Ophiocordyceps sinensis
Kordyceps chiński, maczużnik chiński (Ophiocordyceps sinensis (Berk.) G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora) – gatunek grzybów z rodziny Ophiocordycipitaceae[2], pasożyt.
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Kordyceps chiński |
| Nazwa systematyczna | |
| Ophiocordyceps sinensis (Berk.) G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora Stud. Mycol. 57: 46 (2007) | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ophiocordyceps, Ophiocordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[2].
Po raz pierwszy opisał go Miles Joseph Berkeley w 1843 roku, nadając mu nazwę Sphaeria sinensis. Obecną nazwę nadali mu G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones i Spatafora w 2007 r./[2] Niektóre synonimy naukowe[3]: Ophiocordycipitaceae
- Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. 1878
- Hirsutella sinensis X.J. Liu, Y.L. Guo, Y.X. Yu & W. Zeng 1989
- Paecilomyces hepiali Q.T. Chen & R.Q. Dai ex R.Q. Dai, X.M. Li, A.J. Shao, Shu F. Lin, J.L. Lan, Wei H. Chen & C.Y. Shen 2008
- Paecilomyces hepiali Q.T. Chen & R.Q. Dai 1989
- Scytalidium hepiali C. Lan Li 1988
- Sphaeria sinensis Berk. 1843
Przez jakiś czas zaliczany był do rodzaju Cordyceps (maczużnik)[4] i stąd jego polska nazwa, obecnie już niespójna z nazwą naukową[2]. W Tybecie znany jest pod nazwami yartsa gunbu lub yatsa gunbu. Na świecie znany jest także jako „himalajska viagra”[4].
Występowanie i siedlisko
edytujRośnie w Tybecie na wysokości pomiędzy 3000 i 5000 m n.p.m.
Grzyb mięsożerny, entomopatogeniczny, pasożytujący na larwie ćmy. Powoduje jej śmierć i mumifikację, po czym wytwarza owocnik.
Zastosowanie
edytujWyciąg z kordycepsu chińskiego ma zastosowanie jako składnik kosmetyków, ze względu na przypisywane mu tradycyjne właściwości antyoksydacyjne, adaptogenne (wspomagające przystosowanie do zmian) i tonizujące[5]. Wyciąg nie posiada udowodnionych właściwości terapeutycznych, jednak w tradycyjnej medycynie azjatyckiej jest uznawany za składnik wspomagający powrót do równowagi, wzmacniający siły życiowe, korzystnie wpływający na potencję oraz jako afrodyzjak[6]. Właściwości tego składnika rzekomo wywodzą się z faktu, że grzyb pasożytuje na larwach owadów. Interpretowane jest w ten sposób, że w grzybie zawarta jest życiowa energia roślinna oraz życiowa energia zwierzęca, jednak stosowane na skale przemysłową ekstrakty pochodzą z grzybni uprawianej na ziarnach zbóż. Do 2013 roku nie udało się wyhodować tego grzyba poprzez zarażenie larw[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Ophiocordyceps sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b Himalajska Viagra” i jej skutki dla Nepalu [online] [dostęp 2012-09-04].
- ↑ Marcin Molski, Nowoczesna Kosmetologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 23, ISBN 978-83-01-17976-2.
- ↑ Daniel Winkler, Caterpillar Fungus (Ophiocordyceps sinensis) Production and Sustainability on the Tibetan Plateau and in the Himalayas, „Asian Medicine”, 5 (2), 2009, s. 291–316, DOI: 10.1163/157342109X568829, ISSN 1573-420X [dostęp 2020-04-19].
- ↑ Hui-Chen Lo i inni, A Systematic Review of the Mysterious Caterpillar Fungus Ophiocordyceps sinensis in DongChongXiaCao (冬蟲夏草 Dōng Chóng Xià Cǎo) and Related Bioactive Ingredients, „Journal of Traditional and Complementary Medicine”, 3 (1), 2013, s. 16–32, DOI: 10.1016/S2225-4110(16)30164-X, ISSN 2225-4110 [dostęp 2020-04-19] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Jak lek z grzyba działa na nowotwór
- Grzyb Gąsienicowy – Specyfik Starodawnej Medycyny [online], herbarium.usu.edu [zarchiwizowane z adresu 2016-06-24].