Wikipedia

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO) – organizacja wyspecjalizowana ONZ zajmująca się walką z biedą i głodem oraz podnoszeniem dobrobytu poprzez redystrybucję żywności i rozwój obszarów wiejskich. Organizacja wspiera także kraje rozwijające się w podnoszeniu wydajności i modernizacji rolnictwa.

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa
Food and Agriculture Organization of the United Nations
Logotyp / flaga
Siedziba

Rzym

Członkowie

194 państwa, 1 organizacja, 2 kraje stowarzyszone

Dyrektor Generalny

Qu Dongyu

Utworzenie

16 października 1945

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Została utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji antyhitlerowskiej uczestniczących w konferencji poświęconej problemom rolnictwa i wyżywienia, która odbyła się w maju 1943 roku w Hot Springs[1]. Konferencja powołała do życia komisję, której celem było opracowanie projektu umowy założycielskiej FAO. Pierwsza sesja konferencji FAO rozpoczęła się 16 października 1945 roku w mieście Québec[1]. Pierwszego dnia podpisano na niej umowę założycielską, noszącą nazwę konstytucji.

Do Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa należą 194 państwa, w tym Unia Europejska (jako organizacja członkowska) oraz Wyspy Owcze i Tokelau jako członkowie stowarzyszeni[2].

Historia

edytuj
 
Siedziba FAO w Rzymie

Idea międzynarodowej organizacji zajmującej się żywnością i rolnictwem pojawiła się na przełomie XIX i XX wieku głównie za sprawą amerykańskiego rolnika i aktywisty Davida Lubina. W maju i czerwcu 1905 roku w Rzymie odbyła się międzynarodowa konferencja, która doprowadziła do utworzenia Międzynarodowego Instytutu Rolnego[3].

W 1943 roku prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin D. Roosevelt zwołał Konferencję Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa. Przedstawiciele 44 państw koalicji antyhitlerowskiej zgromadzili się w dniach 18 maja do 3 czerwca w The Homestead Resort w Hot Springs. Zobowiązali się oni do założenia organizacji zajmującej się rolnictwem i żywnością. 16 października 1945 w Québec odbyła się pierwsza sesja FAO, podczas której podpisano Konstytucję Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa[4].

II wojna światowa zakończyła działalność Międzynarodowego Instytutu Rolnego, choć oficjalnie rozwiązano go na mocy rezolucji Stałego Komitetu z dnia 27 lutego 1948 roku, a jego zadania przejęła FAO[5].

Cele

edytuj

Cele FAO są następujące[6]:

  • pomoc w wyeliminowaniu głodu, niedożywienia i zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego,
  • promowanie zrównoważonego rozwoju oraz pomoc w zwiększaniu produktywności w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie,
  • polepszanie warunków życia ludności wiejskiej,
  • stworzenie wydajnego i dostępnego dla wszystkich systemu rolnego i spożywczego,
  • promowanie zawierania porozumień w sprawie międzynarodowego handlu produktami rolnymi oraz udzielanie pomocy technicznej,
  • zapewnienie niezbędnego kredytu rolnego,
  • zwiększenie odporności na kryzysy.

Członkostwo

edytuj
 
Członkowie FAO.

Członkami zwyczajnymi FAO mogą być państwa. Status członka zwyczajnego uzyskuje się w wyniku decyzji konferencji FAO, podjętej większością ⅔ głosów, po uprzednim złożeniu podania o przyjęcie oraz dokumentu o zaakceptowaniu zobowiązań wynikających z umowy założycielskiej FAO. Członkami stowarzyszonymi mogą być obszary niesamodzielne, przyjmowane w analogiczny sposób na wniosek państwa, reprezentującego je w stosunkach międzynarodowych. Nie mają one prawa głosowania ani pełnienia jakichkolwiek funkcji w FAO. Każde państwo może wystąpić z FAO. Wystąpienie następuje w rok od momentu zawiadomienia Dyrektora Generalnego FAO o podjęciu przez państwo takiej decyzji. W latach 1949–1951 z FAO wystąpiły: Polska (25 kwietnia 1950), Czechosłowacja (27 grudnia 1949) i Węgry, które były członkami założycielskimi FAO[7]. W 1958 roku Polska ponownie przystąpiła do FAO[8].

