nieuczestniczeniem przez Romana Giertycha w głosowaniu nad przepisami ograniczającymi penalizację aborcji (mimo obecności na sali obrad), co stanowiło złamanie dyscypliny partyjnej[56][57].
Postępowania sądowe i prokuratorskie
edytujW marcu 2005 w wywiadzie dla dziennika „Rzeczpospolita” nazwał Adama Michnika „byłym partyjnym aparatczykiem”, za co wytoczono mu proces o naruszenie dóbr osobistych. We wrześniu 2007 Sąd Apelacyjny w Warszawie prawomocnie nakazał Romanowi Giertychowi przeproszenie Adama Michnika i zapłatę 10 tysięcy złotych na rzecz Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Laskach[58].
W 2009 Roman Giertych wygrał proces wytoczony wydawcy dziennika „Fakt” o ochronę dóbr osobistych[59]. W 2017 ostatecznie wygrał przed Sądem Najwyższym wytoczoną przez siebie sprawę związaną z odpowiedzialnością wydawców za treść komentarzy pod artykułami w portalach internetowych[60][61].
Zastępca prokuratora generalnego Bogdan Święczkowski skierował wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec Romana Giertycha za wypowiedziane pod koniec 2016 słowa krytyki pod adresem Zbigniewa Ziobry i prokuratury. Sprawa ta została umorzona w 2017 przez Sąd Dyscyplinarny przy Izbie Adwokackiej w Warszawie. Prokurator generalny zaskarżył to rozstrzygnięcie do działającej od marca 2019 Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Rozpatrywany w maju 2019 wniosek był pierwszą tego rodzaju sprawą w tej izbie. Roman Giertych ocenił postępowanie jako próbę „zastraszania adwokatów przez najwyższe organy prokuratury”. Wskazał też, że jego zdaniem było powiązane z jego działalnością jako pełnomocnika Donalda Tuska i Geralda Birgfellnera[62]. W lutym 2020 kasacja prokuratora generalnego została ostatecznie oddalona[63].
15 października 2020 został zatrzymany przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego[64]. Podczas wieczornego przeszukania w jego domu stracił przytomność, wskutek czego trafił do szpitala[65]. Wcześniej przeszukano też siedzibę jego kancelarii adwokackiej[66]. 16 października 2020 – według prokuratora – został mu przedstawiony zarzut wyprowadzenia kwoty blisko 92 milionów złotych z giełdowej spółki deweloperskiej[67]. Skuteczność tej czynności była następnie podważana. Wskazywano, że z przebywającym wtedy w szpitalu adwokatem nie było kontaktu, a prowadząca czynność prokurator wprost zapisała w protokole, że Roman Giertych śpi[68]. Następnego dnia poznański sąd rejonowy odmówił zastosowania tymczasowego aresztowania wobec pięciu innych osób zatrzymanych w tej sprawie (w tym przedsiębiorcy Ryszarda Krauzego), motywując tę decyzję brakiem przesłanek uprawdopodobniających popełnienie przestępstwa[69]. W listopadzie 2020 sąd wstrzymał wykonalność zastosowanych przez prokuratora środków zapobiegawczych (w tym zakazu wykonywania zawodu adwokata)[70]. W następnym miesiącu sąd, uwzględniając zażalenie, uchylił decyzję o zastosowaniu tych środków, wskazując na brak dowodów popełnienia przestępstwa. Stwierdził także, że Roman Giertych nie uzyskał statusu podejrzanego w sprawie wobec braku skutecznego ogłoszenia zarzutów[71]. Również w grudniu 2020 sąd uwzględnił zażalenie na przeszukanie kancelarii adwokackiej, oceniając tę czynność za niezgodną z prawem[72]. Roman Giertych wyjechał z Polski i zamieszkał we Włoszech[73].
W grudniu 2021 prokurator z Prokuratury Regionalnej w Lublinie wystąpił do sądu z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie Romana Giertycha, motywując to jego wielokrotnym niestawiennictwem na wezwania celem przedstawienia kolejnych zarzutów[74]. W marcu 2022 sąd nie uwzględnił tego wniosku, ponownie wskazując na brak przesłanek ogólnych stosowania środków zapobiegawczych w postaci dużego prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa[75][76]. W kwietniu 2022 Sąd Okręgowy w Lublinie utrzymał w mocy tę decyzję[77]. W kwietniu 2022 sąd uchylił decyzję prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie przekroczenia uprawnień przez prokuratorów zaangażowanych w sprawę[78][79].
