Pokaz mody

Prezentacja kolekcji odzieży przez modelki i modelów na żywo

Pokaz mody — wydarzenie organizowane przez projektantów mody(inne języki) lub domy mody w celu zaprezentowania swojej kolekcji ubrań i/lub akcesoriów(inne języki)[1] podczas tygodnia mody, najczęściej nadchodzącej. Pokazy mody odbywają się sezonowo, szczególnie na wiosnę/lato oraz jesień/zimę, co pozwala projektantom promować swoje nowe kolekcje. Największe imprezy tego typu na świecie to pokazy tygodnia mody znane jako „Wielka Czwórka” — odbywają się w Nowym Jorku(inne języki), Londynie(inne języki), Mediolanie(inne języki) i Paryżu(inne języki).[2][3] Berliński tydzień mody(inne języki)[2][3].

Pokaz bielizny marki „Majtki z Sosnowca”

W typowym pokazie mody modelki prezentują na wybiegu(inne języki) ubrania stworzone przez projektanta. Kreacje są eksponowane dzięki odpowiedniemu oświetleniu i efektom specjalnym. Kolejność prezentacji strojów jest zazwyczaj starannie zaplanowana, aby podkreślić przesłanie kolekcji. Publiczność interpretuje pokaz, analizując każdy strój i doceniając kunszt wykonania.

Czasami pokazy przyjmują formę instalacji, gdzie modelki pozostają statyczne, stojąc lub siedząc w zaprojektowanym otoczeniu. Współcześni projektanci często przekształcają swoje pokazy w teatralne widowiska, wykorzystując rozbudowane scenografie, muzykę na żywo czy elementy technologiczne, takie jak hologramy czy projekcje wideo.

Pokazy mody prezentują najnowsze sezonowe style, funkcjonując zarówno jako ruchome wystawy sztuki, jak i wzorce dla sklepów fast fashion, które kopiują projekty z wysokiej mody. Czasami są postrzegane jako szokujące, co często jest celowym zabiegiem mającym na celu wygenerowanie rozgłosu.[4] Dla wielu osób pokazy mody to także styl życia i sposób na uchwycenie rocznego nastroju. Prezentacje modowe w erze cyfrowej ewoluowały, a pandemia przyspieszyła ten proces.

Historia

edytuj

XIX i XX wiek

edytuj
 
Moda paryska i wybieg na przełomie wieków

Początki pokazów mody są niejasne, ponieważ historycy nie przeprowadzili jeszcze kompleksowych badań na ten temat[5]. Jednym z prekurosów tego konceptu był Charles Frederick Worth, który zyskał popularność, prezentując ubrania na prawdziwych ludziach zamiast manekinach. Pod koniec XIX wieku "parady mody" były regularnie organizowane w paryskich salonach krawiectwa wysokiego.[6] Amerykańscy detaliści zaadaptowali koncepcję pokazu mody na początku XX wieku.[5] Pierwszy amerykański pokaz mody prawdopodobnie odbył się w 1903 roku w nowojorskim sklepie Ehrlich Brothers.[5] Do 1910 roku duże domy towarowe, takie jak Wanamaker's(inne języki) w Manhattanie i Filadelfii, również organizowały pokazy mody[5]. Wydarzenia te prezentowały suknie couture z Paryża lub ich kopie wykonane przez sklep; miały na celu demonstrowanie dobrego smaku właścicieli i przyciąganie uwagi klientek[5]/ W miarę jak popularność tej formy prezentacji rosła, domy mody od 1918 roku zaczęły ustalać stałe daty pokazów, które odbywały się dwa razy w roku, aby umożliwić planowanie i promocję kolekcji wśród zagranicznych kupców. Pokazy często organizowano w domach towarowych lub hotelach. Europejskie domy mody aktywnie poszukiwały nabywców w Stanach Zjednoczonych organizując pokazy szczególnie w dużych miastach.[7]

W latach 20. XX wieku pokazy mody stały się popularne wśród detalistów w Stanach Zjednoczonych[5]. Często miały one charakter teatralny, opowiadając historie lub organizowane wokół tematu, takiego jak Paryż, Chiny czy Rosja[5]. Pokazy te cieszyły się ogromną popularnością w połowie stulecia, przyciągając tysiące klientów i widzów[5].

