Rodrigo Duterte
Rodrigo Roa Duterte (ur. 28 marca 1945 w Maasin) – filipiński polityk, trzykrotny burmistrz Davao w latach 1988–1998, 2001–2010 i 2013–2016, w latach 2016–2022 prezydent Filipin. Pełnił funkcję burmistrza miasta Davao oraz wiceburmistrza tego miasta w latach 1986–1987 i 2010–2013. Deputowany do filipińskiej Izby Reprezentantów z okręgu Davao w latach 1998–2001.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
16. Prezydent Filipin | |
Okres |
od 30 czerwca 2016 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Biografia
edytujDzieciństwo i młodość
edytujRodrigo Duterte urodził się 28 marca 1945 roku w Maasin[1]. Jest synem Vicentego G. Duterte, prawnika z ludu Visayan oraz Soledad Duterte, nauczycielki[1]. Dziadek Rodrigo Duterte był z pochodzenia Chińczykiem[2]. Według Duterte w wieku szesnastu lat miał dokonać zabójstwa za pomocą noża[3]. Rodrigo został wyrzucony z dwóch liceów za złe zachowanie, jednak udało mu się dostać na studia prawnicze na Uniwersytecie San Beda[4]. Przed obroną pracy na uczelni miał strzelić do człowieka, który dokuczał mu z powodu jego pochodzenia[1]. Po ukończeniu studiów prawniczych rozpoczął praktyki w biurze prokuratora miejskiego w Davao i w ciągu dziesięciu lat awansował z czwartego na drugiego asystenta prokuratora[1].
W wieku czternastu lub piętnastu lat Duterte miał paść ofiarą molestowania seksualnego[5]. Na wniosek Konferencji Biskupów Katolickich Filipin polityk wskazał na sprawcę ojca Marka Falveya, zmarłego w 1975 roku jezuitę[1]. Duterte wcześniej nie mówił o napaści, gdyż był za młody i obawiał się, że nikt nie uwierzy w jego relację[1].
Burmistrz Davao
edytujW 1986 roku Rodrigo Duterte wybrano na burmistrza Davao[6]. Jako burmistrz zasłynął z poprawy bezpieczeństwa w mieście. Rzeczywiści i domniemani przestępcy byli mordowani przez stworzone przez Duterte szwadrony śmierci. Przed wyborami prezydenckimi w 2016 roku media poinformowały, że Duterte osobiście mordował przestępców. W grudniu 2016 roku Duterte przyznał, że zabił trzy osoby[7]. Według zeznań emerytowanego oficera policji Arturo Lascanasa członkowie szwadronów śmierci otrzymywali od 20 tys. do 100 tys. pesos za zamordowaną osobę, a sam Duterte osobiście zabił ok. 200 osób. Według relacji Edgara Matabato (byłego szefa jednego ze szwadronów śmierci) Duterte ukrywał się pod pseudonimem Charlie Mike i osobiście zabił za pomocą pistoletu maszynowego Uzi agenta służby bezpieczeństwa[1]. Na rozkaz Duterte Edgar Matabato ćwiartował ciała ofiar i wrzucał je na pożarcie krokodylom lub do morza[1]. W latach 1988–2013 szwadrony śmierci zabiły co najmniej 1000 osób[3]. Według szacunków filipińskiego prawnika Jude Sabio Duterte jest odpowiedzialny za zamordowanie 9400 niewinnych osób[8].
13 sierpnia 1989 roku z więzienia Davao uciekło 16 przestępców. Osadzeni byli członkami gangu Wild Boys of DaPeCol. Liderzy gangu, Felipe Pugoya i Mohammad Nazir Samparani, wcześniej uciekli z więzienia[1]. Uciekinierom udało się porwać 15 protestanckich misjonarzy w organizacji Radosne Zgromadzenie Boga[9]. Rodrigo Duterte uczestniczył w dwudniowych negocjacjach[9]. W tym czasie kryminaliści wielokrotnie zgwałcili, a następnie zabili australijską misjonarkę Jacqueline Hamill[9]. Operacja zakończyła się wystrzeleniem przestępców. Podczas ataku zginęło także pięcioro zakładników[9]. Przed wyborami prezydenckimi w 2016 roku ujawniono nagranie, w którym Duterte przyznał, że śmierć Hamill była stratą, gdyż nie mógł jako burmistrz mieć ją pierwszy[10].
Wybory prezydenckie w 2016 roku
edytujPrzed wyborami prezydenckimi Duterte wielokrotnie przyznawał, że zabijał ludzi. Dzięki jego polityce wobec przestępców w Davao na Filipinach zaczął być postrzegany jako „bohater mas”[1]. 9 maja 2016 roku Duterte jako kandydat socjalistów wygrał wybory prezydenckie, zdobywając 16 601 997 głosów (39%)[11][12][13]. 30 maja 2016 roku Rodrigo Duterte został zaprzysiężony na 16. Prezydenta Filipin[14].