Sprawa zatrzymania i postępowania wobec Romana Giertycha była przedmiotem zainteresowania organizacji praw człowieka i instytucji europejskich. W lipcu 2021 Komisja Europejska w swoim sprawozdaniu wskazała ją jako przykład naruszania reguł praworządności[80]. Helsińska Fundacja Praw Człowieka w swoim raporcie Stan oskarżenia. Prokuratura w latach 2016–2022 z marca 2022 wskazała ją jako przykład na upolitycznienie działań prokuratury[81]. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w deklaracji z czerwca 2022 uznało działania wobec adwokata za przejaw represji politycznych wobec przeciwników rządu[82].
Wyniki wyborcze
edytuj| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1993 | Unia Polityki Realnej | Sejm II kadencji | nr 18 | 2681 (2,09%) [83]
| |
| 1997 | Blok dla Polski | Sejm III kadencji | nr 27 | 916 (0,22%) [84]
| |
| 2001 | Liga Polskich Rodzin | Sejm IV kadencji | nr 20 | 13 261 (4,52%) [85]
| |
| 2005 | Sejm V kadencji | nr 19 | 35 812 (4,72%) [86]
| ||
| 2007 | Sejm VI kadencji | nr 6 | 6394 (1,27%) [87]
| ||
| 2015 | Obywatelski KWW Romana Giertycha | Senat IX kadencji | nr 41 | 51 289 (20,29%) [23]
| |
| 2023 | Koalicja Obywatelska | Sejm X kadencji | nr 33 | 23 622 (3,58%) [53]
| |
Życie prywatne
edytujPochodzi z rodziny polityków związanych z ruchem narodowym. Jest synem Macieja Giertycha, wnukiem Jędrzeja Giertycha i prawnukiem Włodzimierza Łuczkiewicza[88][89], a także bratankiem Wojciecha Giertycha i bratem Mariana Giertycha[90]. Jest mężem Barbary, z którą ma czworo dzieci (Marię, Karolinę, Leona i Alicję)[91].
Odznaczenia
edytujW 2006 otrzymał Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”[92].
Publikacje
edytuj- Kontrrewolucja młodych, Ad Astra, Warszawa 1994, ISBN 83-901684-1-3.
- Za błękitną kurtyną: polski wywiad na tropie masonów, Fulmen-Poland, Warszawa 1996, ISBN 83-86445-08-4 (Roman Giertych wypierał się autorstwa, które przypisał mu Michał Karnowski; książka została wydana pod pseudonimem „Roman Bertowski”)[93].
- Lot orła, Fundacja „Nasza Przyszłość”, Szczecinek 2000, ISBN 83-88531-04-2.
- Możemy wygrać Polskę. Wybór felietonów z Radia Maryja 1997–1999, Ostoja, Krzeszowice 2001, ISBN 83-88020-52-8.
- Między prawem a polityką, Wydawnictwo Debiuty, Poznań 2013, ISBN 978-83-928036-8-3.
- Kronika dobrej zmiany, Eco Redonum, Warszawa 2017, ISBN 978-83-949561-0-3.
- W obronie Konstytucji, Eco Redonum, Warszawa 2018, ISBN 978-83-949561-1-0.
- Kronika podłej zmiany, Eco Redonum, Warszawa 2019, ISBN 978-83-949561-2-7.
- Kariera Prokuratora Żółcia, Eco Redonum, Warszawa 2020, ISBN 978-83-949561-4-1.
Przypisy
edytuj- ↑ Michał Seweryński zajmował stanowisko ministra edukacji i nauki, nie będąc wicepremierem.
- ↑ Ryszard Legutko zajmował stanowisko ministra edukacji narodowej, nie będąc wicepremierem.
- ↑ Giertych Roman, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-05-15].
- ↑ Partia Giertycha i Wiplera? [online], polityka.pl, 4 czerwca 2013 [dostęp 2024-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 26 września 2001 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 23 września 2001 r. (Dz.U. z 2001 r. nr 109, poz. 1186).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 września 2005 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 września 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 195, poz. 1626).