W 2013 roku członkami FAO były 194 państwa, Unia Europejska oraz 2 członków stowarzyszonych (Wyspy Owcze i Tokelau)[9].

Państwo Data przystąpienia do organizacji Państwo Data przystąpienia do organizacji
  Australia 16 października 1945   Belgia 16 października 1945
  Boliwia 16 października 1945   Brazylia 16 października 1945
  Chiny 16 października 1945   Dania 16 października 1945
  Dominikana 16 października 1945   Egipt 16 października 1945
  Ekwador 16 października 1945   Filipiny 16 października 1945
  Francja 16 października 1946   Grecja 16 października 1945
  Gwatemala 16 października 1945   Haiti 16 października 1945
  Holandia 16 października 1945   Honduras 16 października 1945
  Indie 16 października 1945   Irak 16 października 1945
  Islandia 16 października 1945   Kanada 16 października 1945
  Liberia 16 października 1945   Luksemburg 16 października 1945
  Meksyk 16 października 1945   Nikaragua 16 października 1945
  Norwegia 16 października 1945   Nowa Zelandia 16 października 1945
  Panama 16 października 1945   Stany Zjednoczone 16 października 1945
  Wenezuela 16 października 1945   Wielka Brytania 16 października 1945
  Kolumbia 17 października 1945   Kuba 19 października 1945
  Liban 27 października 1945   Syria 27 października 1945
  Paragwaj 30 października 1945   Urugwaj 30 listopada 1945
  Chile 17 maja 1946   Irlandia 3 września 1946
  Portugalia 11 września 1946   Szwajcaria 11 września 1946
  Włochy 12 września 1946   Salwador 19 sierpnia 1947
  Austria 27 sierpnia 1947   Finlandia 27 sierpnia 1947
  Tajlandia 27 sierpnia 1947   Pakistan 7 września 1947
  Mjanma 11 września 1947   Etiopia 1 stycznia 1948
  Turcja 6 kwietnia 1948   Kostaryka 7 kwietnia 1948
  Sri Lanka 21 maja 1948   Arabia Saudyjska 23 listopada 1948
  Izrael 23 listopada 1949   Korea Południowa 25 listopada 1949
  Indonezja 28 listopada 1949   Afganistan 1 grudnia 1949
  Szwecja 13 lutego 1950   Kambodża 11 listopada 1950
  Wietnam 11 listopada 1950   Niemcy 27 listopada 1950
  Jordania 23 stycznia 1951   Hiszpania 5 kwietnia 1951
  Argentyna 21 listopada 1951   Japonia 21 listopada 1951
  Laos 21 listopada 1951   Nepal 21 listopada 1951
  Peru 17 czerwca 1952   Libia 24 listopada 1953
  Iran 1 grudnia 1953   Tunezja 25 listopada 1955
  Maroko 13 września 1956   Sudan 13 września 1956
  Ghana 9 listopada 1957   Malezja 9 listopada 1957
  Polska 16 października 1945/9 listopada 1957   Gwinea 5 listopada 1959
  Kamerun 22 marca 1960   Togo 23 maja 1960
  Cypr 14 września 1960   Nigeria 11 października 1960
  Somalia 17 listopada 1960   Benin 8 listopada 1961
  Burkina Faso 9 listopada 1961   Czad 9 listopada 1961
  Demokratyczna Republika Konga 9 listopada 1961   Gabon 9 listopada 1961
  Kongo 9 listopada 1961   Kuwejt 9 listopada 1961
  Madagaskar 9 listopada 1961   Mali 9 listopada 1961
  Mauretania 9 listopada 1961   Niger 9 listopada 1961
  Republika Środkowoafrykańska 9 listopada 1961   Rumunia 9 listopada 1961
  Senegal 9 listopada 1961   Sierra Leone 9 listopada 1961
  Wybrzeże Kości Słoniowej 9 listopada 1961   Tanzania 8 lutego 1962
