Portal:Fantastyka

W 2023 roku zdecydowano o wygaszeniu portali.

Ta strona została zamknięta i pozostawiona jedynie dla historycznego odniesienia. Jeśli chcesz wznowić dyskusję dotyczącą statusu tej strony, zasięgnij opinii społeczności w Kawiarence.

Portal

Wikiprojekt

Ocena i poprawa jakości

Do napisania

Fantastyka – gatunek literacki, a także filmowy, komiksowy, gier a niekiedy i malarstwa. Polega ona na kreowaniu świata przedstawionego, który w całości, lub w części różni się od rzeczywistości, na przykład przez dodanie elementów nadnaturalnych, lub stworzonej przez autora technologii.

Edytuj zawartość portalu

Wybrany artykuł

Atlantyda, Atlantis (gr. Ἀτλαντὶς νῆσος Atlantìs nēsos) – mityczna kraina, która miała być miejscem istnienia rozwiniętej cywilizacji zniszczonej przez serię trzęsień ziemi i zatopionej przez wody morskie.

Opis Platona

Atlantydę jako pierwszy z autorów starożytnych opisał Platon. Jako źródło podał ustną tradycję przechowywaną w ateńskim rodzie Solona, który miał usłyszeć tę historię od egipskich kapłanów. W dialogu Timajos czytamy o wspaniałym królestwie położonym na wyspie większej od Libii (Prowincji Afryka) i Azji razem wziętych, która znajdowała się za Słupami Heraklesa (Gibraltarem). Królestwo to władało również, jak pisał Platon, okolicznymi krainami i dążyło do dalszych podbojów, ale zostało powstrzymane przez walecznych przodków Ateńczyków. Nadszedł jednak jego niespodziewany kres: przyszły straszne trzęsienia ziemi i potopy, a wyspa Atlantyda zanurzyła się pod powierzchnię morza i zniknęła. Miało się to zdarzyć w IX tysiącleciu p.n.e.

Czytaj więcej...

Wybrana grafika

Pani z Shalott,
obraz Johna Williama Waterhouse'a z 1888 roku.

Wybrany cytat

Nagle zrobiło się w naszej fantasy słowiańsko, przaśnie i kraśnie, jurnie, żurnie, podpiwkowo i lnianie. Swojsko. Zapachniało grodziszczem, wsią-ulicówką i puszczańskim wyrębem, powiało, jak mawiają przyjaciele Moskale – lietom, cwietom i – izwinitie – gawnom. Łup! Co tak huknęło? Czy to Bolko wbija słupy w Odrę? Czy to może Czcibor łupi Hodona i Zygfryda pod Cedynią? Czy też to może komar ze świętego dębu spadł? Nie. To tylko nasza, rodzima, słowiańska fantasy. Andrzej Sapkowski, Piróg albo Nie ma złota w Szarych Górach, „Nowa Fantastyka”, 5/1993.

Wybrana biografia

Mercedes „Misty” Lackey (ur. 24 czerwca 1950 w Chicago) – amerykańska pisarka science fiction i fantasy.

W wieku ośmiu-dziewięciu lat odkryła science fiction, czytając książki ojca (pierwszą był zbiór opowiadań Agent of Vega Jamesa H. Schmitza). Później bardzo często odwiedzała bibliotekę, a kieszonkowe wydawała na kolejne książki (wciąż ma większość z nich). Z kolei jej fascynacja fantasy zaczęła się od Świata Czarownic Andre Norton.

W 1972 ukończyła studia na Uniwersytecie Purdue. Pracowała jako kucharka, księgowa, ochroniarz w domu towarowym, technik laboratoryjny, modelka oraz programista komputerowy. W związku z ostatnim zawodem przeniosła się z Indiany do Oklahomy w 1982.

W tym samym roku Lackey zaczęła również pisać, znudzona i rozczarowana dostępnymi wtedy książkami. Jak twierdzi, przyczynił się do tego R.A. Lafferty. Dzięki C.J. Cherryh i Marion Zimmer Bradley w 1985 Lackey zaczęła zarabiać na swoim pisaniu, a od 1993 było to jej główne źródło utrzymania.

Zanim wzięła się za prozę pisała teksty piosenek. Nazywa je „opowieściami w pigułce” – redukują fabułę do najmniejszych detali i zamykają określony, krytyczny moment w czasie. Ponadto muzyka bardów wzbogaca świat jej powieści.

