Paprotnicowate
Paprotnicowate (Cystopteridaceae) – rodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Obejmuje 3 rodzaje z ok. 37 gatunkami[2]. Są to paprocie naziemne, szeroko rozpowszechnione na świecie[3]. Do polskiej flory należą 4 gatunki z rodzaju paprotnica Cystopteris i dwa z rodzaju cienistka Gymnocarpium[4].
 Paprotnica krucha | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa | |
| Rząd | |
| Rodzina |
paprotnicowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Cystopteridaceae Newman Hist. Brit. Ferns: 6. 1840[2] | |
Morfologia
edytuj
Kłącze płożące lub podnoszące się, pokryte łuskami na wierzchołku. Liście o jednakowym kształcie (monomorficzne). Wiązki przewodzące pierzaste lub rozwidlające się, otwarte. Kupki zarodni i zawijki o różnych kształtach[3].
Systematyka
edytujW systemie Smitha i in. (2006) grupa zaliczanych tu roślin stanowiła podrodzinę Cystopteroideae w obrębie rodziny rozrzutkowatych Woodsiaceae w rzędzie paprotkowców (Polypodiales). Podkreślono przy tym niejasne relacje filogenetyczne[3]. W systemie PPG I (2016) oraz systemie Nitta i in. (2022) rodzina ma pozycję bazalną w stosunku do pozostałych rodzin podrzędu Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016 odpowiadającemu kladowi „eupolypods II” w systemie Smitha i in. (2006)[2][5].
- Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[5]
| paprotkowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[2]
- Acystopteris Nakai, Bot. Mag. (Tokyo) 47: 180. 1933
- Cystopteris Bernh., Neues J. Bot. 1(2): 26. 1805 – paprotnica
- Gymnocarpium Newman, Phytologist 4: 371. 1851 – cienistka
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b c d e The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b c Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b Nitta J.H. i inni, An open and continuously updated fern tree of life, „Frontiers in Plant Science”, 13, 2022, DOI: 10.3389/fpls.2022.909768 [dostęp 2023-08-06].