 
Fińska aktorka Elina Salo prezentująca ubrania zaprojektowane przez Vuokko Nurmesniemi(inne języki) podczas pokazu mody w Helsinki Botanical Garden w 1958 roku

W latach 70. i 80. amerykańscy projektanci zaczęli organizować swoje pokazy w prywatnych przestrzeniach, oddzielonych od domów towarowych jednak na początku lat 90-tych XX w. wiele osób w świecie mody zaczęło kwestionować tę strategię[5]. Fern Mallis(inne języki), ówczesny dyrektor wykonawczy Council of Fashion Designers of America, przypominał, że po serii wypadków na pokazach odbywających się w małych, niebezpiecznych miejscach, pojawiło się podejście: „Kochamy modę, ale nie chcemy za nią umierać”[5]. W odpowiedzi na te incydenty pokazy w Nowym Jorku zostały scentralizowane w Bryant Park(inne języki) podczas New York Fashion Week(inne języki) w końcu 1993 roku.[5]

Transformacja w spektakl

edytuj

W latach 60. XX wieku pokazy mody zaczęły ewoluować z prostych prezentacji odzieży w widowiska teatralne. Projektanci tacy jak André Courrèges(inne języki) czy Paco Rabanne wprowadzali futurystyczne elementy, a muzyka i choreografia stały się nieodłącznym elementem pokazów.[8]

W późniejszych dekadach projektanci, tacy jak Thierry Mugler czy John Galliano, przekształcili pokazy mody w spektakularne wydarzenia, które często przyciągały tyle samo uwagi co same kreacje. Galliano zyskał uznanie dzięki takim kolekcjom jak „Clochards” czy „La mode dla wszystkich”.[9]

W XXI wieku widowiskowe pokazy organizowane przez Karla Lagerfelda dla Chanel, takie jak wybieg w formie supermarketu czy lasu z prawdziwymi drzewami, stały się symbolem rozmachu w modzie.[10]

XXI wiek

edytuj
 
Przykład rozbudowanej scenografii użytej podczas pokazu Chanel Haute Couture Jesień-Zima 2011

Współcześni projektanci eksperymentują z nowoczesnymi technologiami, integrując je z pokazami mody. Na przykład, podczas New York Fashion Week(inne języki) w 2014 roku, projektant Ralph Lauren zaprezentował swoją kolekcję Polo na wiosnę 2015, wykorzystując projekcje na ekranie wodnym w Central Parku[11].

Postęp technologiczny umożliwił także szerszemu gronu publiczności dostęp do pokazów mody poprzez transmisje na żywo. W 2010 roku London Fashion Week(inne języki) jako pierwszy umożliwił oglądanie pokazów na żywo przez Internet[5][12]. Transmisje na żywo i pokazy wirtualne stały się powszechne[13].

W XXI wieku pokazy mody są dokumentowane i emitowane w telewizji lub publikowane w formie filmów dokumentalnych[14]. Wielu projektantów zwiększyło rozmach pokazów, wprowadzając skomplikowane scenografie, co często wiąże się z wyższymi kosztami.[15]

Przełomowe pokazy mody

edytuj
  • „New Look” Christiana Diora w 1947 roku, który zrewolucjonizował kobiecą sylwetkę i modę powojenną.[16]
  • Kolekcja „Clochards” Johna Galliano dla Diora na początku XXI wieku, łącząca teatralność z modą luksusową.[17]
  • Widowiskowe pokazy Karla Lagerfelda dla Chanel, takie jak supermarket (2014) czy las (2018), które przekształciły modę w sztukę.[18]

Format i miejsce

edytuj
 
Modelki na wybiegu podczas São Paulo Fashion Week, 2017

Wybieg(inne języki) — kluczowy element pokazu mody. Historycznie wybieg miał prostą, prostokątną formę, z modelkami przechadzającymi się wzdłuż widowni. Współczesne pokazy wprowadzają bardziej kreatywne rozwiązania, takie jak wybiegi okrągłe czy wielopoziomowe.[19] Może on być prosty, jak wąska przestrzeń pomiędzy rzędami krzeseł, lub bardziej złożony, z wieloma podestami.