Polski czytelnik miał okazję po raz pierwszy poznać Mercedes Lackey w 1993 dzięki wydawnictwu Rebis, które wypuściło na rynek napisaną przez nią do spółki z Andre Norton Zgubę elfów; jest to pierwszy tom tetralogii Kroniki Półkrwi. Później przyszedł czas na zapoznanie się z kilkoma pozycjami ze świata Valdemaru – najobszerniejszego cyklu tej autorki. W 2005 roku wydawnictwo ISA rozpoczęło publikację współtworzonego przez Mercedes Lackey cyklu Opowieść barda.

Czytaj więcej...

Czy wiesz

... że obraz Piera di Cosimo, pt. Śmierć Prokris (na zdjęciu) może zawierać aluzję do praktykowania alchemii?
... że pisarz Jules Verne i artysta Albert Robida są uważani za prekursorów steampunku.
... że powieść Raya Bradbury'ego 451 stopni Fahrenheita została po raz pierwszy opublikowana w czasopiśmie Playboy w roku 1953.
... że brytyjski magazyn gier wideo opisał Amy Hennig jako jedną z najbardziej wpływowych kobiet w przemyśle gier komputerowych?
... która polska pisarka była nazywana pierwszą damą polskiej fantastyki?

Wybrany serial telewizyjny

Westworld – amerykański serial science fiction, wyprodukowany przez Kilter Films, Bad Robot Productions, Jerry Weintraub Productions oraz Warner Bros. Television, który jest luźną adaptacją filmu Świat Dzikiego Zachodu z 1973 roku, stworzonego przez Michaela Crichtona. Współtwórcą serialu jest Jonathan Nolan. Serial jest emitowany od 2 października 2016 przez HBO. Zdobył liczne nagrody, m.in. Emmy i Saturn.

W Polsce jest emitowany od 3 października 2016 przez HBO Polska.

Fabuła

Akcja serialu dzieje się w futurystycznym parku rozrywki Westworld, zamieszkanym przez tzw. „hosty” obdarzone sztuczną inteligencją, lecz kontrolowane przez obsługę parku. Niektóre hosty zyskują jednak coraz większą kontrolę nad własną egzystencją.

Czytaj więcej...

Wybrany film

Literatura

Karolina Haka-Makowiecka, Marta Makowiecka, Małgorzata Węgrzecka, pod red. Andrzeja Z. Makowieckiego, Leksykon fantastyki. Postacie, miejsca, rekwizyty, zjawiska, Wyd. Muza SA, Warszawa 2009.
Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990, ISBN 83-210-0892-5
Энциклопедия фантастики.Кто есть кто. Под ред. Вл. Гакова - Минск: Галаксиас, 1995 - 694с.
Robert Reginald. Contemporary Science Fiction Authors
Twentieth-Century Science-Fiction Writers.Edited by Curtis C. Smith- London, 3rd edition, 1993
Brian M. Stableford - Science Fact and Science Fiction: An Encyclopedia -London: Routledge, 2006 [encyclopedia]
http://sf-encyclopedia.uk/fe.php
The Encyclopedia of Science Fiction (ang.)
http://www.sf-encyclopedia.com/category/culture/publication#articlesB
David William Pringle. The Ultimate Encyclopedia of Science Fiction: The Definitive Illustrated Guide (London: Carlton, 1996) [encyclopedia: hb/photographic]
Sam Lundwall. Bibliografi över science fiction & fantasy 1741-1996 ["Bibliography of Science Fiction & Fantasy 1741-1996"] (Stockholm, Sweden: Lundwall Fakta & fantasi, 1997) [bibliography: hb/]
Sam Lundwall.Illustrerad bibliografi over science fiction & fantasy 1741-1973. ["Illustrated Bibliography of Science Fiction & Fantasy, 1741-1973"] (Stockholm, Sweden: Lindqvist, 1974) [bibliography: hb/]
James Edwin Gunn. Inside Science Fiction: Essays on Fantastic Literature (San Bernardino, California: The Borgo Press, 1992) [nonfiction: coll: hb/]
George Reginald Turner. The Unrelenting Gaze: George Turner's Non-Fiction: A Selection (Collingwood, Victoria: SF Commentary 76, 2000) [nonfiction: coll: pb/Ditmar]
Sheldon Ronald Jaffery. Horrors and Unpleasantries: A Bibliographical History and Collector's Price Guide to Arkham House (Bowling Green, Ohio: Bowling Green University Popular Press, 1982) [nonfiction: hb/Gary Drumm]
Antoni Smuszkiewicz, Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1982.

