Pallas Atena i centaur

obraz Sandro Botticelli

Pallas Atena i centaur, też Pallas Medicea (wł. Pallade e il centauro) – obraz autorstwa Sandra Botticellego namalowany ok. 1485 roku.

Pallas Atena i centaur
Pallade e il centauro
Ilustracja
Autor

Sandro Botticelli

Data powstania

ok. 1485

Medium

tempera na płótnie

Wymiary

207 × 148 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Florencja

Lokalizacja

Galeria Uffizi

Obraz, odnaleziony w 1895 roku[1], został namalowany na zlecenie Wawrzyńca Wspaniałego. Ze spisu sporządzonego w 1499 roku (odnalezionego w 1979 roku) wynika, iż znajdował się w willi Villa Medicea di Castello, która należała do Lorenza i Giovanniego di Perifrancesca, obok innego obrazu tego samego autora, Wiosna.

Dzieło przedstawia dwie postacie – Atenę lub Minerwę, boginię mądrości, a jednocześnie Kamilę, bohaterkę Eneidy Wergiliusza. Drugą postacią jest Centaur. Obraz jest alegorią triumfu cnoty nad przywarą. Mądrość Ateny lub czystość Kamilii poskramia zawstydzonego Centaura będącego chciwą mieszanką człowieka i zwierzęcia. Alegoryczny i duchowy wymiar potęguje i odzwierciedla tło obrazu – popękane skały i sielankowy krajobraz.

Symbolizm obrazu

edytuj

Centaur był ważną postacią w kulcie Dionizosa. Centaur Falos strzegł wazy obrzędowej, symbolu bożka. W średniowieczu centaur był kojarzony ze zmysłowością. W epoce odrodzenia uchodził za symbol nieczystości i ślepoty równoznacznej z ignorancją. Atena na obrazie trzyma Centaura za kosmyk włosów. Włosy były symbolem mądrości lub siły. Gest bogini oznacza przeniesienie wiedzy ze sfery misteriów i Dionizji do rozumu.

Przypisy

edytuj
  1. Streeter, A. (1903). Botticelli. Original from the University of California: G. Bell and Sons. p. 11.

Bibliografia

edytuj
  • Rolf C. Wirtz: Sztuka i Architektura Florencji. wyd. h.f.Ullman, 2005. ISBN 978-3-8331-2302-3.
  • Matilde Battistini: Symbole i alegorie. Warszawa: Arkady, 2002. ISBN 978-83-213-4382-2.