Percy Lavon Julian
Percy Lavon Julian (ur. 11 kwietnia 1899 w Montgomery, zm. 19 kwietnia 1975 w Waukegan) – amerykański chemik.
_portrait.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 kwietnia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 kwietnia 1975 |
| Zawód, zajęcie | |
Życiorys
edytujUrodzony 11 kwietnia 1899 roku w Montgomery, wnuk wyzwolonych niewolników[1]. Jego rodzice poznali się w szkole Lincoln Normal School (obecnie Alabama State University)[2]. Uczęszczał do szkoły podstawowej, ale nie podjął nauki w liceum z powodu braku szkoły dla czarnych. Zapisał się na DePauw University w Greencastle w Indianie, a wiedzę licealną potrzebną do zdania egzaminów wstępnych zdobył we własnym zakresie. Ukończył college na pierwszym miejscu w grupie. Po studiach został wykładowcą chemii na Fisk University. Odszedł z pracy w 1923 roku, gdy otrzymał stypendium Harvard University, dzięki czemu zdobył tytuł magistra. Uczelnia nie pozwoliła mu jednak na zrobienie doktoratu. Przez kilka lat podróżował, ucząc w college'ach dostępnych dla czarnych[1] (m.in. West Virginia State College i Howard University), po czym w 1929 roku wstąpił na Uniwersytet Wiedeński[2], by obronić pracę doktorską (1931 r.)[1]. Był pierwszym Afroamerykaninem, który zrobił doktorat z chemii[3].
Z doktoratem powrócił na DePauw University, by kontynuować karierę naukową (1932–1935)[4]. W 1935 roku zdobył międzynarodowe uznanie za zsyntetyzowanie fizostygminy z bobotrutki trującej, co pozwoliło stworzyć nowy lek na jaskrę. Pomimo sukcesu uczelnia odmówiła mu posady profesora ze względu na rasę. Chcąc odejść z uczelni, zaczął starać się o pracę w przemyśle chemicznym, ale wielokrotnie odmówiono mu angażu z powodów rasowych. Ostatecznie został szefem laboratorium w Glidden Company[1] (1936)[3].
W nowej pracy miał opracować farby na bazie soi, jednak na początku lat 1940. wynalazł pianę do gaszenia pożarów olejów i benzyn powstałą z wykorzystaniem białka sojowego. W czasie II wojny światowej była ona wykorzystywana przez załogi okrętów[3].
Kontynuował także badania biomedyczne i odkrył sposób ekstrakcji steroli z nasion soi oraz opracował sposób syntezy progesteronu i testosteronu. Opracował także sposób syntezy kortyzonu, używanego w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów[1]. łącznie posiadał ponad 100 patentów[3].
Julian odszedł z Glidden w 1953 roku i założył rok później własne laboratorium, nazwane Julian Laboratories. W 1961 r. sprzedał firmę[1] za 2 mln dolarów[2], stając się jednym z pierwszych czarnych milionerów. Następnie ufundował organizację nonprofit Julian Research Institute[1], w której pracował do końca życia[1].
Był pierwszym czarnym chemikiem wybranym do National Academy of the Sciences (1973 r.). W 1990 r. został wybrany do National Inventors Hall of Fame, a w 1999 roku jego sytenza fizostygminy została przez American Chemical Society uznana za jedno z 25 największych osiągnięć w historii amerykańskiej chemii[1].
Żonaty z Anną Roselle od 1935 roku, para miała dwoje dzieci[1].
Zmarł z powodu nowotworu wątroby 19 kwietnia 1975 roku[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Percy Julian Biography. [dostęp 2016-05-08]. (ang.).
- ↑ a b c The Life of Percy Lavon Julian '20. DePauw Univeristy. [dostęp 2016-05-08]. (ang.).
- ↑ a b c d Joanna Banaś. Bicz na ogień. „Ale Historia”. 15/2016 (221), s. 12, 2016-04-11. Agora SA. (pol.).
- ↑ Percy L. Julian and the Synthesis of Physostigmine. American Chemical Society. [dostęp 2016-05-08]. (ang.).