- ↑ Giertych: „becikowe” od stycznia [online], wp.pl, 16 listopada 2005 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Roman Giertych prezesem LPR [online], wp.pl, 11 marca 2006 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Uczniowie kontra minister Giertych – zatrzymano 18 osób [online], wp.pl, 13 czerwca 2006 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Protesty przeciwko Giertychowi i Lepperowi [online], money.pl, 13 maja 2006 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ List otwarty w sprawie odwołania Romana Giertycha ze stanowiska Ministra Edukacji Narodowej, bezgiertycha.rp4.pl, 2006 [zarchiwizowane 2012-02-18].
- ↑ Kampania przeciwko Giertychowi, „Gazeta Wyborcza”, 1 września 2006.
- ↑ Rada Europy przeciw decyzji Giertycha, „Gazeta Wyborcza”, 14 czerwca 2006.
- ↑ Giertych: obowiązkowa matematyka od 2010 r. [online], wp.pl, 21 lutego 2007 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 stycznia 2007 r. sygn. akt U 5/06 (Dz.U. z 2007 r. nr 10, poz. 70).
- ↑ Konferencja prasowa Pana Romana Giertycha, wicepremiera, Ministra Edukacji Narodowej, dotycząca prezentacji programu „Zero tolerancji dla przemocy w szkole”, men.gov.pl, 3 listopada 2006 [zarchiwizowane 2007-12-25].
- ↑ Sejm: mundurki obowiązkowe w podstawówce i gimnazjum [online], wp.pl, 11 kwietnia 2007 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Tekst wystąpienia Romana Giertycha w Heidelbergu, wyborcza.pl, 2 marca 2007 [zarchiwizowane 2012-07-16].
- ↑ Giertych zna Ganleya i doradza Libertas [online], wp.pl, 20 maja 2009 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Giertych: od lat głosuję na PO [online], wprost.pl, 27 maja 2013 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Krzysztof Majdan, Think tank Niesiołowskiego, Giertycha, Marcinkiewicza. Polacy zaczną słuchać nowej „kuźni ekspertów”? [online], natemat.pl, 27 maja 2013 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Michał Wojtczuk, Wybory parlamentarne 2015 Warszawa. Roman Giertych ma poparcie senatora PO, którego chce zastąpić [online], wyborcza.pl, 13 października 2015 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-11-01].
- ↑ TVP i Anita Gargas muszą przeprosić Ryszarda Krauzego [online], wirtualnemedia.pl, 29 października 2012 [dostęp 2012-10-30].
- ↑ „Wprost” przeprosi Sikorskiego. Ugoda za komentarze w sieci, newsweek.pl, 12 marca 2012 [zarchiwizowane 2012-03-14].
- ↑ Pierwsza ugoda po katastrofie smoleńskiej [online], tvn24.pl, 7 marca 2011 [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Pudelek.pl po wyroku sądowym wypłaci 300 tys. zł zadośćuczynienia rodzinie Anny Przybylskiej [online], wirtualnemedia.pl, 15 kwietnia 2015 [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Kamieniem w dom Michała Tuska. Roman Giertych o działaniach prokuratury: Hańba! [online], dziennik.pl, 27 stycznia 2018 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ Jacek Kowalski, Katarzyna Tusk wygrała w sądzie z Fakt24.pl [online], press.pl, 5 grudnia 2016 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Michał Wilgocki, Wojciech Czuchnowski, Przesłuchanie Donalda Tuska przed komisją ds. Amber Gold [online], wyborcza.pl, 5 listopada 2018 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Patryk Jaki przeprasza Donalda Tuska [online], wyborcza.pl, 9 czerwca 2020 [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Ewa Ivanova, Taśmy Kaczyńskiego. Gerald Birgfellner na celowniku prokuratury [online], wyborcza.pl, 28 lutego 2019 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Agnieszka Kublik, Spokój za 40 mln. Bankier Leszek Czarnecki oskarża Komisję Nadzoru Finansowego [online], wyborcza.pl, 13 listopada 2018 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ Maciej Orłowski, Afera KNF. Giertych składa zawiadomienie do prokuratury na Zdzisława Sokala [online], wyborcza.pl, 13 listopada 2018 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ „Hello”, „jestem wesoły Romek”. Skaczący Giertych hitem sieci [online], tvn24.pl, 14 grudnia 2015 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Artur Bartkiewicz, Giertych: Jeśli Duda wygra, Konfederacja może przestać istnieć [online], rp.pl, 30 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-30].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Ziobro i Święczkowski przed Trybunał w Hadze. Będzie wniosek o ich ściganie [online], wyborcza.pl, 4 listopada 2021 [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Giertych: zarzucamy kierownictwu prokuratury popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości [online], tvn24.pl, 4 listopada 2021 [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Frank Bajak, Vanessa Gera, AP Exclusive: Polish opposition duo hacked with NSO spyware [online], apnews.com, 21 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22] (ang.).