Prezydent Filipin
edytujWkrótce po objęciu urzędu prezydenta ogłosił kampanię antynarkotykową, w ramach której państwo zaczęło wypłacać po 5 tys. pesos za każdego zabitego narkomana i do 15 tys. pesos za każdego zabitego dilera. Według ujawnionych przez Senat informacji, do 22 sierpnia 2016 roku zabito 1779 osób oskarżonych o posiadanie lub handel narkotykami. 712 z nich straciło życie z rąk policji, a reszta to efekt samosądów i porachunków[15]. 12 grudnia 2016 przyznał, iż zażywał fentanyl w celu uśmierzenia bólu powstałego po wypadku motocyklowym, lecz zaprzestał stosowania leku po namowie lekarza, który stwierdził u niego nadużywanie tego opioidu. Po tym oświadczeniu wielu filipińskich polityków wezwało prezydenta do przedstawienia informacji na temat stanu swojego zdrowia[16]. W ramach walki z korupcją Duterte nakazał zniszczyć samochody odebrane urzędnikom[1]. W październiku 2017 roku policja zakończyła walkę z narkomanią, zaś jej obowiązki przejęła specjalna agencja rządowa[17].
Pod koniec maja 2017 roku islamskie bojówki zaatakowały miasto Marawi. W odpowiedzi prezydent ogłosił stan wyjątkowy na wyspie Mindanao w celu wyeliminowania zagrożenia ze strony radykałów[18].
Rodrigo Duterte jest oskarżany[przez kogo?] o łamanie praw człowieka. W sierpniu 2017 roku Duterte stwierdził, że należy strzelać do osób, przeszkadzających w walce z przestępcami narkotykowymi. Deklaracja spotkała się z krytyką organizacji Human Rights Watch[19]. W lutym 2018 roku Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wszczął dochodzenie przeciwko prezydentowi Filipin. MTK oskarżyło prezydenta o śmierć prawie 4 tys. osób, zabitych w ramach antynarkotykowej kampanii[20]. W odpowiedzi marcu 2018 roku Duterte zapowiedział, że nakarmi krokodyle przedstawicielami Międzynarodowego Trybunału Karnego, jeśli przyjadą do Filipin w celu zbadania stanu przestrzegania praw człowieka[21][22][23]. Według Amnesty International działania Duterte mogą zostać uznane za zbrodnie przeciwko ludzkości[20].
Walka z narkotykowymi dilerami spotkała się z krytyką Kościoła katolickiego. W odpowiedzi prezydent Filipin oskarżył księży o korupcję, homoseksualizm i wykorzystywanie dzieci. Wypowiedź Duterte padła dzień po spotkaniu jego doradcy Jesusa Dureza i papieża Franciszka w Watykanie[24].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Prezydent morderca. Duterte nie przestaje zaskakiwać. tvp.info, 2018-02-16. [dostęp 2018-06-23].
- ↑ Christopher Woody: The Philippines' president is headed to China with high hopes, but he may be in for a rough landing. finance.yahoo.com, 2016-10-19. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ a b Euan McKirdy: Philippines' President Duterte: I killed when I was 16. edition.cnn.com, 2017-11-10. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ 17 Things You Didn’t Know About Rodrigo Duterte. filipiknow.net. [dostęp 2018-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-26)]. (ang.).
- ↑ Germelina Lacorte, Inquirer Mindanao: Duterte names priest who allegedly molested him as teen. newsinfo.inquirer.net, 2015-12-04. [dostęp 2018-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]. (ang.).
- ↑ George Sison: Rody Duterte owes his political career to Cory Aquino. lifestyle.inquirer.net, 2016-06-05. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Philippines' Duterte admits personally killing suspects. bbc.com, 2016-12-14. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Oliver Holmes: Mass murder' complaint filed against Philippines' President Duterte at ICC. theguardian.com, 2017-04-25. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ a b c d What went before. newsinfo.inquirer.net, 2016-08-19. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Philippines presidential candidate apologises for comments on Australian rape victim. theguardian.com, 2016-04-19. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Philippines election: Maverick Rodrigo Duterte wins presidency. bbc.com, 2016-05-10. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Eimor P. Santos: Lawmakers set Monday proclamation for Duterte, Robredo. cnnphilippines.com, 2016-05-28. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Norman Tabor: Duterte. Antyklerykał na czele bastionu katolickiego. racjonalista.pl. [dostęp 2018-09-25]. (pol.).
- ↑ Georgia McCafferty: Duterte confirmed as Philippines President after vowing to sleep in. edition.cnn.com, 2016-05-30. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ More than 1,700 drug suspects killed in Philippines amid new crackdown. foxnews.com, 2016-08-22. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Duterte’s use of painkiller fentanyl draws concern in Philippines. thenational.ae, 2016-12-18. [dostęp 2019-04-21]. (ang.).
- ↑ Oliver Holmes: Rodrigo Duterte pulls Philippine police out of brutal war on drugs. theguardian.com, 2017-10-12. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Philippines President Duterte declares martial law on Mindanao island. bbc.com, 2017-05-23. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Oliver Holmes: Human rights group slams Philippines president Duterte's threat to kill them. theguardian.com, 2017-08-17. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ a b James Griffiths: International Criminal Court may investigate Duterte, Philippines says. edition.cnn.com, 2018-02-09. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Feed UN human rights probers to crocodiles, says Duterte. asiaone.org, 2018-03-12. [dostęp 2018-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-23)]. (ang.).
- ↑ Allan Nawal, Julie Alipala: Feed ICC probers to crocs, says Duterte. newsinfo.inquirer.net, 2018-03-12. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Simon Rughneen, Nicola Smith: Duterte goes to war with UN as he threatens to throw rights team to the crocodiles. telegraph.co.uk, 2018-03-12. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
- ↑ Philippine president challenges Catholic church to 'showdown'. theguardian.com, 2017-01-19. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).