Ramaria subbotrytis

gatunek grzyba

Ramaria subbotrytis (Coker) Corner – gatunek grzybów należący do rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae)[1].

Ramaria subbotrytis
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

siatkoblaszkowce

Rodzina

siatkoblaszkowate

Rodzaj

koralówka

Gatunek

Ramaria subbotrytis

Nazwa systematyczna
Ramaria subbotrytis (Coker) Corner
Monograph of Clavaria and allied Genera (Annals of Botany Memoirs No. 1): 625 (1950)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ramaria, Gomphaceae, Gomphales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1923 r. William Chambers Coker, nadając mu nazwę Clavaria subbotrytis. W 1950 r. Edred John Henry Corner przeniósł go do rodzaju Ramaria[1].

Morfologia

edytuj
Owocnik

Klawarioidalny o wymiarach 7,5 × 5,5 cm, krzaczkowaty, wielokrotnie rozgałęziony, w zarysie jajowaty. Trzon 20 × 15 mm, wydatny, pojedynczy, gruby, lekko ukorzeniony, gładki, ale nie nagi na całej powierzchni, rozgałęziający się u samej podstawy na dwie główne gałęzie. Poniżej podłoża jest biały, powyżej tej samej barwy co gałęzie, ze śladami brązowienia na małych gałązkach mniejszej głównej gałęzi i na głównej części trzonu. Miąższ trzonu w stanie świeżym biały, bardzo kruchy, po wysuszeniu twardy. Główne gałęzie cztery, wzdłużnie prążkowane, wznoszące się, ale nie wyprostowane, na całej powierzchni cielistoróżowe, z wiekiem blaknące, kremowo-ochrowe, z wyjątkiem najwyższych gałęzi i wierzchołków. Miąższ gałęzi w dolnej części białawy, w górnej różowawy. Kąty wyrastania gałęzi zaokrąglone, odległości między rozgałęzieniami ku górze dość gwałtownie zmniejszają się. Wierzchołki nieco wydłużone, palcowane, dwu-lub trzydzielne, tej samej barwy co górne gałęzie lub nieco jaśniejsze. Zapach brak, smak lekko gorzki lub kwaśny[2].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników cynamonowoochrowy. Podstawki 40 × 8 µm, maczugowate, często kręte, bez sprzążek, w młodym wieku nieco refrakcyjne, z 4 sterygmami. Bazydiospory 8,3–10,1 × 3,2–5,2 µm, cylindryczne do wąsko elipsoidalnych, często napęczniałe, o prawie gładkim profilu, z zawartością jednorodną lub z niewyraźnymi gutulami i wakuolami. Ścianka o grubości do 0,3 µm, wyrostek wnęki ekscentryczny, stopniowany, powierzchnia pokryta silnie cyjanofilnymi, skomplikowanymi, krętymi grzbietami i rozproszonymi brodawkami pokrywającymi rozległą powierzchnię ścian[2].

Strzępki w tramie trzonu o średnicy 2,5–9 µm, cienkościenne lub nieco grubościenne (ścianka do 0,5 µm), bezbarwne, bez sprzążek, ampułkowato napęczniałe do 13 µm, gładkie lub słabo i niewyraźnie ornamentowane. Występują strzępki gleocystydialne w postaci krótkich odcinków strzępek w pobliżu przegród. Strzępki gałęzi górnej o średnicy 3–15 µm, cienkościenne, szkliste, bez sprzążek, ściśle równoległe, przylegające[2].

Gatunki podobne

Ramaria subbotrytis jest nieco podobna do koralówki czerwonowierzchołkowej (R. botrytis), która ma wierzchołki gałęzi fioletowo-czerwonone, a nie na różowe, a gałęzie kremowe, a nie cielistoróżowe. Różni się też zarodnikami, których powierzchnia jest ozdobiona prążkami[2]. Koralówka strojna (R. formosa) jest znacznie bardziej krucha i ma żółte końcówki w niedojrzałych stadiach, a także głębszy różowy kolor oraz węższe i gładsze i cynamonowe zarodniki, niż R. subbotrytis[3].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Podano jego stanowiska w Ameryce Północnej, Europie i Azji[4]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[5], ale jego stanowiska podano w późniejszych latach[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Naziemny grzyb ektomykoryzowy, tworzący symbiozę z drzewami iglastymi. Jego współżycie z drzewami zostało dogłębnie zbadane. Badania wykazały, że mykoryzy różnych gatunków Ramaria są bardzo podobne morfologicznie i trudne do odróżnienia od siebie. Pod ziemią grzyby te tworzą grzybnię oplatającą korzenie drzew i wnikające do nich arbuskule[8].

Owocniki koralówek zamieszkiwane są głównie przez roztocze i skoczogonki. W ich jelitach wykryto zarodniki tych grzybów. Sugeruje to symbiotyczny związek między nimi. Prawdopodobnie bezkręgowce te biorą udział w rozprzestrzenianiu koralówek[9].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-04] (ang.).
  2. a b c d R.H. Petersen, Contributions toward a monograph of Ramaria. V. Type specimen studies of taxa described by W.C. Coker, „Sydowia”, 35, Mycobank, 1982, s. 176–205 [dostęp 2024-02-04] (ang.).
  3. Albert Pilát, Otto Ušák, Mały atlas grzybów, Warszawa: PWRiL, 1977, s. 37.
  4. Występowanie Ramaria subbotrytis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-01-30] (ang.).
  5. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 579–583, ISBN 83-89648-09-1.
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  7. Aktualne stanowiska Ramaria subbotrytis w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  8. Eduardo Nouhra, Morphological and molecular characterization of selected Ramaria mycorrhizae, „Mycorrhiza”, 15 (1), 2005, s. 55–59, DOI10.1007/s00572-004-0294-5, PMID14745631.
  9. Bautista Bautista (February 2023), Conocimiento micológico tradicional y mesofauna asociada a los hongos comestibles silvestres de Santa Ana Jilotzingo, Estado de México [online], Colegio de Posgrados, 2023 [dostęp 2024-02-04] (hiszp.).