- ↑ Witold Głowacki, Telefony Giertycha i prok. Wrzosek były śledzone z pomocą Pegasusa [online], oko.press, 20 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Roman Giertych i Ewa Wrzosek śledzeni przez Pegasusa – Associated Press [online], onet.pl, 20 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Tomasz Mileszko, Associated Press: Roman Giertych i Ewa Wrzosek byli śledzeni Pegasusem [online], komputerswiat.pl, 21 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Kamil Turecki, Afera Pegasusa. Badacz Citizen Lab o inwigilacji telefonu Romana Giertycha: to, co się stało, jest szokujące [online], onet.pl, 22 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Inwigilacja Romana Giertycha. Kto mógł wydać zgodę na podsłuch? [online], onet.pl, 22 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Izabela Kacprzak, Grażyna Zawadka, Dlaczego przeciw Romanowi Giertychowi użyto Pegasusa? [online], rp.pl, 22 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-22].
- ↑ Rafał Pikuła, Twitterowa kampania Romana Giertycha. „Jak obywatelska akcja 'Wyborczej' w 1989 roku” [online], wyborcza.pl, 3 marca 2023 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Marta Zdanowska, Roman Giertych do Senatu z poparciem opozycji? Budka trochę się wije, ale w końcu mówi, co sądzi o kandydaturze [online], tokfm.pl, 31 maja 2023 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Adrian Borek, Hołownia: Zgłosiłem R. Giertycha w ramach paktu senackiego do Senatu, ale jako kandydata niezależnego [online], gazetaprawna.pl, 3 sierpnia 2023 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Roman Giertych zdecydował w sprawie startu do Senatu [online], onet.pl, 9 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-10].
- ↑ Jest ostateczna decyzja R. Giertycha ws. startu do Senatu [online], polsatnews.pl, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-22].
- ↑ Anna Mokrzanowska, Szykuje się wielki pojedynek Giertych kontra Kaczyński. Tusk ogłosił sensacyjną wiadomość [online], wprost.pl, 27 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Barbara Bodalska, Wybory. Nieoczekiwane zestawienie w Świętokrzyskiem: Giertych i Kaczyński? [online], euractiv.pl, 28 sierpnia 2023 [dostęp 2023-10-17].
- ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2023 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-10-18].
- ↑ Posłowie X kadencji: Roman Giertych [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-11-22].
- ↑ Giertych otrzymał ważną funkcję w KO. Rekomendował go Tusk [online], wprost.pl, 17 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-17].
- ↑ Piotr Białczyk, Giertych znów złamał dyscyplinę. Projekt aborcyjny upadł w Sejmie [online], interia.pl, 12 lipca 2024 [dostęp 2024-07-12].
- ↑ Giertych nie zagłosował w sprawie aborcji. Tusk: zostanie zawieszony [online], tvp.info, 12 lipca 2024 [dostęp 2024-07-12].
- ↑ Sąd: Roman Giertych ma przeprosić Adama Michnika, wyborcza.pl, 26 września 2007 [zarchiwizowane 2014-10-06].
- ↑ Sergiusz Sachno, Giertych wygrał z „Faktem” [online], wprost.pl, 5 lutego 2009 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Mariusz Jałoszewski, Giertych znowu wygrał z internetowymi hejterami [online], wyborcza.pl, 30 września 2016 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ Mariusz Jałoszewski, Giertych wygrał sprawę o hejterskie komentarze. Wyrok może zrewolucjonizować polski internet [online], oko.press, 22 kwietnia 2017 [dostęp 2020-03-18].