Strony internetowe

Wy możecie dodawać tutaj strony internetowe poświęcone fantastyce

Nagrody w dziedzinie fantastyki

Wybrany wyróżniony artykuł

William Shakespeare, Szekspir (data ur. kwiecień 1564, data chrztu: 26 kwietnia 1564, miejsce ur. Stratford-upon-Avon, zm. 23 kwietnia 1616 tamże) - angielski poeta, dramaturg, aktor. Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru

Ortodoksyjni eksperci uważają, że większość swoich prac napisał między 1586 a 1612 rokiem, jednocześnie chronologia ich powstawania, a także samo autorstwo większości z nich, są przedmiotem ciągłej debaty. Jest jednym z niewielu dramaturgów, którzy z powodzeniem tworzyli zarówno komedie, jak i tragedie. Jego sztuki łączą w sobie łatwość w przyswajaniu ze złożonością charakterów postaci, poetycką zręczność z filozoficzną głębią.

Sztuki Shakespeare'a zostały przetłumaczone na wszystkie najważniejsze języki nowożytne (pierwszego polskiego przekładu dokonano w 1839 roku), inscenizacje mają miejsce na całym globie. Co więcej, jest najczęściej cytowanym pisarzem w anglojęzycznym świecie . Wiele jego neologizmów weszło do codziennego użycia, lista słów, które wprowadził do języka angielskiego, liczy około 600 pozycji. Przez lata dyskutowano na temat jego życia, orientacji seksualnej i religijności.

Czytaj więcej...

Wybrany artysta fantastyczny

Luis Royo (ur. 1954 w Olalla, Teruel) – hiszpański rysownik, malarz i rzeźbiarz znany z mrocznych i zmysłowych obrazów kobiet i mechanicznych form życia.

Studiował rysunek techniczny, malarstwo i projektowanie wnętrz w Głównej Szkole Przemysłowej oraz w Szkole Sztuki Stosowanej w Saragossie. Pracował także nad kilkoma projektami wnętrz w latach 1970–1979.

Od 1972 do 1976 roku Luis Royo brał udział w zbiorowych pokazach malarskich o charakterze krajowym. W 1977 stworzył malowidło wielkiego formatu używając wielu technik, które zostało pokazane w kilku miastach. Od 1978 roku rozpoczął rysowanie komiksów dla różnych fanzinów. Pomiędzy 1981 a 1982 jego komiksy były publikowane w magazynie Comix International i Rambla, oraz okazjonalnie w El Víbora i Heavy Metal.

Czytaj więcej...

Kartka z kalendarza

16 grudnia

Urodzili się:

Giuseppe Velasco (1750-1827) • Jane Austen (1775-1817) • John Beatty (1828-1914) • Alfred Franklin (1830-1917) • Arlo Bates (1850-1918) • Ralph Adams Cram (1863-1942) • George Santayana (1863-1952) • W. B. MacDougall (1868-1936) • Francis Rolt-Wheeler (1876-1960) • Anna Alice Chapin (1880-1920) • B. R. Bruss (1895-1980) • Noël Coward (1899-1973) • Sergio Solmi (1899-1981) • V. S. Pritchett (1900-1997) • Clyde B. Clason (1903-1987) • Jim Vanny (1904-1995) • Remedios Varo (1908-1963) • W. P. Cockcroft (1909-1992) • Edgar Mittelholzer (1909-1965) • Carl L. Biemiller (1912-1979) • Charles Marquis Warren (1912-1990) • Fiep Westendorp (1916-2004) • Arthur C. Clarke (1917-2008) • Willis E. McNelly (1920-2003) • G. M. Glaskin (1923-2000) • Randall Garrett (1927-1987) • Peter Dickinson (1927) • Philip K. Dick (1928-1982) • Inisero Cremaschi (1928) • Bruce Ames (1928) • Bernard Crick (1929-2008) • Bill Brittain (1930-2011) • Quentin Blake (1932) • Karleen Bradford (1936) • Sharon Wagner (1936) • Norm Metcalf (1937) • Judith Gorog (1938) • John McNeil (1939-2004) • Carolyn Hougan (1943-2007) • Mary Blackwood (1949) • Deborah M. Pratt (1951) • Chris d'Lacey (1954) • Carol A. Strickland (1955) • Mel Odom (1957) • Allen Kurzweil (1960) • Jan Gardemann (1961) • Geoffrey Marks (1961) • Kinsey W. Holley (1963) • Sylvia Brownrigg (1964) • Boris Golzio (1968) • Rhiannon Frater (1969) • Roz Clarke (1971)

