Plac Solny we Wrocławiu

plac we Wrocławiu

Plac Solny we Wrocławiurynek pomocniczy Starego Miasta we Wrocławiu, regularny, kwadratowy, wytyczony w 1242 na południowy zachód od Rynku głównego.

plac Solny
Stare Miasto
Ilustracja
Gmach Starej Giełdy
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Poprzednie nazwy

Polnischer Markt, Salzring, Salzplatz, Blücherplatz

Plan
Plan przebiegu ulicy
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „plac Solny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Solny”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „plac Solny”
51,109406°N 17,029362°E/51,109406 17,029362

Plac Solny miał pierwotnie wymiary 84,5 na 94 m (270 na 300 stóp po 0,313 m). Powstał prawdopodobnie w czasie ponowionej po najeździe mongolskim lokacji miasta z 1242 r. Określany był jako Polnischer Markt[1] (Targ Polski), Salzring (Rynek Solny) albo Salzplatz (Plac Solny). W 1827 r. ustawiono na nim pomnik feldmarszałka Blüchera, a plac nazwano Blücherplatz[2]. Po II wojnie światowej przywrócono placowi historyczną nazwę, zaś cokół zdemontowanego jeszcze przez Niemców pomnika zburzono.

Północno-wschodni narożnik placu przylega do narożnika Rynku, z południowo-wschodniego i północno-zachodniego wybiegają po dwie ulice (odpowiednio Gepperta i Ofiar Oświęcimskich oraz Ruska i Kiełbaśnicza), zaś czwarty, południowo-zachodni narożnik jest zamknięty (brama powadzi na plac Bohaterów Getta i ulicę Psie Budy). W przeciwieństwie do Rynku, przestrzeń placu jest niezabudowana. Połowę pierzei południowej placu zajmuje klasycystyczny gmach Starej Giełdy projektu Carla Ferdinanda Langhansa z 1822 roku, ponadto znajdują się tam jeszcze trzy historyzujące kamienice. Po wschodniej stronie znajduje się m.in. dawny dom towarowy z pocz. XX w. Na najbardziej zróżnicowana ścianę północną składa się narożny z Rynkiem wieżowiec zbudowany w latach 1930–1932 według projektu Heinricha Rumpa, budynek dawnej apteki Pod Murzynem (lub Pod Maurem), przebudowany w 1928 r. przez Adolfa Radinga w stylu modernistycznym (obecnie redakcja lokalna „Gazety Wyborczej”) oraz dwie kamienice: barokowy Dom Oppenheimów (Dom dla Kultury OP ENHEIM) przy Placu Solnym 4 z około 1700 roku (kamienica powstała w XIII wieku jako dom gotycki, na planie prostokąta) i historyzująca. Sprawiająca wrażenie najstarszej pierzeja zachodnia jest w istocie bardzo swobodną rekonstrukcją stanu z około 1800 r. dokonaną w latach 1947–1958.

Na placu tradycyjnie od lat znajduje się targ kwiatowy. W ostatnich latach XX wieku zbudowano na nim akcent architektoniczny, zwany Małą Iglicą w formie obelisku o falistym, zwężającym się ku górze kształcie - przypominającym płomyk ognia. Jest to m.in. nawiązanie do wydarzeń z 1453, kiedy to pod wpływem płomiennych kazań franciszkanina Jana Kapistrana wrocławscy mieszczanie palili tu luksusowe meble, odzież i inne przedmioty uznane za zbyt wystawne. Obelisk zaprojektował w 1996 r. Adam Wyspiański[3].

Pod częścią pl. Solnego znajduje się zdolny pomieścić 300 osób schron o powierzchni około 1000 m². W czasie wojny miał własne toalety, kanalizację i dwa wyjścia. Jedno z nich znajduje się obecnie w damskiej toalecie podziemnej. Twórcą podziemnego obiektu jest Richard Konwiarz.

Nad wejściem do redakcji „Gazety Wyborczej” znajduje się rzeźba autorstwa Stanisława Wysockiego przedstawiająca wrocławskiego grafika Eugeniusza Geta Stankiewicza jako Murzyna[4].

Zabytkowe kamienice na placu

edytuj

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Na mapce przedstawiającej Wrocław ok. roku 1300 w Chronik der Stadt Breslau, F. G Adolf Weitz Verlag von Max Vonwod, Breslau, 1888
  2. Beata Maciejewska: Ukryte w Festung Breslau, sensacyjnie odnalezione po 70 latach. Teraz zobaczą je wrocławianie. wroclaw.wyborcza.pl, 2022-10-23. [dostęp 2022-10-23].
  3. Małgorzata Urlich-Kornacka, Przewodnik po Wrocławiu, Wrocław: Wydawnictwo Via Nova, 2009, ISBN 978-83-60544-59-4, OCLC 751409139.
  4. Mirosław Maciorowski: Get-Stankiewicz zlustrował się na Murzynie. wroclaw.wyborcza.pl, 2007-03-27. [dostęp 2022-10-23].

Linki zewnętrzne

edytuj