- ↑ „Mamy do czynienia z próbą zastraszania adwokatów”. Giertych przed Izbą Dyscyplinarną SN [online], polsatnews.pl, 9 maja 2019 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Izba Dyscyplinarna SN oddaliła kasację prokuratora generalnego ws. Giertycha [online], forsal.pl, 11 lutego 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Adam Zygiel, Roman Giertych i Ryszard Krauze zatrzymani przez CBA [online], rmf24.pl, 15 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Karolina Kołodziejczyk, Roman Giertych w szpitalu. Prokuratura o „symulowaniu braku świadomości” [online], wp.pl, 16 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Daniel Flis, Mec. Dubois: nie wiemy, jakie dokumenty CBA zabrało z kancelarii Giertycha [online], oko.press, 19 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Porażka prokuratury w sprawie, w której zatrzymano Romana Giertycha [online], polityka.pl, 16 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Piotr Żytnicki, Prokuratorka napisała, że Roman Giertych spał. Jej szef: To było tylko niewiążące wrażenie [online], wyborcza.pl, 30 listopada 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Kamil Dziubka, Porażka prokuratury w sprawie Giertycha. Ryszard Krauze i reszta na wolności [online], onet.pl, 17 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Sąd: Roman Giertych może pracować jako adwokat [online], onet.pl, 17 listopada 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Piotr Żytnicki, Giertych nie jest podejrzanym. Sąd ostro o metodach prokuratury: Bezprawne i nieetyczne [online], wyborcza.pl, 3 grudnia 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Tomasz Nyczka, Piotr Żytnicki, Czego szukali u Giertycha? Sąd znów wytyka prokuraturze błędy i każe oddać dokumenty z rewizji [online], wyborcza.pl, 18 grudnia 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Michał Wróblewski, Roman Giertych musi wrócić do Polski. Dostał „ultimatum” [online], wp.pl, 31 sierpnia 2023 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Komunikat Rzecznika Prasowego Prokuratury Regionalnej w Lublinie dotyczący zarzutów wobec Romana G. w sprawie działania na szkodę spółki [online], gov.pl, 10 grudnia 2021 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Sąd nie zgodził się na aresztowanie Romana Giertycha [online], onet.pl, 29 marca 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Magdalena Auzbiter, Sąd nie wyraził zgody na tymczasowe aresztowanie Romana Giertycha [online], rp.pl, 29 marca 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Krystyna Opozda, Giertych triumfuje. Decyzja sądu [online], interia.pl, 29 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Kamil Dziubka, Prokuratorom tropiącym Romana Giertycha mogą grozić zarzuty [online], onet.pl, 28 kwietnia 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Prokuratura przekroczyła uprawnienia ws. Romana Giertycha? Jest śledztwo [online], wp.pl, 4 lipca 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Komisja Europejska: sprawa Giertycha, „lex Obajtek” i Agory jako przykłady łamania praworządności [online], wyborcza.pl, 21 lipca 2021 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Stan oskarżenia. Prokuratura w latach 2016–2022, hfhr.pl, luty 2022, s. 56 [zarchiwizowane 2022-03-14].
- ↑ Anna Wójcik, Europosłowie: w sprawie KPO Komisja nie może iść na kompromisy [online], oko.press, 27 czerwca 2022 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Poland – candidate data, University of Essex [zarchiwizowane 2015-02-26] (ang.).
- ↑ Wybory 1997, pkw.gov.pl [zarchiwizowane 2001-11-23].
- ↑ Wybory parlamentarne 2001 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-06-08].
- ↑ Wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 25 września 2005 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-06-08].
- ↑ Wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 21 października 2007 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2024-06-08].
- ↑ Barbara O’Driscoll, Zmów zdrowaśkę. Historia Marii i Jędrzeja Giertychów, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2007, s. 20.
- ↑ Dorota Kowalska, Franciszek, Jędrzej, Maciej, Roman… Giertychowie, czyli rodzina politycznie zakorzeniona [online], polskanews.pl, 10 listopada 2017 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Uniwersytet Zielonogórski: Duda przyznał tytuł, Giertych profesorem belwederskim [online], wyborcza.pl, 23 marca 2021 [dostęp 2023-12-31].
- ↑ Monika Piorun, Adwokatka kościelna z 4 dzieci i doktoratem. Kim jest żona Romana Giertycha? [online], natemat.pl, 16 października 2020 [dostęp 2023-11-01].
- ↑ Rafał Przedmojski, Sikorski odznaczył Giertycha [online], wprost.pl, 2 stycznia 2009 [dostęp 2009-12-13].
- ↑ Michał Karnowski, Chowany na wodza, czyli historia Romana Giertycha, „Dziennik Polska-Europa-Świat”, 6 kwietnia 2007.
Linki zewnętrzne
edytuj- Posłowie V kadencji: Roman Giertych [online], sejm.gov.pl [dostęp 2015-06-18].