Zmarli:

Pierre-François Guyot-Desfontaines (1685-1745) • Wilhelm Grimm (1786-1859) • G. P. Hasenclever (1810-1853) • Eli Perkins (1839-1910) • Alphonse Daudet (1840-1897) • Lebbeus Harding Rogers (1847-1932) • St. George Henry Rathborne (1854-1938) • Albert Sterner (1863-1946) • Robert W. Chambers (1865-1933) • W. Somerset Maugham (1874-1965) • J. W. Chancellor (1876-1954) • H. A. Noureddin Addis (1884-1958) • Elinor Wylie (1885-1928) • Louis Magrath King (1886-1949) • Emma-Lindsay Squier (1892-1941) • Elmer C. Stoner (1897-1969) • Hilary Saint George Saunders (1898-1951) • Lawrence Edward Watkin (1901-1981) • Beryl Williams (1910-1999) • Margaret Hodges (1911-2005) • E. T. Portwin (1912-2006) • Anton Koolhaas (1912-1992) • Stefan Heym (1913-2001) • Harold W. McCauley (1913-1977) • Frank Bonham (1914-1988) • Murilo Rubião (1916-1991) • Julius Fast (1919-2008) • Kenneth Bulmer (1921-2005) • Sybil Claiborne (1923-1992) • Villy Sørensen (1929-2001) • Bill Brittain (1930-2011) • John Rae (UK) (1931-2006)

Wybrany utwór literacki

Strzępy honoru – powieść amerykańskiej pisarki Lois McMaster Bujold, rozpoczynająca Sagę Vorkosiganów.

Powieść opowiada o początku znajomości między Cordelią Naismith, oficerem betańskiego zwiadu naukowego, a Aralem Vorkosiganem, admirałem wojsk barrayarskich, których los skazał na wędrówkę po bezdrożach dziewiczej planety. Początkowa niechęć, po kilku wspólnie spędzonych dniach, przeradza się w powoli rosnące uczucie. Nie jest w stanie go zmienić nawet konflikt międzyplanetarny, który plącze ścieżki głównych bohaterów. Pod warstwą przygodowej space opery kryje się pełna głębi psychologicznej opowieść o ludzkich charakterach

Czytaj więcej...

Wybrany komiks

Kajko i Kokosz – seria komiksów autorstwa Janusza Christy, która stała się jego najpopularniejszym dziełem. Bohaterami komiksu są tytułowi Kajko i Kokosz, dwaj słowiańscy wojowie, mieszkający w grodzie kasztelana Mirmiła. Ich głównymi wrogami są Zbójcerze pod komendą Hegemona i jego zastępcy Kaprala. Do innych ważnych bohaterów komiksu należą: żona Mirmiła, Lubawa, mały Smok Miluś, czarownica Jaga i jej mąż – zbój Łamignat oraz ciamajdowaty zbójcerz Oferma.

Pierwszy pasek z ich przygodami ukazał się w „Wieczorze Wybrzeża” w 1972 i zawierał części historii Złote prosię, wydanej później pod zmienionym tytułem Złoty puchar. Kolejnymi wydanymi w ten sposób tomami były: Szranki i konkury i Woje Mirmiła. Wkrótce autor przeszedł do „Świata Młodych”. Jedna historia ukazała się w magazynie „Relax”, dwie kolejne zostały od razu wydrukowane w formie albumowej. Kolejne albumy wydawano do 1990. Niedługo później twórca przestał rysować ze względu na pogarszający się stan zdrowia. W lutym 2003 wydawnictwo Egmont Polska rozpoczęło reedycję serii.

Od 2016 roku pojawia się oficjalna kontynuacja serii zatytułowana „Kajko i Kokosz – Nowe Przygody”, stworzona przez innych autorów.

28 lutego 2021 na platformie Netflix miała miejsce premiera serialu animowanego, który docelowo ma składać się z 26 odcinków, zaś produkcja ma zakończyć się w 2022 roku.

Czytaj więcej...