Parlament Walijski

Parlament Walijski (do maja 2020 Walijskie Zgromadzenie Narodowe, ang. National Assembly for Wales, wal.: Cynulliad Cenedlaethol Cymru) ma siedzibę w stolicy Walii, Cardiff i pełni rolę krajowej władzy ustawodawczej, przyznanej przez parlament brytyjski w procesie dewolucji władzy publicznej. Kompetencje ustawodawcze Zgromadzenia są jednak ustawowo ograniczone. Organ tworzy 60 członków wybieranych w powszechnych wyborach parlamentarnych na 5-letnią kadencję, z czego czterdziestu w okręgach wyborczych w systemie mieszanym, a pozostałych dwudziestu w pięciu regionach wyborczych z zastosowaniem metody przedstawicielstwa proporcjonalnego.

Historia

Walijskie Zgromadzenie Narodowe zostało powołane do życia w wyniku przeprowadzonego 18 września 1997 referendum, w którym Walijczycy opowiedzieli się za powstaniem własnego lokalnego parlamentu. Z początku parlament posiadał mocno ograniczone kompetencje, nadane ma mocy aktu z 1998 roku przekazującego część uprawnień pozostających w kompetencjach Ministerstwa do spraw Walii i Sekretarza Stanu dla Walii. W 2006 roku na mocy nowego aktu zostały nadane dodatkowe kompetencje dla Walijskiego Zgromadzenia Narodowego.

Senedd

Mark Drakeford, pierwszy minister na konferencji prasowej COVID-19; Maj 2021

Senedd (ang. Senate), siedziba parlamentu walijskiego, jest miejscem obrad parlamentu i posiedzeń komisji. Budynek został zaprojektowany przez Richard Rogers Partnership i zbudowany przez przedsiębiorstwo budowlane Taylor Woodrow. Jego powierzchnia wynosi 5308 metrów kwadratowych. Uroczystego otwarcia dokonała Królowa Elżbieta II 1 marca 2006 roku, w Dzień Świętego Dawida, patrona Walii.

Budynek ma trzy piętra, pierwsze i drugie dostępne dla wszystkich. Głównym pomieszczeniem jest izba obrad (wal. Siambr) z galerią dla publiczności. Na parterze znajdują się trzy sale posiedzeń komisji, zamknięte dla zwiedzających. Na pierwszym piętrze mieści się Neuadd, pomieszczenie z recepcją. Obszar na drugim piętrze z kawiarnią i miejscami siedzącymi, w centrum którego znajduje się duży komin doprowadzający naturalne światło do izby obrad, nosi nazwę Oriel. Jest to doskonały punkt widokowy na zatokę Cardiff.

Senedd został zbudowany z dbałością o ochronę środowiska. Do jego wykonania zostały użyte lokalne materiały jak drewno dębu bezszypułkowego czy stal z południowej Walii, a także drewno cedru czerwonego z odnawialnych lasów w Kolumbii Brytyjskiej. Z przodu budynku znajdują się stalowe rury odprowadzające deszczówkę do zbiornika, gdzie jest oczyszczana za pomocą filtra ultrafioletowego, a następnie używana do mycia okien i w toaletach. Naturalne światło i świeże powietrze rozprowadzane jest po budynku przez znajdujący się w środku komin. Do ogrzewania wykorzystywane są podziemne wody termalne. Utrzymanie odpowiedniej temperatury w okresie zimowym i letnim przy minimalnym użyciu klimatyzacji zapewniają automatycznie otwierające i zamykające się okna wykonane z izolowanego szkła.

Do czasu ukończenia Senedd posłowie Zgromadzenia obradowali w znajdującym się nieopodal Pierhead Building. Teraz mieści się tam muzeum poświęcone parlamentaryzmowi walijskiemu, centrum edukacyjne, w którym można zdobyć informacje na temat pracy członków Zgromadzenia oraz sklep z pamiątkami.

Wybory

Pierwsze wybory parlamentarne 6 maja 1999 roku przy frekwencji wyborczej wynoszącej 46,3% wygrała z wynikiem 37,6% Walijska Partia Pracy co przełożyło się na 28 mandatów. Na kolejnych miejscach uplasowały się Plaid Cymru, Partia Konserwatywna oraz Liberalni Demokraci. Kolejne wybory parlamentarne w latach 2003, 2007, 2011 i 2016 również przyniosły zwycięstwo Walijskiej Partii Pracy.

Aktualny skład

Rozdział miejsc w walijskim parlamencie po wyborach w latach 2003, 2007, 2011 i 2016.

	Partia	1999	2003	2007	2011	2016
	Walijska Partia Pracy	28	30	26	30	29
	Walijska Partia Konserwatywna	9	11	12	14	11
	Plaid Cymru	17	12	15	11	12
	UKIP	-	-	-	-	7
	Walijscy Liberalni Demokraci	6	6	6	5	1
	Niezrzeszeni	0	1	1	0	0

Przewodniczący

Name		Od	Do	Partia polityczna	Uwagi
	Dafydd Elis-Thomas	12 maja 1999	11 maja 2011	Plaid Cymru	Wybrany jednomyślnie w 1999. Ponownie wybrany jednomyślnie w latach 2003 i 2007.
	Rosemary Butler	11 maja 2011	11 maja 2016	Walijska Partia Pracy	Wybrana w 2011.
	Elin Jones	11 maja 2016	nadal	Plaid Cymru	Wybrana w 2016.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Senedd Wales (ang.)