  Jamajka 13 marca 1963   Algieria 19 listopada 1963
  Burundi 19 listopada 1963   Rwanda 19 listopada 1963
  Trynidad i Tobago 19 listopada 1963   Uganda 19 listopada 1963
  Kenia 27 stycznia 1964   Malta 5 października 1964
  Gambia 22 listopada 1965   Malawi 22 listopada 1965
  Zambia 22 listopada 1965   Gujana 22 sierpnia 1966
  Botswana 1 listopada 1966   Lesotho 7 listopada 1966
  Barbados 6 listopada 1967   Bułgaria 6 listopada 1967
  Węgry 6 listopada 1967   Mauritius 12 marca 1968
  Bahrajn 8 listopada 1971   Fidżi 8 listopada 1971
  Katar 8 listopada 1971   Malediwy 8 listopada 1971
  Oman 8 listopada 1971   Eswatini 8 listopada 1971
  Albania 12 listopada 1973   Mongolia 12 listopada 1973
  Zjednoczone Emiraty Arabskie 12 listopada 1973   Gwinea Bissau 26 listopada 1973
  Bahamy 8 listopada 1975   Bangladesz 8 listopada 1975
  Grenada 8 listopada 1975   Papua-Nowa Gwinea 8 listopada 1975
  Republika Zielonego Przylądka 8 listopada 1975   Surinam 26 listopada 1975
  Angola 14 listopada 1977   Dżibuti 14 listopada 1977
  Komory 14 listopada 1977   Korea Północna 14 listopada 1977
  Mozambik 14 listopada 1977   Namibia 14 listopada 1977
  Seszele 14 listopada 1977   Wyspy Świętego Tomasza i Książęca 14 listopada 1977
  Dominika 12 listopada 1979   Samoa 12 listopada 1979
  Saint Lucia 26 listopada 1979   Bhutan 7 listopada 1981
  Gwinea Równikowa 7 listopada 1981   Saint Vincent i Grenadyny 7 listopada 1981
  Tonga 7 listopada 1981   Zimbabwe 7 listopada 1981
  Antigua i Barbuda 7 listopada 1983   Belize 7 listopada 1983
  Saint Kitts i Nevis 7 listopada 1983   Vanuatu 7 listopada 1983
  Wyspy Salomona 11 listopada 1985   Wyspy Cooka 11 listopada 1985
  Jemen 22 maja 1990   Estonia 11 listopada 1991
  Litwa 11 listopada 1991   Łotwa 11 listopada 1991
  Unia Europejska 26 listopada 1991   Bośnia i Hercegowina 6 listopada 1993
  Chorwacja 6 listopada 1993   Czechy 6 listopada 1993
  Erytrea 6 listopada 1993   Kirgistan 6 listopada 1993
  Macedonia Północna 6 listopada 1993   Słowacja 6 listopada 1993
  Słowenia 6 listopada 1993   Armenia 8 listopada 1993
  Południowa Afryka 9 listopada 1993   Azerbejdżan 20 października 1995
  Gruzja 20 października 1995   Mołdawia 20 października 1995
  Tadżykistan 20 października 1995   Turkmenistan 20 października 1995
  Kazachstan 7 listopada 1997   Palau 12 listopada 1999
  San Marino 12 listopada 1999   Wyspy Marshalla 12 listopada 1999
  Niue 12 listopada 1999   Kiribati 15 listopada 1999
  Monako 2 listopada 2001   Nauru 2 listopada 2001
  Serbia 2 listopada 2001   Uzbekistan 2 listopada 2001
  Mikronezja 29 listopada 2003   Timor Wschodni 29 listopada 2003
  Tuvalu 29 listopada 2003   Ukraina 29 listopada 2003
  Białoruś 19 listopada 2005   Rosja 11 kwietnia 2006
  Andora 17 listopada 2007   Czarnogóra 17 listopada 2007
  Brunei 15 czerwca 2013   Singapur 15 czerwca 2013
  Sudan Południowy 15 czerwca 2013
Kraj stowarzyszony Data przystąpienia do organizacji Kraj stowarzyszony Data przystąpienia do organizacji
  Wyspy Owcze 17 listopada 2007   Tokelau 25 czerwca 2011

