Płotycz
Płotycz (ukr. Плотича, Płotycza) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie tarnopolskim. W 2001 roku liczyła ok. 1,3 tys. mieszkańców.
 Pałac | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
2,210 km² |
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
380 352 |
| Kod pocztowy |
47704 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 49°37′28″N 25°33′37″E/49,624444 25,560278
| |
Położenie
edytujWieś leży nad Seretem, 8 km na północny zachód od Tarnopola[1].
Historia
edytuj
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z pierwszej połowy XVI wieku[2]. Według miejscowej tradycji od XVII wieku Płotycz niezmiennie należał do Korytowskich[1]. Na przełomie XIX i XX w. jej właścicielem był Juliusz Korytowski[3][4].
W II Rzeczypospolitej miejscowość stanowiła początkowo samodzielną gminę jednostkową. 1 sierpnia 1934 roku w ramach reformy na podstawie ustawy scaleniowej została włączona do zbiorowej gminy wiejskiej Hłuboczek Wielki w powiecie tarnopolskim, w województwie tarnopolskim. W tym czasie ludność wsi była w znacznej większości polska[1][5].
W czasie okupacji niemieckiej polski mieszkaniec wsi Jan Czaban wraz z synem Kazimierzem udzielał pomocy Żydom. W 2017 roku Instytut Jad Waszem uhonorował ich tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[6].
Podczas ataków banderowskich na Polaków w Płotyczu istniała silna polska samoobrona[1]. 8 marca 1944 roku Niemcy spacyfikowali wieś zabijając 40 mężczyzn. Zdaniem H. Komańskiego i Sz. Siekierki oraz G. Rąkowskiego przyczyną egzekucji był donos ukraiński[1][7]. Mimo pacyfikacji, w sprawozdaniu Komitetu Ziem Wschodnich z grudnia 1944 roku Płotycz był wymieniany jako jedno ze skupisk Polaków w powiecie tarnopolskim[8].
W 2008 roku na miejscowym cmentarzu odsłonięto pomnik ku czci zabitych[9].
Zabytki
edytuj- pałac w stylu klasycystycznym, który przetrwał dwie wojny światowe[10]. Wybudowany pod koniec XVIII w. przez Felicjana Korytowskiego. Współcześnie (2005 rok) mieści się w nim szpital[1].
- kościół katolicki z 1868 roku mieszczący groby Korytowskich. W 2005 roku był nieużywany i zdewastowany[1].
- cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy z 1900 roku[1].
- zabytkowy park pałacowy (10,2 ha)[1]
Urodzeni w Płotyczy
edytuj- Jerzy Baworowski – polski poseł, ziemianin
- Jan Maciej Jasielski – kapitan Wojska Polskiego
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Grzegorz Rąkowski, Paweł Luboński, Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 130-131, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000.
- ↑ В. Романів, В. Хорош: Плотича. [W:] Тернопільський енциклопедичний словник. редкол.: Г. Яворський та ін.. T. 3: П—Я. Тернопіль : Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2008, s. 97—98. ISBN 978-966-528-279-2. (ukr.)
- ↑
Kronika. Odznaczenia papieskie. „Kurier Lwowski”. 9 (110), s. 4, 1891-04-21. [dostęp 2017-12-27].
- ↑ Wykaz Członków i Posłów Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na VI. peryod w roku 1892. Lwów: 1892, s. 6. [dostęp 2017-12-27].
- ↑ Według spisu powszechnego z 1931 r. 1187 Polaków i 31 Ukraińców. - Grzegorz Hryciuk, "Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948", Toruń 2005, ISBN 83-7441-121-X, s. 230
- ↑ Czaban Jan ; Son: Kazimierz. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-05]. (ang.).
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939–1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 379, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Lucyna Kulińska, Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. Tom I. Kraków 2002, ISBN 83-88527-32-0, s. 333
- ↑ Na rubieży, nr 99, s.48
- ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 149-153, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
Bibliografia
edytuj- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Płotycza 1.) wś, pow. tarnopolski. [W:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. VIII. Warszawa, 1880–1902, s. 322.
Linki zewnętrzne
edytuj- Płotycza 1.) wś, pow. tarnopolski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 322.
- Zady 6.) gajówka w Płotyczu, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 254.