Większość pokazów odbywa się w pomieszczeniach, aby chronić się przed warunkami atmosferycznymi, ale zdarzają się także pokazy na świeżym powietrzu. Goście na pokazach są rozmieszczeni zazwyczaj w pomieszczeniu zgodnie z ich "ważnością" w danym momencie: rozmieszczenie w obrębie miejsca systematycznie odpowiada hierarchii mody w danym momencie.

W 2016 roku, podczas Paris Fashion Week(inne języki), Chanel zaprojektował halę w formie lotniska. Publiczność siedziała, jakby oczekiwała na lot, podczas gdy modelki przechadzały się wśród stoisk odpraw.[20]

Modelki

edytuj
 
Liu Wen, supermodelka, na wybiegu podczas pokazu kolekcji Diane von Fürstenberg podczas New York Fashion Week w 2013 roku

Wraz z pojawieniem się pokazów mody szybko powstała koncepcja modelki wybiegowej. Początkowo domy mody zatrudniały własne modelki wewnętrzne, które były dostosowywane do ubrań prezentowanych na pokazach. Dzięki temu ubrania były idealnie dopasowane do sylwetek, co zwiększało ich sprzedaż. W miarę jak zapotrzebowanie na modelki rosło, powstały agencje modelek, które zaczęły reprezentować profesjonalne modelki wybiegowe.[21]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Definition of FASHION SHOW [online], www.merriam-webster.com, 11 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  2. a b Julie Bradford: Fashion Journalism. Routledge, 2014, s. 129. ISBN 978-1-136-47536-8.
  3. a b Susan Dillon: The Fundamentals of Fashion Management. A&C Black, 2011, s. 115. ISBN 978-2-940411-58-0.
  4. Hespokestyle: What is the purpose of a fashion show?.
  5. a b c d e f g h i j k l Amanda Fortini, How the Runway Took Off, [w:] Slate, 8 lutego 2006, ISSN 1091-2339 [dostęp 2024-06-26] (ang.).
  6. Fashion show: Paris style. Wyd. 1st. Boston, Massachusetts, United States: MFA Publications, 2006. ISBN 978-0-87846-707-5. OCLC ocm76834334.
  7. History of the Runway Show. 5 kwietnia 2017. (ang.).
  8. Harriet Worsley: 100 ideas that changed fashion. Éditions du Seuil, 2011.
  9. Alice Pfeiffer: Ces scandales chers à la mode. 16 lutego 2015.
  10. Elvire Emptaz, Chanel : des défilés de plus en plus fous… pour vendre du rêve, „Capital”, grudzień 2018.
  11. Press Releases – Press Releases - Ralph Lauren Investor Relations. 8 września 2014.
  12. Alex Wood, London fashion week: why technology is in fashion [online] [dostęp 2017-01-16].
  13. Posts | Launchmetrics. 25 marca 2014.
  14. Tao Nørager: Bible Black, a documentary on a fashion show held by Andrew Mackenzie. Urban.dk, 13 listopada 2008.
  15. Laura Murrow: Transplanted Trees, Paper Kingdoms, and Flames: The Best Fashion Week Set Design. 6 marca 2012.
  16. Cally Blackman: 100 ans de mode. La Martinière, 2013, s. 183. ISBN 978-2-7324-5710-9.
  17. Alice Pfeiffer: Ces scandales chers à la mode. 16 lutego 2015.
  18. Elvire Emptaz, Chanel : des défilés de plus en plus fous… pour vendre du rêve, „Capital”, grudzień 2018.
  19. Denis Bruna: Histoire des modes et du vêtement : du Moyen Âge au XXIe siècle. Éditions Textuel, 2018, s. 432–437. ISBN 978-2845976993.
  20. Paris Fashion Week 2015: Chanel Turns The Runway Into Airport, Jet-Setter's Dream! [PHOTOS]. 7 października 2015.
  21. Caroline Evans: Fashion Models.