Organy

edytuj

W 1951 roku przeniesiono siedzibę główną Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa z Waszyngtonu do Rzymu. Organizacja jest kierowana przez Konferencję Narodów Zjednoczonych składającą się z przedstawicieli państw członkowskich, która zbiera się co dwa lata w celu określenia polityki, programu oraz kierunków działań FAO, uchwalenia budżetu oraz przeglądu projektów realizowanych w danym czasie. Każdy członek zwyczajny dysponuje jednym głosem. Podjęcie decyzji wymaga zwykłej większości głosów, jedynie decyzje w sprawie przyjęcia nowych członków, budżetu i poprawek do umowy założycielskiej wymaga większości ⅔ głosów. Decyzje kierowane pod adresem państw mają charakter zaleceń. Organem zarządzającym jest Rada, składająca się z 49 członków zwyczajnych, wybieranych przez Konferencję na 3 lata zgodnie z zasadą sprawiedliwej reprezentacji geograficznej państw. Na czele Rady stoi Przewodniczący, wybierany imiennie.

FAO złożona jest z sześciu wydziałów: Rolnictwa i Ochrony Konsumentów, Rozwoju Gospodarczego i Społecznego, Rybołówstwa i Akwakultury, Leśnictwa, Usług dla Przedsiębiorstw i Współpracy Technicznej oraz Zarządzania Programami[10].

Dyrektorzy Generalni

edytuj
 
José Graziano da Silva, poprzedni Dyrektor Generalny FAO
Nr Dyrektor Generalny Państwo Lata sprawowania urzędu
1 John Boyd Orr   Wielka Brytania październik 1945 – kwiecień 1948
2 Norris E. Dodd   Stany Zjednoczone kwiecień 1948 – grudzień 1953
3 Philip V. Cardon   Stany Zjednoczone styczeń 1954 – kwiecień 1956
4 sir Herbert Broadley   Wielka Brytania kwiecień 1956 – listopad 1956
5 Binay Ranjan Sen   Indie listopad 1956 – grudzień 1967
6 Addeke Hendrik Boerma   Holandia styczeń 1968 – grudzień 1975
7 Edouard Saouma   Liban styczeń 1976 – grudzień 1993
8 Jacques Diouf   Senegal styczeń 1994 – grudzień 2011
9 José Graziano da Silva   Brazylia styczeń 2012 – czerwiec 2019
10 Qu Dongyu   Chiny lipiec 2019 – nadal

Działalność

edytuj

Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa skupia się na 5 głównych obszarach[11]:

  • Zbieranie i opracowywanie informacji oraz wspieranie przejścia na zrównoważone rolnictwo,
  • Pomoc krajom członkowskim w opracowywaniu polityki rolnej oraz wspieranie rozwijania strategii rozwoju obszarów wiejskich oraz eliminacji głodu,
  • Wzmocnienie współpracy publiczno-prywatnej w celu pomocy małym gospodarstwom rolnym,
  • Wykorzystywanie nauki w produkcji rolnej poprzez realizację projektów w różnych regionach świata,
  • Opracowywanie mechanizmów monitorowania i ostrzegania przed zagrożeniami i kryzysami.

Finanse

edytuj

Budżet FAO na rok fiskalny 2018/19 jest zaplanowany na 2,6 mld USD[12], z czego 39% to składki członkowskie, a pozostałe fundusze pochodzą z Programu Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju, Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa oraz innych instytucji międzynarodowych. 71% wydatków przeznaczonych jest na finansowanie projektów oraz pomocy eksperckiej krajom członkowskim[12].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b A short history of FAO. [dostęp 2013-02-22]. (ang.).
  2. ↑ Legal Office: Membership of FAO [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-10] (ang.).
  3. ↑ Text of the 1905 convention, from the website of the British Foreign and Commonwealth Office [online], 19 kwietnia 2012 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-19] (ang.).
  4. ↑ FAO: its origins, formation and evolution 1945-1981 [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-12].
  5. ↑ "Text of the 1946 convention for the dissolution of the International Agricultural Institute" [online], 18 kwietnia 2012 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-18].
  6. ↑ What we do. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-02] (ang.).
  7. ↑ The World Outlook and State of Food and Agriculture - 1950
  8. ↑ Konstytucja Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa podpisana w Quebec 16 października 1945 r. (Dz.U. z 1958 r. nr 57, poz. 283, załącznik), Oświadczenie Rządowe z 25 sierpnia 1958 r. w sprawie ratyfikacji (Dz.U. z 1958 r. nr 57, poz. 284)
  9. ↑ Brunei Darussalam and Singapore are new FAO member countries. fao.org, 2013-06-07. [dostęp 2015-08-07]. (ang.).
  10. ↑ Departments. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-15] (ang.).
  11. ↑ How we work. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] (ang.).
  12. ↑ a b Strategic planning. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Organizacja_Narodów_Zjednoczonych_do_spraw_Wyżywienia_i_Rolnictwa&oldid=75048022”