Potok

Potok (ritral, rhitral) – niewielki ciek o wartkim nurcie, płynący w terenie o znacznych deniwelacjach. Należy do wód płynących w korycie, które zwykle wyerodowało w skałach. W Polsce potokami nazywa się przeważnie cieki płynące na terenach gór i wyżyn. Na terenach nizinnych i pojeziernych w odniesieniu do niewielkich cieków stosuje się raczej termin strumień.

Potok w Tatrach

Potok w Sudetach

Cechami potoków są:

• duże spadki koryt (zwierciadła wody)
  • w potokach płynących na wyżynach od 5‰ do 10‰;
  • w potokach górskich od 5‰ do 30‰;
  • w potokach wysokogórskich nawet powyżej 80‰.
• burzliwy nurt.

Zlewnia potoku nie przekracza zazwyczaj 100 km². Podłoże w potokach wysokogórskich stanowią lite skały, niżej głazy, następnie kamienie przemieszane ze żwirem, a jeszcze niżej żwir i wreszcie piasek i muł.

Słowo potok występuje także w nazwach własnych cieków, np. Rybi Potok.

Organizmy charakterystyczne

• widelnice (Plecoptera)
• wiele gatunków chruścików (Trichoptera), m.in. z rodzajów: Rhyacophila, Allogamus, Potamophylax, Drusus i Philopotamus
• jętki (Ephemeroptera)
• niektóre ślimaki (Gastropoda)
• meszkowate (Simuliidae)
• muchówki ochotkowate (Chironomidae)
• larwy Blepharoceridae i Deuterophlebidae

Gromadzi się detrytus pochodzenia autochtonicznego i allochtonicznego oraz seston. W szybko płynących niewielkich ciekach nie występuje plankton, jedynie bentos i peryfiton.

Zobacz też

• strumień
• struga

Bibliografia

• Zdzisław Kajak, Hydrobiologia-Limnologia Ekosystemy wód śródlądowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-12537-3
• Hydronimy, Główny Urząd Geodezji i Kartografii Warszawa 2006 [1]